تپه حصار محوطه باستانی

تَپه حِصار، محوّطۀ باستانی
تَپه حِصار، محوّطه باستانی
محوطه ای باستانی، در حدود ۳کیلومتری جنوب شرقی دامِغان، در استان سِمنان. مربوط به اواخر هزارۀ سوم و اوایل هزارۀ دوم پ م. تپه حصار از مهم ترین محوطه های باستانی پیشا تاریخ در شمال مرکزی ایران به شمار می آید که کاوش های آن جا اطلاعات ارزشمندی را دربارۀ تغییر و تحولات فرهنگی پیش از تاریخ فلات ایران به دست داده است. اِریک اِشمیت از دانشگاه پنسیلوانیا اولین بار تپه حصار را در دهۀ ۱۳۱۰ش کاوش کرد و بعد از مرگ وی، رابرت دایسون کاوش را ادامه داد. قدیمی ترین دورۀ فرهنگی شناخته شده در تپه حصار دامغان هم زمان است با دومین دورۀ فرهنگی تپه سیلک؛ و سنت سفالگری هر دو با یکدیگر قابل مقایسه است و شاید بتوان آن دو را به یک فرهنگ همگون نسبت داد. در اواخر هزارۀ سوم و اوایل هزارۀ دوم پ م، در عصر مفرغ، تپه حصار مرکز فرهنگ گسترده و فراگیری است که در شمال شرق ایران و شرق فلات مرکزی ایران گسترده می شود؛ در این دورۀ فرهنگی از تپه حصار، فلزکاری و ساخت ابزار و اسلحۀ مفرغی و نیز ساخت زیورآلات طلا و نقره رواج داشته است و هنرمندان تپه حصار از احجار نیمه کریمه مانند عقیق، مهره می ساختند. پایان شکوفایی فرهنگ عصرمفرغ در تپه حصار و افول آن حدود ۱۹۰۰ـ۱۸۰۰پ م است.