لغت نامه دهخدا
تونس. [ ن ِ / ن ُ ] ( اِخ ) کشور جمهوری تونس که به افریقای شمالی و بر کرانه دریای مدیترانه قرار دارد. پایتخت آن شهر تونس و وسعت خاکش 156000 کیلومترمربع است. شهرهای عمده این کشور سفاکس ، بیزرت گابس ، که روآن ،و سوس می باشند و 3400000 تن سکنه دارد.این کشور از شمال و مشرق به دریای مدیترانه و جنوب شرقی به لیبی و جنوب غربی و مغرب به کشور الجزائر محدود است. قسمت شمالی این کشور کوهستانی و در سلسله جبال اطلس قرار دارد. این منطقه که از دره های سرسبز و خرم تشکیل یافته است چه از جهت کشاورزی و چه از جهت منابع زیرزمینی سرشار از ثروت است. نواحی جنوبی آن دشت و قسمتی از صحرای افریقا را تشکیل میدهد که قسمت اعظم آن بر اثر مجاورت با دریای مدیترانه آبادان وسرسبز است. این کشور یکی از مراکز فلاحتی و محصول عمده آن گندم و جو و انگور و خرما و زیتون است و منابع زیرزمینی آن حائز کمال اهمیت است و مهمترین محصول آن فسفات ، آهن ، سرب ، روی و منگنز است. سرزمین تونس در حدود قرن یازدهم تا هفتم پیش از میلاد مسیح در تصرّف فنیقی ها درآمد و سپس به کارتاژ منضم شد و با رومیها رقابت داشت آنگاه در سال 146 ق.م. مغلوب گردید و سپس در قرن پنجم میلادی در تصرف وندل ها که از اقوام قدیمی ژرمن بودند درآمد و در قرن هفتم میلادی بوسیله قوم عرب اشغال گردید و در سال 1574 م. جزو امپراتوری دولت عثمانی درآمد و در سال 1881 م. در تحت حمایت دولت فرانسه قرار گرفت و چون در جنگ دوم جهانی با متفقین همکاری قابل ستایشی معمول داشت. پس از پایان جنگ مقدمات استقلال این کشور فراهم گردید و در سال 1954 م. استقلال داخلی یافت و در سال 1955 م. مستقل گردید ودر سال 1957م. به رهبری حبیب بورقیبه رژیم جمهوری در این کشور استقرار یافت. ( از لاروس ). رجوع به فرهنگ فارسی معین ج 5 و معجم البلدان و ناظم الاطباء شود.
فرهنگ فارسی
کشور جمهوری تونس که به افریقای شمالی و بر کرانه دریای مدیترانه قرار دارد پایتخت آن شهر تونس است
دانشنامه اسلامی
[ویکی شیعه] تونس شمالی ترین کشور قارهٔ آفریقاست. دین رسمی آن اسلام است و ۹۹٪ مردم آن مسلمان هستند. اکثریت مسلمانان تونس علاقمند به اهل بیت(ع) هستند. سید محمد تیجانی سماوی از شخصیت های برجسته تونسی است که پس از انجام تحقیقات، به مذهب تشیع گرویده است.
تونس شمالی ترین کشور قارهٔ آفریقاست که ۱۶۳،۶۱۰ کیلومتر مربع مساحت دارد. این کشور از غرب، ۹۶۵ کیلومتر مرز مشترک با الجزایر و از شرق، ۴۵۹ کیلومتر مرز مشترک با لیبی دارد. مرز ساحلی آن با دریای مدیترانه نیز ۱۱۴۸ کیلومتر است. این کشوردر ۳۰ درجه طول و ۳۷ درجه عرض شمالی واقع شده است.
در قرن ۵ پیش از میلاد، دولت شهر کارتاژ، منطقه ای که امروز تونس و همچنین بخش عمده ای از منطقه مدیترانه را شامل می شود، تحت تسلط خود درآورد. درسال ۱۴۶ پیش از میلاد، منطقه مدیترانه توسط امپراطوری روم تصرف گردید و از آن پس تونس تا سقوط امپراطوری در قرن پنجم، بخشی از امپراتوری روم بود. پس از سقوط امپراتوری روم، تونس مورد تاخت و تاز قدرت های مختلف اروپایی قرار گرفت اما نهایتاً در قرن هفتم میلادی به تصرف مسلمانان درآمد.
تونس شمالی ترین کشور قارهٔ آفریقاست که ۱۶۳،۶۱۰ کیلومتر مربع مساحت دارد. این کشور از غرب، ۹۶۵ کیلومتر مرز مشترک با الجزایر و از شرق، ۴۵۹ کیلومتر مرز مشترک با لیبی دارد. مرز ساحلی آن با دریای مدیترانه نیز ۱۱۴۸ کیلومتر است. این کشوردر ۳۰ درجه طول و ۳۷ درجه عرض شمالی واقع شده است.
در قرن ۵ پیش از میلاد، دولت شهر کارتاژ، منطقه ای که امروز تونس و همچنین بخش عمده ای از منطقه مدیترانه را شامل می شود، تحت تسلط خود درآورد. درسال ۱۴۶ پیش از میلاد، منطقه مدیترانه توسط امپراطوری روم تصرف گردید و از آن پس تونس تا سقوط امپراطوری در قرن پنجم، بخشی از امپراتوری روم بود. پس از سقوط امپراتوری روم، تونس مورد تاخت و تاز قدرت های مختلف اروپایی قرار گرفت اما نهایتاً در قرن هفتم میلادی به تصرف مسلمانان درآمد.
wikishia: تونس
[ویکی اهل البیت] تونِس، یکی از کشورهای اسلامی واقع در شمال افریقا است که در کرانههای جنوبی دریای مدیترانه است. همچنین تونس نام پایتخت این کشور است.
کشور تونس از غرب با الجزایر و از شرق و جنوب با لیبی هم مرز است. این کشور همچنین از شمال به کوه های اطلس و از جنوب به مناطق صحرائی محدود می گردد. پایتخت این کشور شهر تونس است. زبان و خط رسمی کشور تونس عربی است. زبان فرانسه نیز در این کشور رایج است.
دین رسمی این کشور اسلام است و 98٪ مردم، مسلمان و پیرو مذهب حنفی هستند (انکارتا، npn.). مذهب فقهی مالکی نیز در تونس پیروانی دارد. شمار اندکی مسیحی و یهودی نیز در تونس زندگی می کنند. مردم تونس از نژاد عرب و بربر هستند.
در سده هفتم میلادی اعراب مسلمان حملات خود را به تونس آغاز کردند. ایشان سرانجام به فرماندهی عقبة بن نافع بخش هایی از سرزمین تونس را تصرف و شهر قیروان را ساختند. حسان بن نعمان تونس را به طور کامل فتح کرد. در سده نهم میلادی اغلبیون (اغالبه) - که از قبیله بنی تمیم بودند - به فرماندهی ابراهیم بن اغلب از سوی خلفای عباسی به حکومت تونس رسیدند.
در سال ۹۰۹ میلادی خلفای اسماعیلی مذهب فاطمی اغلبیون را شکست داده و شهر مهدیه را بنا کردند. در سال ۹۶۱ میلادی المعز خلیفه فاطمی مصر را تصرف کرد و مقر حکومت فاطمی را از مهدیه به آن سامان انتقال داد. پس از این رویداد دودمان بربری زیریون که از قبیله صنهاجه بودند به سرکردگی بلقین بن زیری در تونس قدرت را بدست گرفتند.
زیریون از خلفای فاطمی مصر پیروی می کردند، اما پس از سرپیچی از ایشان در سال ۱۰۵۰ توسط جنگجویان قبیله بنی هلال قلع و قمع شدند. از این پس زیریون بخش بزرگی از قلمرو خود را از دست دادند و تنها به شهر ساحلی مهدیه و حومه آن محدود شدند.
در سده دوازدهم میلادی جزیره جربه و بخشی از سواحل تونس (از جمله شهر مهدیه) به همراه جزایر مالت بدست نورمن ها افتاد و حکومت زیریون به پایان رسید. در سال ۱۱۵۹ میلادی دودمان مراکشی موحدون بر تونس مسلط شدند، اما در سال ۱۲۳۰ میلادی از حفصیون شکست خوردند. فرمانروایی حفصیون بر تونس تا سده شانزدهم میلادی ادامه یافت. امیران هر دو دودمان از تبار بربر آمازیغ بودند.
در سال ۱۵۲۹ ترکان عثمانی به سرکردگی بارباروس خیرالدین پاشا شهر تونس را گشودند، اما حفصیون در ۱۵۳۵ با پشتیبانی اسپانیا دوباره حکومت را بدست گرفتند. پس از ۳۹ سال کشمکش میان ترکان عثمانی و اسپانیایی ها، سرانجام در سال ۱۵۷۳ ترکان عثمانی تونس را فتح کردند.
کشور تونس از غرب با الجزایر و از شرق و جنوب با لیبی هم مرز است. این کشور همچنین از شمال به کوه های اطلس و از جنوب به مناطق صحرائی محدود می گردد. پایتخت این کشور شهر تونس است. زبان و خط رسمی کشور تونس عربی است. زبان فرانسه نیز در این کشور رایج است.
دین رسمی این کشور اسلام است و 98٪ مردم، مسلمان و پیرو مذهب حنفی هستند (انکارتا، npn.). مذهب فقهی مالکی نیز در تونس پیروانی دارد. شمار اندکی مسیحی و یهودی نیز در تونس زندگی می کنند. مردم تونس از نژاد عرب و بربر هستند.
در سده هفتم میلادی اعراب مسلمان حملات خود را به تونس آغاز کردند. ایشان سرانجام به فرماندهی عقبة بن نافع بخش هایی از سرزمین تونس را تصرف و شهر قیروان را ساختند. حسان بن نعمان تونس را به طور کامل فتح کرد. در سده نهم میلادی اغلبیون (اغالبه) - که از قبیله بنی تمیم بودند - به فرماندهی ابراهیم بن اغلب از سوی خلفای عباسی به حکومت تونس رسیدند.
در سال ۹۰۹ میلادی خلفای اسماعیلی مذهب فاطمی اغلبیون را شکست داده و شهر مهدیه را بنا کردند. در سال ۹۶۱ میلادی المعز خلیفه فاطمی مصر را تصرف کرد و مقر حکومت فاطمی را از مهدیه به آن سامان انتقال داد. پس از این رویداد دودمان بربری زیریون که از قبیله صنهاجه بودند به سرکردگی بلقین بن زیری در تونس قدرت را بدست گرفتند.
زیریون از خلفای فاطمی مصر پیروی می کردند، اما پس از سرپیچی از ایشان در سال ۱۰۵۰ توسط جنگجویان قبیله بنی هلال قلع و قمع شدند. از این پس زیریون بخش بزرگی از قلمرو خود را از دست دادند و تنها به شهر ساحلی مهدیه و حومه آن محدود شدند.
در سده دوازدهم میلادی جزیره جربه و بخشی از سواحل تونس (از جمله شهر مهدیه) به همراه جزایر مالت بدست نورمن ها افتاد و حکومت زیریون به پایان رسید. در سال ۱۱۵۹ میلادی دودمان مراکشی موحدون بر تونس مسلط شدند، اما در سال ۱۲۳۰ میلادی از حفصیون شکست خوردند. فرمانروایی حفصیون بر تونس تا سده شانزدهم میلادی ادامه یافت. امیران هر دو دودمان از تبار بربر آمازیغ بودند.
در سال ۱۵۲۹ ترکان عثمانی به سرکردگی بارباروس خیرالدین پاشا شهر تونس را گشودند، اما حفصیون در ۱۵۳۵ با پشتیبانی اسپانیا دوباره حکومت را بدست گرفتند. پس از ۳۹ سال کشمکش میان ترکان عثمانی و اسپانیایی ها، سرانجام در سال ۱۵۷۳ ترکان عثمانی تونس را فتح کردند.
wikiahlb: تونس
[ویکی حج] تونس کوچک ترین کشور مسلمان شمال قارهٔ آفریقاست.
دین رسمی آن اسلام است و ۹۹٪ مردم آن مسلمان و بر دو مذهب مالکی و حنفی هستند. شیعیان تونس نیز اکثرا در دو شهر قفصه و قابس، در جنوب کشور ساکن هستند. تونس امروزی بخشی گسترده از منطقه تاریخی افریقیه می باشد. تونسی ها از قوم بربر هستند که به قیام بر ضد حاکمان معروفند.
دین رسمی آن اسلام است و ۹۹٪ مردم آن مسلمان و بر دو مذهب مالکی و حنفی هستند. شیعیان تونس نیز اکثرا در دو شهر قفصه و قابس، در جنوب کشور ساکن هستند. تونس امروزی بخشی گسترده از منطقه تاریخی افریقیه می باشد. تونسی ها از قوم بربر هستند که به قیام بر ضد حاکمان معروفند.
wikihaj: تونس
[ویکی فقه] تونس (ابهام زدایی). تونس ممکن است اسم برای مکان های ذیل باشد: • کشور تونس، یکی از کشورهای اسلامی و در همسایگی لیبی و الجزایر• شهر تونس، تونِس (شهر) (یا تونُس/ تونَس)، پایتخت کشور تونس
...
...
wikifeqh: تونس_(ابهام_زدایی)
دانشنامه عمومی
تونس (شهر). شهر تونِس پایتخت کشور جمهوری تونس می باشد.
جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۳ برابر با ۶۹۹٬۷۰۰ بوده و مرکز استان تونس نیز هست.
شهر تونس در انتهای خلیج تونس قرار گرفته است.
شهر تاریخی کارتاژ ( غرطاجنه در منابع عربی و اسلامی ) نزدیک این شهر بوده است.
شهر تونس در سده پنج هجری ( ۱۳ میلادی ) پایتخت دولت حفصی شمال آفریقا شد و تبدیل به یک کانون بازرگانی در دریای مدیترانه گشت.
در سال ۱۵۳۴ میلادی عثمانیان به سرکردگی بارباروس خیرالدین پاشا تونس را اشغال کردند ولی از سال ۱۵۹۱ حکومت محلی به گونه ای مستقل از استانبول عمل می کرد.
در سال ۱۸۸۱ شهر تونس بدست فرانسویان افتاد و در معماری آن دگرگونی بزرگی پیش آمد. از پایان ۱۹۴۲ تا میانه های ۱۹۴۳ شهر تونس در دست نیروهای متفقین بود.
• خیابان حبیب بورقیبه، اصلی ترین خیابان پایتخت[ ۱]
• دانشگاه و مسجد زیتونه
• دروازه علیوه
• دروازه الفّله
• دروازه سعدون
• دروازه سویقه
• بلودر ( Belvédère ) ، از حومه های شمال شهر، دارای باغ وحش
• کرانه دریاچه تونس
• کوی گل ها
• کوی باغچه ها
• المنازه و المنار
• العمران
• لکانیا
• صیقلیه کوچک
• مونفلوری ( Montfleury )
• مونپلزیر ( Montplaisir )
• موتولویل ( Mutuelleville )
• دماغه طابیه
• سیدی حسین
• موزه ملی باردو
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفجمعیت این شهر در سال ۲۰۰۳ برابر با ۶۹۹٬۷۰۰ بوده و مرکز استان تونس نیز هست.
شهر تونس در انتهای خلیج تونس قرار گرفته است.
شهر تاریخی کارتاژ ( غرطاجنه در منابع عربی و اسلامی ) نزدیک این شهر بوده است.
شهر تونس در سده پنج هجری ( ۱۳ میلادی ) پایتخت دولت حفصی شمال آفریقا شد و تبدیل به یک کانون بازرگانی در دریای مدیترانه گشت.
در سال ۱۵۳۴ میلادی عثمانیان به سرکردگی بارباروس خیرالدین پاشا تونس را اشغال کردند ولی از سال ۱۵۹۱ حکومت محلی به گونه ای مستقل از استانبول عمل می کرد.
در سال ۱۸۸۱ شهر تونس بدست فرانسویان افتاد و در معماری آن دگرگونی بزرگی پیش آمد. از پایان ۱۹۴۲ تا میانه های ۱۹۴۳ شهر تونس در دست نیروهای متفقین بود.
• خیابان حبیب بورقیبه، اصلی ترین خیابان پایتخت[ ۱]
• دانشگاه و مسجد زیتونه
• دروازه علیوه
• دروازه الفّله
• دروازه سعدون
• دروازه سویقه
• بلودر ( Belvédère ) ، از حومه های شمال شهر، دارای باغ وحش
• کرانه دریاچه تونس
• کوی گل ها
• کوی باغچه ها
• المنازه و المنار
• العمران
• لکانیا
• صیقلیه کوچک
• مونفلوری ( Montfleury )
• مونپلزیر ( Montplaisir )
• موتولویل ( Mutuelleville )
• دماغه طابیه
• سیدی حسین
• موزه ملی باردو
wiki: تونس (شهر)
دانشنامه آزاد فارسی
تونِس
تونِس
تونِس
تونِس
موقعیت. جمهوری تونس، شمالی ترین کشور افریقا، در ساحل جنوبی دریای مدیترانه جا دارد. این کشور از شمال و شرق به دریای مدیترانه، از جنوب شرقی و جنوب به لیبی، و از غرب به الجزایر محدود است. این کشور ۱۶۳,۶۱۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و پایتخت آن شهر تونس است.سیمای طبیعی. سرزمین تونس از سه بخش جغرافیایی متمایز تشکیل شده است که عبارت اند از کوهستان های غربی، جلگه های شرقی، و صحرای جنوبی. کوهستان های غربی، رشته کوه هایی است در دنبالۀ شرقی کوه های اطلس که از مرز کشور الجزایر تا حوالی خلیج تونس، در شمال امتداد می یابند و ارتفاع آن ها حداکثر به ۱,۵۴۴ متر (کوه شعنبی۱) می رسد. چادرنشینان و رمه داران تونسی در این ناحیه به سر می برند و رودخانۀ مِجِردَه۲ که، مهم ترین و یگانه رودخانۀ کشور تونس است، از همین ناحیه سرچشمه می گیرد و به خلیج تونس می ریزد. جلگه های شرقی از جنوب خلیج تونس در شمال تا حدود خلیج قابس گسترده شده و بیشتر آبادی ها و جمعیت کشور را در خود جا داده است. سراسر این ناحیه پوشیده از تاکستان ها و باغ های زیتون و مرکبات است و عوارضی چون خلیج تونس، شبه جزیرۀ بِن۳، خلیج حَمامِه۴، و خلیج قابِس در خطوط ساحلی آن دیده می شوند. جزایر جربه۵، با مساحت ۵۱۰ کیلومتر مربع، و شرقول۶، که در آب های خلیج قابس قرار دارند، بخشی از سرزمین تونس به حساب می آیند. صحرای جنوبی، که بیش از نیمی از کشور را شامل می شود، از جنوب کوهستان های غربی آغاز می شود و روبه جنوب تا صحرای بزرگ شرقی افریقا ادامه پیدا می کند. واحه ها و نخلستان های پراکنده و دریاچه های نمک و شوره زارهای متعدد، که در اصطلاح محلی به شطّ معروف اند و مهم ترین آن ها شط جِرید است (با ۴,۹۲۰ کیلومتر مربع مساحت)، در این بخش قرار دارد. علاوه بر شط جرید۷، دریاچه های سیدی الحانی و مرداب بیزرت۸ نیز از عوارض آبی مهم تونس محسوب می شوند. کشور تونس به ۲۳ فرمانداری تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از تونس، سفاقِس۹، آریانَه۱۰، بیزِرت، سوسِه۱۱، قیروان، قابس۱۲، و قَفصَه۱۳. اقلیم تونس در نواحی شمالی، مدیترانه ای معتدل مایل به گرم است و روبه جنوب گرم تر و خشک تر می شود. تابستان های بسیار گرم و خشک دارد و زمستان های آن معتدل و نسبتاً مرطوب و فصل بارندگی آن از مهر تا اردیبهشت است. میانگین دمای شهر تونس در دی ماه نُه درجۀ سانتی گراد، در تیرماه۲۵.۶ درجۀ سانتی گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۴۰۰میلی متر است. پوشش گیاهی نواحی ساحلی آن شباهت بسیاری به پوشش گیاهی اروپای جنوبی دارد. به سبب باروری خاک و کافی بودن آب و رطوبت، تاکستان ها و جنگل های انبوه بَلوط، کاج، وارس و باغ های وسیع زیتون و مرکبات در این نواحی وجود دارد. پوشش گیاهی نواحی جنوبی از گونۀ گیاهان استپی، علف های هرز و بته های وحشی و خار تشکیل شده است و کفتار، گراز، شغال، آهو، خرگوش و انواع مار و بزمجه، حیات وحش آن را تشکیل می دهند.
اقتصاد. کشاورزی در اقتصاد تونس نقش بسیار مهمی دارد. در نواحی شمالی و جلگه های شرقی که در روزگار رومیان به کشت حبوبات اختصاص داشت، اکنون غلات و زیتون و چغندر قند، مرکبات، میوه، انگور، و سبزیجات کاشته می شود. کمبود چراگاه و مرتع، مانع از رشد دامداری شده و فقط به نگهداری و پرورش گوسفند و بز اکتفا گردیده است. نفت مهم ترین کانی تونس است که ذخایر آن علاوه بر منابع درون بومی، در بستر آب های ساحلی نیز وجود دارد و بررسی های دهۀ ۱۹۸۰ نیز از وجود ذخایر جدیدی در نواحی جنوبی حکایت می کند. علاوه بر نفت و گاز طبیعی، فسفات، آهن، سرب، و روی نیز از دیگر منابع زیرزمینی این کشورند. مساحت جنگل های تونس ۵۵۵هزار هکتار است و تولید چوب آن به ۲.۸۴میلیون متر مکعب می رسد و تولید شیلات این کشور، که به آب های مدیترانه منحصر است، بالغ بر ۹۳,۰۷۵ تن است. برخی از فعالیت های صنعتی این کشور عبارت اند از تولید اسید فسفریک، سیمان، انواع خودرو ـ سواری، مینی بوس، اتوبوس، کامیون، و تراکتور.
حکومت و سیاست. نوع حکومت تونس جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون گذاری است. مطابق قانون اساسی ۱۹۹۴، رئیس جمهور و اعضای مجلس ملی تونس هم زمان و با آرای مردم انتخاب می شوند. دورۀ ریاست جمهوری این کشور پنج سال است و تا پنج بار نیز تمدیدپذیر است. شمار نمایندگان مجلس ملی تونس ۱۶۳ نفر و دورۀ نمایندگی آنان نیز پنج سال است و رئیس جمهور رهبر حزب حائز اکثریت را به سِمت نخست وزیری منصوب و برای تشکیل هیئت دولت مأمور می کند.
مردم و تاریخ. جمعیت تونس ۱۰,۵۴۹,۱۰۰نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۶۴.۵ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۰.۹ درصد است، ۹۸ درصد از آنان عرب اند و از آیین اسلام پیروی می کنند. ۶۵ درصد از مردم آن شهرنشین اند و زبان رسمی آنان عربی است. تونس نیز مانند همسایگان خود روزگاری جزو امپراتوری های کارتاژ و روم بود. در قرن ۷م عرب های مسلمان این سرزمین را فتح کردند و مردم آن به آیین اسلام گرویدند. در قرن ۱۶ به تصرف ترکان عثمانی درآمد و بعدها به صورت یکی از ایالت های خودگردان داخلی و زیر نظر نمایندۀ سلطان عثمانی، که بیک تونس نام داشت، اداره می شد. در قرن ۱۹، زمانی که دولت های استعمارگر اروپایی متوجه قارّۀ افریقا شدند، زیر فشار و نفوذ دولت فرانسه قرار گرفت و در ۱۸۸۱ به تحت الحمایگی فرانسه درآمد. در ۱۹۲۵ تلاش های حزب نهضت دستور برای کسب استقلال تونس به جایی نرسید ولی بعد از جنگ جهانی دوم و پس از سه سال مبارزه (۱۹۵۲ـ۱۹۵۵) دولت فرانسه سرانجام در ۲۰ مارس ۱۹۵۶ با استقلال تونس موافقت کرد و نظام سلطنتی بر آن حاکم شد. بر طبق قانون اساسی ۱۹۵۷، رژیم سلطنتی لغو و نظام جمهوری جانشین آن گردید.Shanabi Medjerda Ben Peninsula Gulf of Hammamet Jerba Chergul Chott Djerid Bizerte Sfax Aryanah Sousse Gabes Gafsa
wikijoo: تونس
جدول کلمات
پیشنهاد کاربران
ونِس، کشوری در شمال افریقا واقع در کرانههای جنوبی دریای مدیترانه و نام پایتخت آن کشور.
جغرافیای انسانی و طبیعی: کشور جمهوری تونس در شمال افریقا واقع است و بخشی از مغرب عربی محسوب می شود. طول جغرافیایی آن تقریباً بین °7 تا °11 شرقی و عرض جغرافیایی آن بین °30 تا °37 شمالی است ( غروی، 155 ) . این کشور از غرب به الجزایر، از جنوب و جنوب شرقی به لیبی و از شمال و شمال شرقی به دریای مدیترانه محدود است. طول سـاحـل آن 148 کمـ است ( انکارتا1. npn ) . تونس با لیبی 480 کمـ و با الجزایر 950 کمـ مرز مشترک دارد ( امیرشاهی، 5 ) . جمعیت تونس ( 2008م/ 1387ش ) بالغ بر 500‘326‘10 تن است ( «فرهنگ جهانی2»، npn. ) . پایتخت آن شهر تونس است که 772‘991 تن جمعیت دارد. قابس، قفصه، قیروان، الکاف، بنزرت ( بزرته ) و صفاقس از شهرهای مهم و پرجمعیت این کشور هستند ( همانجا ) .
... [مشاهده متن کامل]
زبان و خط رسمی کشور تونس عربی است. زبان فرانسه نیز در این کشور رایج است. دین رسمی کشور اسلام است و 98٪ مردم، مسلمان و پیرو مذهب حنفی هستند ( انکارتا، npn. ) . مذهب فقهی مالکی نیز در تونس پیروانی دارد. شمار اندکی مسیحی و یهودی نیز در تونس زندگی می کنند. مردم تونس از نژاد عرب و بربر هستند. واحد پول تونس دینار تونس معادل 331‘1 دلار آمریکا ( در 2006م ) است «تونس3»، npn. ) .
سرزمین تونس با وجود وسعت کم، دارای آب و هوای متنوع است. آب و هوای تونس در شمال، معتدل مدیترانه ای و در جنوب، صحرایی است. رشته کوه اطلس تلّی، مرز بین این دو اقلیم است. ارتفاع منطقۀ کوهستانی از سطح دریا بین 610 تا 520‘1متر است. میانگین درجۀ حرارت در این منطقه °9 ( در زمستان ) و °26 ( در تابستان ) ، و میانگین بارندگی در حدود 400 تا 600 میلیمتر است. پوشش گیاهی این منطقه به پوشش گیاهی جنوب اروپا شبیه است. بارندگی کافی و حاصلخیزی خاک موجب پدید آمدن جنگلهای انبوه کاج، بلوط ، صنوبر و سندیان شده است. رود پرآب مجرده که پس از خروج از کوهستان به خلیج تونس سرازیر می شود، در مسیر خود جلگۀ حاصلخیزی در شمال شرقی تونس پدید آورده که محل کشت انواع غلات و مخصوصاً گندم است. علاوه بر زراعت غلات، کشت درختان میوه و زیتون نیز رواج دارد. بزرگترین بندر شمالی تونس، بنزرت، در این قسمت واقع است. در تونس مرکزی، دره ها و فلاتهای کم ارتفاع و استپهای کوهستانی با علفهای خاردار پوشیده است. پیشۀ ساکنان این منطقه دامداری است. معادن سرشار فسفات و سنگ آهن در ارتفاعات غربی قرار دارد. در طول سواحل شرقی جلگه ای حاصلخیز به طول بیش از هزار و عرض 30 تا 40 کمـ قرار دارد که بزرگترین منطقۀ کشت زیتون در تونس است. استپهای شرق و جنوب پوشیده از گیاهان استپی نظیر اسپرتو و بوته ها و علفهای بلند و درختچه های وحشی است. اشتغال عمدۀ مردم این نواحی دامداری است.
در صحرای جنوب تونس زمین خشک و فاقد پوشش گیاهی است، و میانگین درجۀ حرارت سالیانه از °20 تجاوز می کند و به هنگام وزش بادهای موسمی «خمسین» ( سیراکو ) درجۀ حرارت در تابستان از °50 بالاتر میرود. باران نامنظم است و از 200 میلیمتر در سال فراتر نمی رود. در این منطقه تنها در واحه های پراکنده و دارای چشمه های آب، نخلستانهای بزرگی وجود دارد. تونس یکی از مهمترین تولیدکنندگان خرما در افریقا ست ( نک : غروی، 155 - 168؛ امیرشاهی، 3 - 6؛ پرکینز، 2 - 4؛ انکارتا، npn. ) .
حیات وحش تونس نیز همچون پوشش گیاهی تونس متنوع است. کفتار، شغال، گراز، غزال، خرگوش صحرایی، و انواع مار سمّی از جمله کبرا و افعی از حیوانات وحشی بومی تونس هستند ( همانجا ) .
ذخایر و معادن: مهمترین ذخایرکانی و زیرزمینی تونس عبارت است از: فسفات، سنگ آهن، روی، سرب، نفت و گازطبیعی ( «تونس»، npn. ؛ امیرشاهی، 45 - 46 ) . معادن سرشار از فسفات، سرب و سنگ آهن در غرب منطقۀ کوهستانی تونس قرار دارد ( غروی، 164؛ پرکینز، 4 ) . ذخیرۀ نفت تونس در حدود 8/3 میلیارد بشکه ارزیابی شده است؛ تولید نفت خام ( در 2008م ) در تونس 81 هزار بشکه در روز است ( «تونس، دفتر. . . 1»، npn. ) . میدانهای نفتی تونس در مناطق صحرایی نزدیک به مرز لیبی و الجزایر قرار دارد و نفت توسط خط لوله به بندر السخیره ( تنها بندر نفتی تونس ) منتقل می گردد ( پرکینز، همانجا ) .
وضعیت اقتصادی و صادرات و واردات: اقتصاد تونس بر 4 بخش کشاورزی، صنایع سبک و معادن، گردشگری و خدمات استوار است. گندم و جو، زیتون، خرما، انگور، مرکبات و سبزیجات عمده ترین اقلام تولیدی و صادراتی بخش کشاورزی تونس هستند ( نک : امیرشاهی، 44 - 53؛ انکارتا، npn. ؛ «تونس»، npn. ) . تونس دومین تولیدکنندۀ روغن زیتون در جهان است. در مجموع محصولات کشاورزی 10٪ از کل تولید تونس را تشکیل می دهد ( همانجا ) .
تونس یکی از تولیدکنندگان اصلی فسفات در جهان است و این ماده بخشی از صادرات تونس را تشکیل می دهد ( نک : امیرشاهی، 45؛ «تونس»، npn. ) . صنایع تونس در زمینه های غذایی ( آرد، کنسرو میوه و ماهی، شراب سازی، روغن زیتون و قند و شکر ) ، ریسندگی و بافندگی، شیمیایی و معدنی ( فراوری فسفات، شیشه، کاغذ، تصفیۀ نفت، کودشیمیایی، فلزکاری و آهن و فولاد ) متمرکز است ( امیرشاهی، 44؛ انکارتا، npn. ) . پوشاک و منسوجات نیز از اقلام مهم صادراتی تونس است ( «تونس»، npn. ؛ امیرشاهی، 44 - 45 ) .
صنعت گردشگری در سالهای اخیر در تونس توسعه یافته، و گردشگری به یکی از منابع عمدۀ درآمد تونس تبدیل شده است؛ سواحل زیبا و آفتابی مدیترانه و آثار باستانی دورۀ رومی ( بقایای شهر باستانی کارتاژ ) و اسلامی از جاذبه های اصلی گردشگری تونس هستند ( نک : امیرشاهی، 47 - 49؛ انکارتا، npn. ) . در 2002م/1381ش بیش از 5 میلیون نفر گردشگر خارجی از تونس بازدید کردند ( همانجا ) .
مهمترین شریک تجاری تونس فرانسه است و پس از آن کشورهای ایتالیا، آلمان، ایالات متحدۀ آمریکا، بلژیک، لوکزامبورگ، اسپانیا، هلند و الجزایر از خریداران اصلی کالاهای تونسیاند. فرانسه، آلمان و ایتالیا از صادرکنندگان عمدۀ کالا به تونس هستند ( همانجا؛ نیز نک : امیرشاهی، 51؛ . . .
جغرافیای انسانی و طبیعی: کشور جمهوری تونس در شمال افریقا واقع است و بخشی از مغرب عربی محسوب می شود. طول جغرافیایی آن تقریباً بین °7 تا °11 شرقی و عرض جغرافیایی آن بین °30 تا °37 شمالی است ( غروی، 155 ) . این کشور از غرب به الجزایر، از جنوب و جنوب شرقی به لیبی و از شمال و شمال شرقی به دریای مدیترانه محدود است. طول سـاحـل آن 148 کمـ است ( انکارتا1. npn ) . تونس با لیبی 480 کمـ و با الجزایر 950 کمـ مرز مشترک دارد ( امیرشاهی، 5 ) . جمعیت تونس ( 2008م/ 1387ش ) بالغ بر 500‘326‘10 تن است ( «فرهنگ جهانی2»، npn. ) . پایتخت آن شهر تونس است که 772‘991 تن جمعیت دارد. قابس، قفصه، قیروان، الکاف، بنزرت ( بزرته ) و صفاقس از شهرهای مهم و پرجمعیت این کشور هستند ( همانجا ) .
... [مشاهده متن کامل]
زبان و خط رسمی کشور تونس عربی است. زبان فرانسه نیز در این کشور رایج است. دین رسمی کشور اسلام است و 98٪ مردم، مسلمان و پیرو مذهب حنفی هستند ( انکارتا، npn. ) . مذهب فقهی مالکی نیز در تونس پیروانی دارد. شمار اندکی مسیحی و یهودی نیز در تونس زندگی می کنند. مردم تونس از نژاد عرب و بربر هستند. واحد پول تونس دینار تونس معادل 331‘1 دلار آمریکا ( در 2006م ) است «تونس3»، npn. ) .
سرزمین تونس با وجود وسعت کم، دارای آب و هوای متنوع است. آب و هوای تونس در شمال، معتدل مدیترانه ای و در جنوب، صحرایی است. رشته کوه اطلس تلّی، مرز بین این دو اقلیم است. ارتفاع منطقۀ کوهستانی از سطح دریا بین 610 تا 520‘1متر است. میانگین درجۀ حرارت در این منطقه °9 ( در زمستان ) و °26 ( در تابستان ) ، و میانگین بارندگی در حدود 400 تا 600 میلیمتر است. پوشش گیاهی این منطقه به پوشش گیاهی جنوب اروپا شبیه است. بارندگی کافی و حاصلخیزی خاک موجب پدید آمدن جنگلهای انبوه کاج، بلوط ، صنوبر و سندیان شده است. رود پرآب مجرده که پس از خروج از کوهستان به خلیج تونس سرازیر می شود، در مسیر خود جلگۀ حاصلخیزی در شمال شرقی تونس پدید آورده که محل کشت انواع غلات و مخصوصاً گندم است. علاوه بر زراعت غلات، کشت درختان میوه و زیتون نیز رواج دارد. بزرگترین بندر شمالی تونس، بنزرت، در این قسمت واقع است. در تونس مرکزی، دره ها و فلاتهای کم ارتفاع و استپهای کوهستانی با علفهای خاردار پوشیده است. پیشۀ ساکنان این منطقه دامداری است. معادن سرشار فسفات و سنگ آهن در ارتفاعات غربی قرار دارد. در طول سواحل شرقی جلگه ای حاصلخیز به طول بیش از هزار و عرض 30 تا 40 کمـ قرار دارد که بزرگترین منطقۀ کشت زیتون در تونس است. استپهای شرق و جنوب پوشیده از گیاهان استپی نظیر اسپرتو و بوته ها و علفهای بلند و درختچه های وحشی است. اشتغال عمدۀ مردم این نواحی دامداری است.
در صحرای جنوب تونس زمین خشک و فاقد پوشش گیاهی است، و میانگین درجۀ حرارت سالیانه از °20 تجاوز می کند و به هنگام وزش بادهای موسمی «خمسین» ( سیراکو ) درجۀ حرارت در تابستان از °50 بالاتر میرود. باران نامنظم است و از 200 میلیمتر در سال فراتر نمی رود. در این منطقه تنها در واحه های پراکنده و دارای چشمه های آب، نخلستانهای بزرگی وجود دارد. تونس یکی از مهمترین تولیدکنندگان خرما در افریقا ست ( نک : غروی، 155 - 168؛ امیرشاهی، 3 - 6؛ پرکینز، 2 - 4؛ انکارتا، npn. ) .
حیات وحش تونس نیز همچون پوشش گیاهی تونس متنوع است. کفتار، شغال، گراز، غزال، خرگوش صحرایی، و انواع مار سمّی از جمله کبرا و افعی از حیوانات وحشی بومی تونس هستند ( همانجا ) .
ذخایر و معادن: مهمترین ذخایرکانی و زیرزمینی تونس عبارت است از: فسفات، سنگ آهن، روی، سرب، نفت و گازطبیعی ( «تونس»، npn. ؛ امیرشاهی، 45 - 46 ) . معادن سرشار از فسفات، سرب و سنگ آهن در غرب منطقۀ کوهستانی تونس قرار دارد ( غروی، 164؛ پرکینز، 4 ) . ذخیرۀ نفت تونس در حدود 8/3 میلیارد بشکه ارزیابی شده است؛ تولید نفت خام ( در 2008م ) در تونس 81 هزار بشکه در روز است ( «تونس، دفتر. . . 1»، npn. ) . میدانهای نفتی تونس در مناطق صحرایی نزدیک به مرز لیبی و الجزایر قرار دارد و نفت توسط خط لوله به بندر السخیره ( تنها بندر نفتی تونس ) منتقل می گردد ( پرکینز، همانجا ) .
وضعیت اقتصادی و صادرات و واردات: اقتصاد تونس بر 4 بخش کشاورزی، صنایع سبک و معادن، گردشگری و خدمات استوار است. گندم و جو، زیتون، خرما، انگور، مرکبات و سبزیجات عمده ترین اقلام تولیدی و صادراتی بخش کشاورزی تونس هستند ( نک : امیرشاهی، 44 - 53؛ انکارتا، npn. ؛ «تونس»، npn. ) . تونس دومین تولیدکنندۀ روغن زیتون در جهان است. در مجموع محصولات کشاورزی 10٪ از کل تولید تونس را تشکیل می دهد ( همانجا ) .
تونس یکی از تولیدکنندگان اصلی فسفات در جهان است و این ماده بخشی از صادرات تونس را تشکیل می دهد ( نک : امیرشاهی، 45؛ «تونس»، npn. ) . صنایع تونس در زمینه های غذایی ( آرد، کنسرو میوه و ماهی، شراب سازی، روغن زیتون و قند و شکر ) ، ریسندگی و بافندگی، شیمیایی و معدنی ( فراوری فسفات، شیشه، کاغذ، تصفیۀ نفت، کودشیمیایی، فلزکاری و آهن و فولاد ) متمرکز است ( امیرشاهی، 44؛ انکارتا، npn. ) . پوشاک و منسوجات نیز از اقلام مهم صادراتی تونس است ( «تونس»، npn. ؛ امیرشاهی، 44 - 45 ) .
صنعت گردشگری در سالهای اخیر در تونس توسعه یافته، و گردشگری به یکی از منابع عمدۀ درآمد تونس تبدیل شده است؛ سواحل زیبا و آفتابی مدیترانه و آثار باستانی دورۀ رومی ( بقایای شهر باستانی کارتاژ ) و اسلامی از جاذبه های اصلی گردشگری تونس هستند ( نک : امیرشاهی، 47 - 49؛ انکارتا، npn. ) . در 2002م/1381ش بیش از 5 میلیون نفر گردشگر خارجی از تونس بازدید کردند ( همانجا ) .
مهمترین شریک تجاری تونس فرانسه است و پس از آن کشورهای ایتالیا، آلمان، ایالات متحدۀ آمریکا، بلژیک، لوکزامبورگ، اسپانیا، هلند و الجزایر از خریداران اصلی کالاهای تونسیاند. فرانسه، آلمان و ایتالیا از صادرکنندگان عمدۀ کالا به تونس هستند ( همانجا؛ نیز نک : امیرشاهی، 51؛ . . .