در علم شاخه بندی ( کلادیستیک ) زیست شناسی، تک تبار ( به انگلیسی: Monophyly ) و تک تباری ( به انگلیسی: Monophyletic ) به گروهی از جانداران گفته می شود که یک نیای اصلی و همه نوادگان آن را دربر بگیرد.
تک تباری گروهی که شامل تمام انواع مشتق شده از یک گونه اجدادی باشد، به نوعی که هر گونه ای که از نوع اجدادی مذکور تکامل یافته باشد جزء آن قرار گیرد و تمام آن گونه ها، از یک گونهٔ اجدادی و نه بیشتر مشتق شده باشند. مثلاً «پرندگان» گروهی تک تباری است. در طبقه بندی، تنها گروه هایی که تک تباری باشند از نظر علمی معتبرند.
طبقه بندی های مبتنی بر تبارزایش تلاش در ایجاد و معرفی جانداران و آرایه هایی دارند که تک تباری هستند یعنی گروه هایی که دارای یک گونه نیایی مشترک می باشند.
به عنوان نمونه شواهد نشان می دهد که همه پرندگان و خزندگان از یک نیای مشترک پدید آمده اند بنابراین با قرار دادن آن ها در یک دسته گروهی تشکیل می شود که هم نیای اصلی و هم همه نوادگان او را دربر می گیرد و بنابراین یک تک تباری ( زرد در شکل کنار ) است. از آن جا که پرندگان تفاوتی عمده با خزندگان پیدا کرده اند زمانی که آن ها را از دسته خزندگان برداشته و حذف کنیم یک پیراتباری ( پارافیلتیک ) ( آبی فیروزه ای در شکل دوم ) باقی می ماند. یک مثال دیگر در نظر گرفتن گروهی به نام جانوران خونگرم است که شامل تنها پستانداران و پرندگان می شود ( قرمز / نارنجی در شکل ) به این دسته، چندتباری ( پلی فیلتیک ) گفته می شود زیرا اعضای آن اخیراً نیای مشترک نداشته اند.
طبقهٔ سنتی خزندگان ( منطقه سبزرنگ ) یک گروه نافراگیر شامل همه آب پرده داران ( آمنیوتا ) به جز پستاندران و پرندگان است. بر خلاف آن، کلاد آب پرده داران خودش یک تک تباری است.
در درخت تبارزایی نخستی سانان، یک تک تباری ( میمونان، به رنگ زرد ) مشاهده می شود. همچنین یک گروه نافراگیر ( پیش میمونان، به رنگ آبی و شامل منطقه قرمز ) ، و یک چندتباری ( چشم گرد و شبگردان هندی، به رنگ قرمز ) نیز مشاهده می شود.
هرگاه یک تک تباری را به این نحو تعریف کنیم که مثلاً: «این گروه شامل تمام انواعی است که به A از B نزدیکتر باشند» آن را گروهی دودمانی ( Stem based ) می گوییم. مثلاً تعریف امروزی خزنده چهرگان ( سوروپسیدا ) ( تقریبا هم ارز خزندگان ) به این صورت است: کروکودیل و تمام انواعی که به کروکودیل نزدیکتر باشند تا به اسب. با این تعریف مسلماً پرندگان نیز مشمول خزنده چهرگان خواهند شد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفتک تباری گروهی که شامل تمام انواع مشتق شده از یک گونه اجدادی باشد، به نوعی که هر گونه ای که از نوع اجدادی مذکور تکامل یافته باشد جزء آن قرار گیرد و تمام آن گونه ها، از یک گونهٔ اجدادی و نه بیشتر مشتق شده باشند. مثلاً «پرندگان» گروهی تک تباری است. در طبقه بندی، تنها گروه هایی که تک تباری باشند از نظر علمی معتبرند.
طبقه بندی های مبتنی بر تبارزایش تلاش در ایجاد و معرفی جانداران و آرایه هایی دارند که تک تباری هستند یعنی گروه هایی که دارای یک گونه نیایی مشترک می باشند.
به عنوان نمونه شواهد نشان می دهد که همه پرندگان و خزندگان از یک نیای مشترک پدید آمده اند بنابراین با قرار دادن آن ها در یک دسته گروهی تشکیل می شود که هم نیای اصلی و هم همه نوادگان او را دربر می گیرد و بنابراین یک تک تباری ( زرد در شکل کنار ) است. از آن جا که پرندگان تفاوتی عمده با خزندگان پیدا کرده اند زمانی که آن ها را از دسته خزندگان برداشته و حذف کنیم یک پیراتباری ( پارافیلتیک ) ( آبی فیروزه ای در شکل دوم ) باقی می ماند. یک مثال دیگر در نظر گرفتن گروهی به نام جانوران خونگرم است که شامل تنها پستانداران و پرندگان می شود ( قرمز / نارنجی در شکل ) به این دسته، چندتباری ( پلی فیلتیک ) گفته می شود زیرا اعضای آن اخیراً نیای مشترک نداشته اند.
طبقهٔ سنتی خزندگان ( منطقه سبزرنگ ) یک گروه نافراگیر شامل همه آب پرده داران ( آمنیوتا ) به جز پستاندران و پرندگان است. بر خلاف آن، کلاد آب پرده داران خودش یک تک تباری است.
در درخت تبارزایی نخستی سانان، یک تک تباری ( میمونان، به رنگ زرد ) مشاهده می شود. همچنین یک گروه نافراگیر ( پیش میمونان، به رنگ آبی و شامل منطقه قرمز ) ، و یک چندتباری ( چشم گرد و شبگردان هندی، به رنگ قرمز ) نیز مشاهده می شود.
هرگاه یک تک تباری را به این نحو تعریف کنیم که مثلاً: «این گروه شامل تمام انواعی است که به A از B نزدیکتر باشند» آن را گروهی دودمانی ( Stem based ) می گوییم. مثلاً تعریف امروزی خزنده چهرگان ( سوروپسیدا ) ( تقریبا هم ارز خزندگان ) به این صورت است: کروکودیل و تمام انواعی که به کروکودیل نزدیکتر باشند تا به اسب. با این تعریف مسلماً پرندگان نیز مشمول خزنده چهرگان خواهند شد.
wiki: تک تبار