تیوسوفی

تِئوسوفی (theosophy)
(یا: تئوزوفی) فلسفه ای دینی با تعلقات عرفانی که پیشینه اش به یونان باستان بازمی گردد. اصطلاح تئوسوفی از دو ریشۀ یونانی «تئوس۱» به معنای خدا، و «سوفیا۲» به معنای خرد و حکمت ساخته شده است، و معمولاً به «حکمت الهی» ترجمه می شود. تئوسوفی در دوران جدید، بیشتر از طریق انجمن تئوسوفی شناخته شده است. بلاواتسکی که زنی از اشراف روسیه۳ بود، پس از سال ها سیر و سلوک عارفانه در کشورهای اروپایی و خاورمیانه، در ۱۸۷۳ به امریکا مهاجرت کرد، و در ۱۸۷۵ به همراه هنری استیل آلکُت۴، وکیل دعاوی و روزنامه نگار امریکایی، انجمن تئوسوفی را بنیاد نهاد. آن دو سپس به هند عزیمت کردند، و نهایتاً فعالیت خود را در آن دیار در نزدیکی مَدرَس۵ استقرار بخشیدند. این محل همچنان مرکز بین المللی انجمن تئوسوفی است. تئوسوفی هرچند از آراء فلاسفۀ متقدم و متأخر، از فیثاغورس۶ و افلاطون و فلوطین۷ تا جوردانو برونو۸ و فریدریش شلینگ۹ تأثیر پذیرفته، ولی مهم ترین منبع تغذیۀ آن، آیین های هندی وِداها۱۰، و اوپانیشادها۱۱ و نیز عرفان اسلامی، و بودیسم۱۲ و تائوئیسم۱۳ بوده است.theossophiaRussiaHenry Steel OlcottMadrasPythagorasPlotinusGiordano BrunoFriedrich SchellingVedasUpanishadsBuddhismTaoism