جامد آمورف. در فیزیک ماده چگال و علم مواد جامد اَریخت[ ۱] یا آمورف، اموروف جامدی است که در آن اجزای تشکیل دهنده ( اتم ها/مولکول ها ) برخلاف مواد بلورین نظم بلندبرد نداشته و فقط نظم کوتاه برد دارند.
همهٔ مواد را می توان با انجام برخی تغییرات در حین تبلورشان به صورت آریخت درآورد، به این صورت که باید سرعت سرمایش برای تبدیل فاز مایع به جامد به قدری بالا باشد که اتم ها فرصت حرکت و چیده شدن به صورت بلوری در کنار یکدیگر را نداشته باشند. از شیشه ها می توان به عنوان نمونهٔ مناسبی در این زمینه اشاره کرد.
در مواد کریستالی به هنگام گرم کردن، جامد مستقیماً به فاز مایع تبدیل می شود، اما در مواد آریخت، در میانهٔ گرمایش، ابتدا جامد ترد تبدیل به جامد نرم می شود و سپس با ادامهٔ گرمایش ذوب رخ می دهد. دمایی که در آن جامد ترد به نرم تبدیل می شود را دمای انتقال شیشه می نامند.
همچنین جامدهای آریخت اگر به مدت بسیار طولانی در یک حالت قرار داشته باشند، بر اثر نیروی گرانش زمین، مواد قسمت های بالاتر به پایین سرازیر می شوند، البته این ریزش هم بسیار زمان بر و هم بسیار ناچیز است. به همین علت، شیشه های پنجره های قدیمی سطح صاف و یکدستی ندارند و اگر با لوازم اندازه گیری سنجیده شوند، مشاهده می شود که قسمت پایین آن ها کمی قطورتر و بخش های بالا کمی نازک تر است.
حتی مواد آریخت دارای مقداری نظم کوتاه برد در طول اتمی بخاطر طبیعت پیوند شیمیایی می باشند؛ بنابراین، در بسیاری از کریستال ها، مقدار زیادی از اتم ها، کریستال هستند؛ سستی سطح و تأثیرات فضایی مکان اتم ها را تغییر می دهد، و در واقع نظم اتم ها را تحریف می کند، که با این کار، نظم ساختاری به هم می ریزد. حتی پیچیده ترین تکنیک های مرتب سازی ساختاری، همچون انکسار اشعه x و میکروسکوپ انتقال الکترونی، در تمایز میان آریخت ها و ساختارهای کریستالی در این بازه طولی مشکل دارند.
فازهای آریختی، اجزاء مهم فیلم های نازک هستند، که لایه های جامد یکدست از چند نانومتر تا چند میکرو متر، در یک لایه قطر دارند. مدل هایی که به آن ها مدل های ساختار منطقه می گویند، ساخته شده اند تا میکرو ساختار و سرامیک های فیلم های نازک را به عنوان تابعی از دمای همگن Th که ضریب میزان کاهش دما در طول دمای دمای ذوب است را توضیح دهد. با توجه به این مدل ها، شرایط لازم ( نه کافی ) برای به وجود آمدن فازهای آریخت این است که Thباید از ۰٫۳ کمتر باشد، در واقع، میزان کاهش دما باید کمتر از ۳۰٪ از دمای ذوب باشد. برای مقادیر بیشتر، انتشار سطحی گونه های موجود اتمی ممکن است اجازه تشکیل کریستال هایی با نظم اتمی بلندبرد را بدهند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفهمهٔ مواد را می توان با انجام برخی تغییرات در حین تبلورشان به صورت آریخت درآورد، به این صورت که باید سرعت سرمایش برای تبدیل فاز مایع به جامد به قدری بالا باشد که اتم ها فرصت حرکت و چیده شدن به صورت بلوری در کنار یکدیگر را نداشته باشند. از شیشه ها می توان به عنوان نمونهٔ مناسبی در این زمینه اشاره کرد.
در مواد کریستالی به هنگام گرم کردن، جامد مستقیماً به فاز مایع تبدیل می شود، اما در مواد آریخت، در میانهٔ گرمایش، ابتدا جامد ترد تبدیل به جامد نرم می شود و سپس با ادامهٔ گرمایش ذوب رخ می دهد. دمایی که در آن جامد ترد به نرم تبدیل می شود را دمای انتقال شیشه می نامند.
همچنین جامدهای آریخت اگر به مدت بسیار طولانی در یک حالت قرار داشته باشند، بر اثر نیروی گرانش زمین، مواد قسمت های بالاتر به پایین سرازیر می شوند، البته این ریزش هم بسیار زمان بر و هم بسیار ناچیز است. به همین علت، شیشه های پنجره های قدیمی سطح صاف و یکدستی ندارند و اگر با لوازم اندازه گیری سنجیده شوند، مشاهده می شود که قسمت پایین آن ها کمی قطورتر و بخش های بالا کمی نازک تر است.
حتی مواد آریخت دارای مقداری نظم کوتاه برد در طول اتمی بخاطر طبیعت پیوند شیمیایی می باشند؛ بنابراین، در بسیاری از کریستال ها، مقدار زیادی از اتم ها، کریستال هستند؛ سستی سطح و تأثیرات فضایی مکان اتم ها را تغییر می دهد، و در واقع نظم اتم ها را تحریف می کند، که با این کار، نظم ساختاری به هم می ریزد. حتی پیچیده ترین تکنیک های مرتب سازی ساختاری، همچون انکسار اشعه x و میکروسکوپ انتقال الکترونی، در تمایز میان آریخت ها و ساختارهای کریستالی در این بازه طولی مشکل دارند.
فازهای آریختی، اجزاء مهم فیلم های نازک هستند، که لایه های جامد یکدست از چند نانومتر تا چند میکرو متر، در یک لایه قطر دارند. مدل هایی که به آن ها مدل های ساختار منطقه می گویند، ساخته شده اند تا میکرو ساختار و سرامیک های فیلم های نازک را به عنوان تابعی از دمای همگن Th که ضریب میزان کاهش دما در طول دمای دمای ذوب است را توضیح دهد. با توجه به این مدل ها، شرایط لازم ( نه کافی ) برای به وجود آمدن فازهای آریخت این است که Thباید از ۰٫۳ کمتر باشد، در واقع، میزان کاهش دما باید کمتر از ۳۰٪ از دمای ذوب باشد. برای مقادیر بیشتر، انتشار سطحی گونه های موجود اتمی ممکن است اجازه تشکیل کریستال هایی با نظم اتمی بلندبرد را بدهند.
wiki: جامد آمورف