تیل اسلاید

تیل اسلاید یا سُر دادن دُم ( به انگلیسی: Tailslide ) یک مانور آکروباتیک است که از پرواز موازی با زمین، به یکباره با یک چهارم گردش به یک صعود عمودی و بلند می انجامد که با ۱۰۰درصد قدرت موتور انجام می شود و تا جایی ادامه می یابد که هواگرد تکانه ( مومنتوم ) خود را به کلی ازدست بدهد. هنگامی که سرعت هواگرد به صفر رسید و صعود متوقف شد، خلبان هواگرد خود را تا جای ممکن در حالت معلق در هوا نگه می دارد. درصورتی که هواگرد دارای فناوری جهت دهی رانش باشد، این مرحله بسیار آسانتر انجام می شود. مرحلهٔ حفظ تعادل در نقطهٔ اوج، در جنگنده های نوین بهتر انجام می شود. سپس هنگامی که هواپیما با دم خود شروع به بازگشتن به سمت زمین و سقوط کرد، خلبان دماغه هواپیما را به سمت افق می گرداند و پس از یک رول ( گردش به دور خود ) ، مستقیم به سمت زمین شیرجه می رود. سپس با یک یک چهارم دایره ( لوپ ) هواگرد را دوباره به سطح پرواز افقی می رساند. [ ۱] مانور تیل اسلاید برای مدتی گذرا، جریان هوای عبوری از موتور را برعکس می کند. بسیاری از هواپیماها در این شرایط دچار مشکل می شوند یا دچار واماندگی شده یا با صدمات جدی و دفرمه شدن قطعات موتور روبرو می شوند. هواپیمای معمولی توانایی انجام این مانور را ندارد. از هواپیماهایی که توانایی انجام این مانور را دارند، می توان به سوخو - ۵۷، سوخو - ۳۵، سوخو - ۳۰، سوخو - ۲۷ و اف - ۲۲ اشاره کرد.
مانور زنگوله یکی از گونه های مانور تیل اسلاید است. با این تفاوت که خلبان در خلال آخرین لوپ یک چهارم، در راستای محور طولی یک گردش به دور خود ( رول ) انجام می دهد. این لوپ ( یک چهارم دایره ) می تواند به جلو باشد یا به عقب، که در این مورد تصمیم با خلبان است.
این مانور به نوعی است که هواپیما در حالت صعودی به شکل تقریباً عمودی، ناگهان ترمز هوایی را می گیرد و دُم هواپیما به هر سو که گرایش پیدا کند، خلبان در همان شرایط مطابق با میل هواپیما مانور را ادامه می دهد تا به پرواز افقی با سطح زمین دست پیدا کند. [ ۲] [ ۳]