جاده

جاده راهی است که دو یا چند شهر یا روستا را به هم متصل می کند.
جاده معمولاً بهترین مسیر برای رفتن از یک مکان به مکان دیگر است ولی همیشه مستقیم ترین راه نیست. گاهی مانع های طبیعی نظیر رودخانه ها یا تپه ها باعث مستقیم نبودن جاده می شوند. جاده های جدید غالباً مراکز شهر یا نواحی مسکونی را دور می زنند تا از تراکم رفت و آمد یا ایجاد سر و صدا جلوگیری شود. جاده های روستایی املاک شخصی مردم را دور می زنند. [ ۱]
اولین جاده ها راه هایی بودند که مردم و چهارپایان از آن ها استفاده می کردند. این جاده ها اغلب مسیرهای ناهموار٬ پرپیچ و خم و باریک بودند. نیاز به جاده های مناسب و هموار از زمان اختراع چرخ حس شد. اولین جاده های سنگ فرش در میان رودان ( عراق کنونی ) در حدود ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شد. دوهزار سال بعد٬ رومی ها جاده های مناسب و مستقیمی در تمام اروپا و آفریقای شمالی ساختند. آن ها به این جاده ها نیاز داشتند تا سربازانشان بتوانند به سرعت در پهنۀ امپراتوری روم جابه جا شوند. جاده های رومی با سنگ فرش شده بودند و به سمت پهلویشان شیب داشتند تا آب باران در جاده باقی نماند. [ ۲]
• شوسه ( به فرانسه: chaussé ) جاده های خاکی راشوسه می گویند.
• آسفالته ( به فرانسه: Asphalté ) جاده ای که از مخلوط قیر و سنگریزه ( قلوه سنگ ) ساخته شده است.
بدون شک جاده ها مهمترین شریان های حیاتی حمل و نقل درون شهری و برون شهری هستند. ساخت جاده یک فرایند یکباره نیست بلکه به صورت دوره ای نیاز به بررسی و انجام اقدامات نگهداری دارد. هر چه قدر که این بررسی ها منظم تر باشند و در بازه های زمانی کوتاه تری انجام شوند امکان آسیب رسیدن به جاده ها کاهش پیدا می کند و علاوه بر اینکه هزینه های بازسازی آن هم کم می شود خطرات جاده و تصادفات به صورت چشمگیری کاهش پیدا می کند. انجام بررسی های جاده ای به صورت سنتی علاوه بر افزایش هزینه موجب تاخیر و افزایش بازه های زمانی انجام این کار می شود. ک جایگزین قابل اعتماد که اخیراً برای نظارت و بازرسی مسیرهای جاده ای مورد استفاده قرار می گیرد، کوادکوپتر و هلی شات است. استفاده از پهپاد به دلیل قدرت مانور بالا و دسترسی به نتایج دقیق در کمترین زمان بسیار برای این کار مفید است. [ ۳]

جاده (رمان). جاده ( به انگلیسی: The Road ) نام رمانی آمریکایی نوشته کورمک مک کارتی است که در سال ۲۰۰۶ چاپ شده است. این کتاب، داستانی پساآخرالزمانی را روایت می کند. رمان شرح سفر پدر و پسری ( که در کتاب هیچ نامی ندارند ) در دنیایی تباه است. این رمان دهمین کتاب کرمک مکارتی بعد از رمان جایی برای پیرمردها نیست می باشد که برنده دو جایزه ادبی مهم از جمله جایزه پولیتزر برای داستان در سال ۲۰۰۷ شد.
در سال های آینده بر اثر حوادث نامعلوم جهان تغییر می کند. هیچ گیاهی نمی روید. غذایی نیست. همه مردم مرده اند و فقط تعداد معدودی باقی مانده اند که اکثر آن ها هم در حال نابودی اند. حال که جهان به ویرانه ای عظیم تبدیل شده که آدمها از فرط گشنگی به خوردن یکدیگر روی آورده اند و عواطف انسانی جایشان را به غرایض بی رحم حیوانی داده اند، پدر و پسری در حال دور شدن از خطرات و آدمخواران هستند. تمام چیزی که برای آن ها مانده است در یک چرخ خرید که در آن وسایل و پتو هایشان را ریخته اند و یک اسلحه که در دست پدر است خلاصه می شود. مرد برای حفظ و نجات فرزندش ( که در طول کتاب بارها او را فرشته خطاب می کند و می تواند نماد ذره ای انسانیت باقی مانده باشد ) به همراه او دست به سفری پرماجرا در جاده ای یخ زده می زند.
آن ها در طول سفر با افرادی برخورد می کنند. مثل یک دزد، یک پیرمرد نیمه جان و کور، عده ای آدمخوار، یک کودک و یک مرد نجات دهنده.
• مرد  : شخصیت مرد، پدری است فداکار برای فرزندش که در این سفر مراقب اوست و در آخر داستان می میرد.
• پسربچه  : نماد ذره پاکی باقی مانده در این جهان کثیف که در پناه مردم دیگر نجات پیدا می کند.
• مادر  : همسر مرد و مادر پسربچه در یک بازگشت به عقب، در مدتی کوتاه ظاهر می شود.
• دزد  : شخصیتی که چرخ دستی پدر و پسر را می دزدد ولی گیر می افتد.
• مرد غریبه  : شخصیتی که بعد از مرگ مرد از پسر وی محافظت می کند.
• پیرمرد  : شخصیتی نیمه جان که بعد از مدت کوتاهی حذف می شود.
• برنده جایزه James Tait Black Memorial Prize - ( ۲۰۰۶ )
• برنده جایزه پولیتزر برای داستان - ( ۲۰۰۷ )
در سال ۲۰۰۹ از این رمان، فیلمی به کارگردانی جان هیلکات اقتباس شد با بازی درخشان ویگو مورتنسن.
در پائیز ۱۳۸۸ هجری شمسی رمان جاده با همین عنوان توسط محمدرضا قلیچ خانی زیر نظر نشر علم ترجمه و به بیرون عرضه شد.

جاده (فیلم ۱۹۵۴). جاده ( به ایتالیایی: La Strada ) که با نام ایتالیاییش لا استرادا نیز شناخته می شود، فیلمی نئو - رئالیستی و درام محصول سال ۱۹۵۴ ایتالیا و به کارگردانی فدریکو فلینی است. فیلمنامه جاده توسط خود فلینی و تولیو پینلی و انیو فلاینیو نوشته شده است. فیلم دربارهٔ سفر و ماجرای دو شخصیت اصلی آن است: معرکه گیر قوی و خشن ( با بازی آنتونی کویین ) و دختر جوان نیمه خلی ( با بازی جولیتا ماسینا ) است که مرد او را از مادرش خریده و با خود می برد تا دنیا را ببیند.
فیلم برنده جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان اسکار در سال ۱۹۵۶ شد و در جایگاه چهارم بهترین فیلم های انستیتوی فیلم بریتانیا در نظرسنجی از کارگردانان در سال ۱۹۹۲ قرار گرفت.
فیلم اولین بار در فستیوال فیلم ونیز در ششم سپتامبر ۱۹۵۴ پخش شد و برندهٔ جایزهٔ شیر نقره ای گردید.
• جاده در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم ها ( IMDb )

جاده (فیلم ۱۹۵۵). جاده ( به ژاپنی: 旅路 Tabiji ) یک فیلم به کارگردانی هیروشی ایناگاکی است که در سال ۱۹۵۵ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به ماریکو اوکادا، دایسوکه کاتو، نوریکو هونما، و ریو ایکه به اشاره کرد.

جاده (فیلم ۲۰۰۱). «جاده» ( قزاقی: Jol ) یک فیلم سینمایی قزاقستانی در ژانر درام که در سال ۲۰۰۱ میلادی منتشر شد.

جاده (فیلم ۲۰۰۲). «جاده» ( انگلیسی: Road ) فیلمی هندی است که در سال ۲۰۰۲ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به آنتارا مالی اشاره کرد.

جاده (فیلم ۲۰۰۹). جاده ( به انگلیسی: The Road ) نام یک فیلم درام تریلر به کارگردانی جان هیلکات و با بازی ویگو مورتنسن محصول سال ۲۰۰۹ آمریکا است. فیلم اقتباسی است از کتابی پادآرمانشهری با همین نام نوشته کورمک مک کارتی ( نویسنده تحسین شدهٔ جایی برای پیرمردها نیست ) ؛ هر چند که داستان فیلم کمی با کتاب فرق دارد.
فیلم جاده بر اساس رمانی جایزه گرفته از کورمک کارتی است. ویگو مورتنسن که در سال ۲۰۰۷ برای فیلم وعده های شرقی نامزد جایزه اسکار بوده، در این فیلم نقش مردی بدون نام را بازی می کند.
داستان فیلم بسیار تاریک است و آیندهٔ بشریت را به چالش می کشد. در آینده، بر اثر فاجعه ای، کرهٔ زمین با وضعی وخیم روبه روست. گیاهان مرده اند و خوردنی ها رو به پایان اند. پدری به همراه پسرش می خواهد خود را نجات دهد و برای این کار دست به سفری در یک جاده می زند.
بر اثر این بی غذایی، بسیاری از انسان ها حس هم نوع دوستی خود را از دست داده اند و همه برای زنده ماندن با هم می جنگند. این پدر و پسر در تلاش هستند تا خود را نجات دهند. در بین راه، هریک به شدت ناامید می شود و چند بار به فکر خودکشی می افتد، اما هر بار دیگری به او امید می دهد که آن ها می توانند این جاده را طی کنند. . . [ ۲]
• ویگو مورتنسن در نقش مرد. مورتنسون را همه با نقش آراگورن در سه گانه ارباب حلقه ها می شناسند. او برای وعده های شرقی نامزد اسکار بود.
• کدی اسمیت - مک فی در نقش پسر. جاده برای این بازیگر جوان در کارنامه بازیگری وی یک فیلم مهم شمرده می شود.
• چارلیز ترون در نقش همسر. البته عملاً او را در فیلم نمی بینیم. او در یک پس نگاه ظاهر می شود.
• مایکل کی ویلیامز در نقش ارباب.
• گای پیرس در نقش یک پدر خانواده.
• رابرت دووال در نقش یک پیر مرد نیمه جان و کور.

جاده (فیلم ۲۰۱۱). «جاده» ( انگلیسی: The Road ) فیلمی در ژانر ترسناک است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد.

جاده (road)
(یا: مسیر عبور وسایل نقلیۀ چرخ دار) با اختراع وسایل نقلیۀ چرخ دار در حدود ۳۰۰۰پ م، احداث جاده های مستحکم ضرورت یافت؛ بیشتر تمدن های باستانی نیز نوعی شبکۀ راه داشتند.
تاریخ باستان. نخستین جادۀ مهم جادۀ سلطنتی ایران۱ (ح ۴۵۰پ م) بود، که از خلیج فارس تا دریای اژه۲ پیش می رفت و بیش از ۴۵۰۰ کیلومتر امتداد داشت. چین باستان نیز شبکۀ راه گسترده ای داشت. رومی ها شیوه هایی برای مهندسی راه و جاده ابداع کردند که تا ۱,۴۰۰ سال بعد بی نظیر بود. جاده های رومی معمولاً مستقیم بودند و آن ها را با سنگ های مسطح سنگ فرش می کردند، سپس روی آن ها را با لایه ای شنی می پوشاندند و رویه ای سخت پیدا می کرد. در قرون وسطا کیفیت جاده ها رو به خرابی نهاد. تا اواخر قرن ۱۸ از اغلب جاده های اروپا درست نگهداری نمی شد و سفر در زمستان دشوار بود. در انگلستان قانون تعمیر شاهراه ها (مصوب ۱۵۵۵) همۀ مردم محلی را ملزم می کرد که چهار روز در سال را صرف کار تعمیر جاده ها کنند، اما این کار یا به طرز بدی صورت می گرفت یا اصلاً اجرا نمی شد و مسافران از شیارها، گِل ولای، تصادف ها، و راهزنان شکایت می کردند. به خصوص حمل و نقل کالاهای سنگین از جاده ها دشوار بود و به رغم تصویب قانونی برای تلاش به منظور افزایش عرض چرخ ها، لبه های آهنی چرخ های واگن ها سطح جاده ها را خراب می کرد.
پیشرفت های پس از ۱۷۰۰. ژنرال جورج وِید۳، فرماندهِ ارتش انگلستان در اسکاتلند، در فاصلۀ ۱۷۲۶ تا ۱۷۳۷ کیفیت جاده های منطقۀ کوهستانی اسکاتلند را بهبود بخشید، به گونه ای که نیروهای ارتش سریع تر می توانستند خود را به محل مناقشه برسانند. در قرن ۱۸ در انگلستان، افزایش سرعت تجارت پیشرفتی در همان حد را در جاده ها ضروری کرد. برقراری نظام جاده های دارای پست عوارضی۴ موجب پیشرفت هایی شد. با این حال، جاده های عوارضی با مخالفت هایی روبه رو شد، که نمونۀ آن شورش های ربه کا۵ در جنوب ویلز۶ بود. تامس تلفورد۷ و جان مک آدام۸، مهندسان اسکاتلندی، شیوه های پیشرفته ای برای ساخت جاده در اواخر قرن ۱۸ و اوایل قرن ۱۹ ابداع کردند. حدود ۱۷۵۰ تا ۱۸۳۵ را عصر دلیجان۹، نامیده اند، زیرا ارتقای کیفیت حمل و نقل جاده ای موجب کاهش زمان سفر، دلیجان، تأسیس مسافرخانه ها و شرکت های حمل و نقل، و عرضۀ خدمات پستی ملی شد. به هر حال، پیدایش راه آهن اغلب شرکت های کالسکه رانی را به ورشکستگی کشاند.
جاده های امروزی. جنون دوچرخه سواری اواخر قرن ۱۹ و پیدایش موتورهای درون سوز و اتومبیل به بهتر شدن کیفیت جاده ها پس از ۱۹۰۰ انجامید. سازندگان جاده ها برای ایجاد سطح صاف و بادوام جاده ها از آسفالت استفاده می کردند، که گَرد و غبار ایجاد نمی کرد. نخستین بزرگراه۱۰ را در ۱۹۲۵ در نیویورک ساختند و هیتلر در دهۀ ۱۹۳۰ ساخت شبکه ای از بزرگراه ها را در آلمان آغاز کرد. در ایران، با آن که جاده سازی در حدود ۲۵۰۰ سال سابقه دارد، در اعصار بعدی به معنای واقعی ازبین رفت و راه ها به همان مسیرهای کاروان رو و مال رو محدود می شد. در زمان ناصرالدین شاه قاجار تلاش هایی برای راه سازی و آوردن راه آهن به کشور صورت گرفت، که چندان گسترده نبود. در سلطنت پهلوی اول جاده سازی به مفهوم امروزی آن آغاز و راه آهن سراسری از خلیج فارس به دریای خزر ساخته شد. نخستین بزرگراه کشور در تهران، در زمان شهرداری غلامرضا نیک پی با نام پارک وی (بزرگراه چمران کنونی) و اولین آزادراه، در اوایل دهۀ ۱۳۵۰ بین تهران و کرج و سپس تهران ـ قم ساخته شد. مسئولیت جاده سازی و تعمیر و نگهداری جاده ها، در ابتدا با ادارۀ طرق و شوارع بود، که بعدها به وزارت راه و ترابری تغییر نام داد.
Persian Royal RoadAegean SeaGeorge Wadeturnpike road systemRebecca RiotsSouth WalesThomas TelfordJohn McAdamthe Coaching Agemotorway