تیمموا

[ویکی الکتاب] معنی تَیَمَّمُواْ: قصد کنید(کلمه تیمم به معنی قصد کردن است) - تیمم کنید
معنی لَا تَیَمَّمُواْ: قصد نکنید(کلمه تیمم به معنی قصد کردن است)
ریشه کلمه:
یمم (۱۱ بار)

«تَیَمُّم» در اصل به معنای قصد چیزی کردن است، در اینجا نیز به همان معنا آمده است، و «تَیَمُّم» معروف را از این جهت «تیمُّم» گفته اند که انسان قصد می کند از خاک پاک زمین استفاده کند.
تیمم به معین قصد است در مصباح از ابن سکیت نقل کرده: «تَیَمَمُّوا صَعیداً طَیِّباً» یعنی قصد کنید زمین پاک را در مجمع فرموده: تیمم به معنی قصد است همچنین است تأمم. . غرض آن است که در حین انفاق چیز پست و کم قیمت را که خود آن را اگر بدهند نمی‏گیرید، انفاق نکنید بلکه چیزی را برای انفاق اختیار کنید که پرقیمت و مورد پسند شما و همه است، از ابن عباس نقل شده خرمای پوسیده و فاسد را انفاق می‏کردند که از آن نهی شدند، نگارنده گوید: آیه عام و شامل هر انفاق است. یعنی: از خوب‏های آنچه به دست آورده‏اید و آنچه برای شما از زمین بیرون آورده‏ایم، انفاق کنید و در موقع انفاق پست آن را که خود نمی‏گیرید مگر از آن چشم بپوشید، منظور مکنید. *** . همچنین است آیه . فقط لفظ «منه» در آن نیامده است. تیمم چنانکه گفته شد به معنی قصد است و در عرف شرع نام قصد به خصوصی است و آن اینکه زمین پاک را قصد کنند و خاک را در پیشانی و دستها استعمال نماید. و خلاصه آنکه: خاک پاکی و نظیر آن را مثل کلوخ، ریگ سنگ در نظر گرفته و دست بر آن می‏زند و پیشانی و پشت دستها را مسح می‏کند تفصیل آن در رسائل عملیه و روایات دیده شود. لفظ «منه» روشن می‏کند که باید مقداری از خاک ولو به صورت غبار، باید در دست بماند و با آن به صورت و دستها مسح کند، این در صورتی است که «مِن» بعضیه باشد لذا بعضی گفته‏اند بسنگی که غبار و خاک ندارد نمی‏شود تیمم کرد. بعضی «من» را ابتدائیه گرفته‏اند یعنی مسح باید از صعید شروع شده باشد. مراد از صعید مطلق وجه الارض است اعم از خاک، سنگ، ریگ و غیره. از جمله «مایُریدُاللَّهُ لِیَجْعَلَ عَلَیْکُمْ مِنْ حَرَجٍ» که در ذیل آیه مائده است معلوم می‏شود که حکم تیمم یک حکم تخفیفی است که در صورت بروز عوامل بخصوصی معین گشته است در المیزان فرموده تیمم در واقع همان وضو است که مسح سر و پاها از آن ساقط گردیده، شستن دست و صورت به مسح آن دو عوض شده و خاک جای آب را گرفته است. یعنی: اگر مریض یا در سفر بودید یا کسی از شما از خلوتگاه (قضای حاجت) آمد یا با زنان مقاربت کردید و در این صورتها آب پیدا نکردید زمین پاکی را قصد کنید و از آن به صورت و دستهایتان مسح نمائید...