تِیموریانِ هِند
تِیموریانِ هِند
تِیموریانِ هِند
(یا: گورکانیان هند، یا بابریان ؛ مغولان هند) عنوان سلسله ای اسلامی در هند (حک: ۹۳۲ـ۱۲۷۴ق). بنیانگذار این سلسله ، ظهیرالدین محمد بابر بود که در ۹۳۲ق دولت تیموریان را در هند تأسیس کرد و پس از او شانزده پادشاه از این سلسله بر دهلی حکومت کردند که معروف ترین آن ها، اکبر شاه، جهانگیر، شاه جهان و اورنگ زیب بودند. حکومت تیموریان هند در دورۀ اکبر شاه و جهانگیر به اوج شکوه ، و در دورۀ اورنگ زیب به نهایت وسعت و قدرت خود رسید. پادشاهان این سلسله سیاست تساهل و تسامح در برابر سایر فرق مذهبی ، به ویژه هندوان را در پیش گرفتند و روابط حسنه ای با ایران و سایر حکومت های مسلمان و هندو در سایر ولایات هند برقرار کردند. اورنگ زیب (حک: ۱۰۶۸ـ۱۱۱۸ق)، ششمین پادشاه این سلسله ، گرچه مردی ادیب ، عالم و پاکدامن بود، تعصبات مذهبی او از یک سو، و کشورگشایی های وی که به نابودی بسیاری از حکومت های محلی انجامید از سوی دیگر سبب انحطاط سیاسی این سلسله شد. سیاست فشار و سرکوب اورنگ زیب ، سبب سرکشی امرای محلی به ویژه هندوان گردید که با مرگ او بیش از پیش شدت یافت . این درگیری ها، مناسبات مسالمت آمیز میان مسلمانان و هندوان را نیز از میان برد و به نزاع های خونین میان آن دو قوم منجر شد. کمپانی هند شرقی بریتانیا که از آغاز قرن ۱۱ق به این سرزمین وارد شده بود، به تدریج بر نفوذ سیاسی و اقتصادی خود می افزود و با سوءاستفاده از ضعف سیاسی و درگیری های قومی ، سلطۀ همه جانبه خود را بر این سرزمین گسترش می داد و با ورود به این درگیری ها و کمک نظامی به آنان ، حکومت تیموریان هند را بیش از پیش ضعیف و متزلزل کرد. تهاجمات نظامی چون حملۀ نادرشاه به دهلی و شکست محمدشاه روشن اختر تیموری ، دوازدهمین پادشاه این سلسله (حک: ۱۱۳۱ـ۱۱۶۱ق)، و نیز حملات پی در پی احمدشاه درّانی و اشغال بخش های وسیعی از سرزمین هند به دست کمپانی هند شرقی ، حکومت تیموریان هند را عملاً به دهلی محدود کرد که با شورش ضدانگلیسی سپاهیان در ۱۲۷۴ق، سرانجام انگلیسی ها بهادر شاه دوم ، هفدهمین پادشاه تیموری (حک: ۱۲۵۳ـ۱۲۷۴ق)، را دستگیر و زندانی کردند و به حکومت تیموریان پایان دادند. تیموریان خود را وامدار ایرانیان می دانستند؛ زیرا ظهیرالدین محمد و همایون به کمک پادشاهان صفوی به حکومت رسیدند. سیاست تساهل و تسامح مذهبی پادشاهان تیموری ، حمایت فراوان مادی و معنوی ایشان از صاحبان علم و فن و ادب و هنر، آزادی های مذهبی و اجتماعی ، و مناسبات مسالمت آمیز میان اقوام گوناگون در هند در زمان آنها، موجب مهاجرت هزاران نفر از علما، شعرا، ادبا، دانشمندان و هنرمندان مسلمان ایرانی به هند گردید. این امر موجب نفوذ و گسترش عظیم فرهنگ و هنر ایرانی و زبان فارسی در این کشور پهناور شد و زبان فارسی در سه قرن ، زبان رسمی این سلسله شد. ایرانیان و هندیان، آثار علمی و ادبی فراوانی را به زبان فارسی پدید آوردند و مساجد، کاخ ها، باغ ها، بازارها و دیگر بناهای عمومی باشکوهی در این دوره ساخته شد که دانشمندان ، صنعتگران و هنرمندان ایرانی در ساخت آن ها نقش بزرگی داشتند . تاج محل، زیباترین بنای به جامانده از دورۀ تیموریان ، آمیزه ای از معماری و هنر هندی ـ ایرانی است .
تِیموریانِ هِند
تِیموریانِ هِند
(یا: گورکانیان هند، یا بابریان ؛ مغولان هند) عنوان سلسله ای اسلامی در هند (حک: ۹۳۲ـ۱۲۷۴ق). بنیانگذار این سلسله ، ظهیرالدین محمد بابر بود که در ۹۳۲ق دولت تیموریان را در هند تأسیس کرد و پس از او شانزده پادشاه از این سلسله بر دهلی حکومت کردند که معروف ترین آن ها، اکبر شاه، جهانگیر، شاه جهان و اورنگ زیب بودند. حکومت تیموریان هند در دورۀ اکبر شاه و جهانگیر به اوج شکوه ، و در دورۀ اورنگ زیب به نهایت وسعت و قدرت خود رسید. پادشاهان این سلسله سیاست تساهل و تسامح در برابر سایر فرق مذهبی ، به ویژه هندوان را در پیش گرفتند و روابط حسنه ای با ایران و سایر حکومت های مسلمان و هندو در سایر ولایات هند برقرار کردند. اورنگ زیب (حک: ۱۰۶۸ـ۱۱۱۸ق)، ششمین پادشاه این سلسله ، گرچه مردی ادیب ، عالم و پاکدامن بود، تعصبات مذهبی او از یک سو، و کشورگشایی های وی که به نابودی بسیاری از حکومت های محلی انجامید از سوی دیگر سبب انحطاط سیاسی این سلسله شد. سیاست فشار و سرکوب اورنگ زیب ، سبب سرکشی امرای محلی به ویژه هندوان گردید که با مرگ او بیش از پیش شدت یافت . این درگیری ها، مناسبات مسالمت آمیز میان مسلمانان و هندوان را نیز از میان برد و به نزاع های خونین میان آن دو قوم منجر شد. کمپانی هند شرقی بریتانیا که از آغاز قرن ۱۱ق به این سرزمین وارد شده بود، به تدریج بر نفوذ سیاسی و اقتصادی خود می افزود و با سوءاستفاده از ضعف سیاسی و درگیری های قومی ، سلطۀ همه جانبه خود را بر این سرزمین گسترش می داد و با ورود به این درگیری ها و کمک نظامی به آنان ، حکومت تیموریان هند را بیش از پیش ضعیف و متزلزل کرد. تهاجمات نظامی چون حملۀ نادرشاه به دهلی و شکست محمدشاه روشن اختر تیموری ، دوازدهمین پادشاه این سلسله (حک: ۱۱۳۱ـ۱۱۶۱ق)، و نیز حملات پی در پی احمدشاه درّانی و اشغال بخش های وسیعی از سرزمین هند به دست کمپانی هند شرقی ، حکومت تیموریان هند را عملاً به دهلی محدود کرد که با شورش ضدانگلیسی سپاهیان در ۱۲۷۴ق، سرانجام انگلیسی ها بهادر شاه دوم ، هفدهمین پادشاه تیموری (حک: ۱۲۵۳ـ۱۲۷۴ق)، را دستگیر و زندانی کردند و به حکومت تیموریان پایان دادند. تیموریان خود را وامدار ایرانیان می دانستند؛ زیرا ظهیرالدین محمد و همایون به کمک پادشاهان صفوی به حکومت رسیدند. سیاست تساهل و تسامح مذهبی پادشاهان تیموری ، حمایت فراوان مادی و معنوی ایشان از صاحبان علم و فن و ادب و هنر، آزادی های مذهبی و اجتماعی ، و مناسبات مسالمت آمیز میان اقوام گوناگون در هند در زمان آنها، موجب مهاجرت هزاران نفر از علما، شعرا، ادبا، دانشمندان و هنرمندان مسلمان ایرانی به هند گردید. این امر موجب نفوذ و گسترش عظیم فرهنگ و هنر ایرانی و زبان فارسی در این کشور پهناور شد و زبان فارسی در سه قرن ، زبان رسمی این سلسله شد. ایرانیان و هندیان، آثار علمی و ادبی فراوانی را به زبان فارسی پدید آوردند و مساجد، کاخ ها، باغ ها، بازارها و دیگر بناهای عمومی باشکوهی در این دوره ساخته شد که دانشمندان ، صنعتگران و هنرمندان ایرانی در ساخت آن ها نقش بزرگی داشتند . تاج محل، زیباترین بنای به جامانده از دورۀ تیموریان ، آمیزه ای از معماری و هنر هندی ـ ایرانی است .
wikijoo: تیموریان_هند