ثابت شدن ماه

[ویکی فقه] دیده شدن ماه قمری در سرزمینی و ثابت گردیدن آن از این راه، فقط به کار همان سرزمین می آید یا این که دیده شدن ماه در افقی، فراگیر و غیرویژه است و همه سرزمینها و اقلیمها را در بر می گیرد.
از حسین ثابت قدم وحید درباره دیده شدن هلال در افق و ثابت گردیدن ماه قمری از این راه، تاکنون چندین پژوهش، بویژه در همین مجلّه فقه، با عنوانهایی چون: (اتحاد و اختلاف افقها) و (معیار آغاز و انجام ماههای قمری)، به چاپ رسیده است. که در همه آنها به این موضوع پرداخته شده: آیا دیده شدن ماه قمری در سرزمینی و ثابت گردیدن آن از این راه، به کار همان سرزمین می آید و به اصطلاح، امری نسبی است که بسان طلوع خورشید ، تنها در همان افق رخ می دهد و دیگر افقها را در بر نمی گیرد، یا این که دیده شدن ماه در افقی، فراگیر و غیرویژه است و همه سرزمینها و اقلیمها را در بر می گیرد و بستگی به افقها و اقلیمهایی که در آنها هلال دیده شده و ماه قمری ثابت گردیده، ندارد. آنچه از آرای فقیهان و از پژوهشهای ارائه شده به دست می آید، در این باره، دو دیدگاه وجود دارد: مشهور و غیر مشهور. در این نوشتار، ما برآنیم در ضمن بررسی دو دیدگاه یاد شده دیدگاه جدیدی ارائه دهیم:
← دیدگاه مشهور
براساس این دیدگاه، هرگاه در کشور ما، در شب بیست ونهم، با فرض این که آسمان صاف باشد و مردم به جست وجوی ماه نو برخیزند؛ ولی درپاره ای از شهرها، هلال دیده نشود، در این صورت، دیده شدن هلال در دیگر شهرها، برای شهرهایی که هلال در آنها دیده نشده، اعتباری ندارد. در شهرهایی که هلال دیده نشده، شب سی ام، ماه ثابت خواهد بود، حال چه ثابت بودنِ ماه در شب سی ام، به دیدن هلال باشد، یا بنابر قاعده گذشت سی روز (در صورتی که آسمان ابری باشد) زیرا، همان گونه که گفته شد، دیدن، راه ثابت کردن هلال است. از این روی، در صورت نبود آن، دیگر راه های شرعی، مانند:گذشت سی روز، که سبب علم به خارج شدنِ ماه از محاق و نمود آن در افق و در نتیجه، ثابت شدن هلال است، جایگزین می گردد.
← مقدار اعتبار دیده شدن ماه
...