توکی پونا ( انگلیسی: Toki Pona ) یک زبان ساختگی است که نخستین بار در میانه های سال ۲۰۰۱ معرفی شد. این زبان به وسیله سونیا لانگ که یک مترجم اهل تورنتو است ابداع شد. توکی پونا یک زبان محدود است که بر مفاهیم و عناصر ساده ای که کمابیش بین فرهنگ های گوناگون مشترکند، تکیه دارد. لانگ این زبان را برای بیان بیشترین معنا با کمترین پیچیدگی ابداع نمود. این زبان دارای ۱۴ واج و ۱۲۰ واژه ریشه ای است. این زبان به عنوان یک زبان فرعی بین المللی ایجاد نشده است، بلکه در واقع مانند بسیاری از موارد مشابه، الهام گرفته از فلسفه تائوئیستی است.
زبان توکی پونا با هدف سروشکل دادن به فرایندهای فکری کاربران آن ابداع شده است. این هدف، در کنار محدود نمودن عمدی دایره واژگان این زبان، باعث شده است که در نظر برخی افراد، این زبان به عنوان "زبان خوب", "زبان ساده" یا "گفتمان خوب" شناخته شود. واژه توکی پونا نیز در واقع به معنی "زبان ساده" است.
مولف این زبان سانیا لانگ است که به عنوان زبان شناس و مترجم زبان های انگلیسی، فرانسوی و اسپرانتو فعالیت دارد.
لانگ به طور رسمی از الفبای لاتین برای نوشتار واژگان استفاده نموده است. تلفظ حروف همانند تلفظ به کار رفته در دستگاه IPA است: p, t, k, s, m, n, l, j, w, a, e, i, o, u؛ در اینجا تلفظ j صدای همانند تلفظ y در انگلیسی است. تلفظ حروف صدادار نیز مشابه زبان اسپانیایی می باشد. حروف بزرگ تنها برای نام افراد و مکان ها به کار می رود و در اول جمله ها نیز از حروف کوچک استفاده می شود. به این ترتیب حروف بزرگ تنها برای اسامی بیگانه به کار می رود و ۱۲۰ ریشه توکی پونا هیچگاه با حروف بزرگ آغاز نمی شوند.
توکی پونا دارای ۹ حرف صامت ( p, t, k, s, m, n, l, j, w ) و پنج مصوت ( a, e, i, o, u ) است. در هنگام تلفظ، تکیه همواره بر سیلاب نخست است. مصوت بلند، دسته های صامت و آهنگ ( تون ) در این زبان وجود ندارد.
برخی ویژگی های پایه ای ساختار جمله ای «فاعل - فعل - مسند»:
• کلمه li فاعل را از مسند جدا می کند؛
• e پیش از مفعول مستقیم میاید؛
• در مسند، مفعول مستقیم پیش از عبارت های قیدی بیان می شود؛
• la افعال مرکب یا بندها را از جمله اصلی جدا می کند.
ضمیر mi ( اول شخص ) , sina ( دوم شخص ) و ona ( سوم شخص ) . کاربرد ضمیرها برای حالات جمع و مفرد یکسان است. هر چند گاهی از ضمیر mi mute برای اشاره به "ما", sina mute برای اشاره به "شماً و ona mute برای اشاره به "آنهاً استفاده می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفزبان توکی پونا با هدف سروشکل دادن به فرایندهای فکری کاربران آن ابداع شده است. این هدف، در کنار محدود نمودن عمدی دایره واژگان این زبان، باعث شده است که در نظر برخی افراد، این زبان به عنوان "زبان خوب", "زبان ساده" یا "گفتمان خوب" شناخته شود. واژه توکی پونا نیز در واقع به معنی "زبان ساده" است.
مولف این زبان سانیا لانگ است که به عنوان زبان شناس و مترجم زبان های انگلیسی، فرانسوی و اسپرانتو فعالیت دارد.
لانگ به طور رسمی از الفبای لاتین برای نوشتار واژگان استفاده نموده است. تلفظ حروف همانند تلفظ به کار رفته در دستگاه IPA است: p, t, k, s, m, n, l, j, w, a, e, i, o, u؛ در اینجا تلفظ j صدای همانند تلفظ y در انگلیسی است. تلفظ حروف صدادار نیز مشابه زبان اسپانیایی می باشد. حروف بزرگ تنها برای نام افراد و مکان ها به کار می رود و در اول جمله ها نیز از حروف کوچک استفاده می شود. به این ترتیب حروف بزرگ تنها برای اسامی بیگانه به کار می رود و ۱۲۰ ریشه توکی پونا هیچگاه با حروف بزرگ آغاز نمی شوند.
توکی پونا دارای ۹ حرف صامت ( p, t, k, s, m, n, l, j, w ) و پنج مصوت ( a, e, i, o, u ) است. در هنگام تلفظ، تکیه همواره بر سیلاب نخست است. مصوت بلند، دسته های صامت و آهنگ ( تون ) در این زبان وجود ندارد.
برخی ویژگی های پایه ای ساختار جمله ای «فاعل - فعل - مسند»:
• کلمه li فاعل را از مسند جدا می کند؛
• e پیش از مفعول مستقیم میاید؛
• در مسند، مفعول مستقیم پیش از عبارت های قیدی بیان می شود؛
• la افعال مرکب یا بندها را از جمله اصلی جدا می کند.
ضمیر mi ( اول شخص ) , sina ( دوم شخص ) و ona ( سوم شخص ) . کاربرد ضمیرها برای حالات جمع و مفرد یکسان است. هر چند گاهی از ضمیر mi mute برای اشاره به "ما", sina mute برای اشاره به "شماً و ona mute برای اشاره به "آنهاً استفاده می شود.
wiki: توکی پونا