تومانیانس، تجارت خانه
تجارت خانه دو برادر ارمنی به نام های اَلکساندر و هاراتون تومانیانس که از حدود ۱۲۷۰ تا ۱۳۰۰ش از بنگاه های بازرگانی معتبر ایران بود. این تجارت خانه نخست در تبریز پا گرفت و رفته رفته در بیشتر شهرهای کشور کاروان سرا و انبارهای بزرگ دایر کرد. اغلب صادرات ایران به روسیه و واردات از آن کشور را این تجارت خانه انجام می داد و صرافی و بانکداری و تجارت تریاک نیز از دیگر فعالیت های آن ها بوده است. پس از آن که کار تجارت خانه رونق گرفت، دفتر اصلی آن به تهران انتقال یافت و گذشته از تأسیساتی که در رشت، انزلی، قزوین، تبریز، مشهد و سبزوار داشت، شعبه هایی نیز در مسکو، باکو، اودسا، تفلیس، و لندن دایر کرد. آوازۀ خانوادۀ تومانیانس چندان بود که پادشاهان قاجار در سفرهایی که به اروپا می رفتند غالباً در شهرهای مقصد، مهمان این خانواده بودند. در ۱۲۸۰ش که دولت ایران می خواست ۱۰۰هزار منات طلا از دولت روسیه وام بگیرد تجارت خانه تومانیانس اعلام کرد که آمادگی دارد تا این وام را به دولت بپردازد. با وقوع انقلاب بلشویکی در روسیه، ۵میلیون تومان از دارایی تجارت خانه تومانیانس، در این کشور مصادره شد و در همان هنگام بانک شاهی نیز طلب خود را از تجارت خانه مطالبه کرد درنتیجه تجارت خانۀ تومانیانس، با این که سرمایه اش بیش از بدهی های آن بود ورشکست شد و اَلکساندر تومانیانس به فرانسه کوچید و تا ۱۳۱۶ش که درگذشت، کارمند یکی از تجارت خانه های پاریس بود. سرانجام پرونده ورشکستگی تجارت خانۀ تومانیانس در دادگاه مطرح شد و در سال های ۱۳۴۸ و ۱۳۴۹ش دادگاه رأی داد که املاک و دارایی های خانوادۀ تومانیانس به آن ها بازگردانده شود.
تجارت خانه دو برادر ارمنی به نام های اَلکساندر و هاراتون تومانیانس که از حدود ۱۲۷۰ تا ۱۳۰۰ش از بنگاه های بازرگانی معتبر ایران بود. این تجارت خانه نخست در تبریز پا گرفت و رفته رفته در بیشتر شهرهای کشور کاروان سرا و انبارهای بزرگ دایر کرد. اغلب صادرات ایران به روسیه و واردات از آن کشور را این تجارت خانه انجام می داد و صرافی و بانکداری و تجارت تریاک نیز از دیگر فعالیت های آن ها بوده است. پس از آن که کار تجارت خانه رونق گرفت، دفتر اصلی آن به تهران انتقال یافت و گذشته از تأسیساتی که در رشت، انزلی، قزوین، تبریز، مشهد و سبزوار داشت، شعبه هایی نیز در مسکو، باکو، اودسا، تفلیس، و لندن دایر کرد. آوازۀ خانوادۀ تومانیانس چندان بود که پادشاهان قاجار در سفرهایی که به اروپا می رفتند غالباً در شهرهای مقصد، مهمان این خانواده بودند. در ۱۲۸۰ش که دولت ایران می خواست ۱۰۰هزار منات طلا از دولت روسیه وام بگیرد تجارت خانه تومانیانس اعلام کرد که آمادگی دارد تا این وام را به دولت بپردازد. با وقوع انقلاب بلشویکی در روسیه، ۵میلیون تومان از دارایی تجارت خانه تومانیانس، در این کشور مصادره شد و در همان هنگام بانک شاهی نیز طلب خود را از تجارت خانه مطالبه کرد درنتیجه تجارت خانۀ تومانیانس، با این که سرمایه اش بیش از بدهی های آن بود ورشکست شد و اَلکساندر تومانیانس به فرانسه کوچید و تا ۱۳۱۶ش که درگذشت، کارمند یکی از تجارت خانه های پاریس بود. سرانجام پرونده ورشکستگی تجارت خانۀ تومانیانس در دادگاه مطرح شد و در سال های ۱۳۴۸ و ۱۳۴۹ش دادگاه رأی داد که املاک و دارایی های خانوادۀ تومانیانس به آن ها بازگردانده شود.
wikijoo: تومانیانس،_تجارت_خانه