توم، رُنِه فرِدریک (۱۹۲۳ـ۲۰۰۲)(Thom, René Frédéric)
ریاضی دان فرانسوی. در ۱۹۶۶، نظریۀ فاجعه۱ را عرضه کرد. در زمینۀ خمینه های دیفرانسیل پذیر۲ و توپولوژی۳ نیز تحقیقاتی صورت داد. در مونبلیار۴، واقع در وُژ۵، زاده شد و در دانشسرای عالی۶ پاریس درس خواند. از ۱۹۵۴ تا ۱۹۶۳، استاد دانشگاه استراسبورگ بود. سپس، در انستیتو مطالعات علمی پیشرفته۷، در بور ـ سور ـ ایوت۸، به کار پرداخت. او سری۹ دقیقی، وابسته به کلاف های کروی فضایی۱۰، عرضه کرد و نشان داد که ردۀ بنیادی کلاف های کروی باز، ناورداییِ توپولوژیک۱۱ نشان می دهند و نوعی هندسۀ دیفرانسیل۱۲ می سازند. همچنین، طی پژوهش هایی دربارۀ نظریۀ فرم ها۱۳ نشان داد که رده های هومولوژیک۱۴ کاملی وجود دارند که نمی توانند نمایش هیچ فرم دیفرانسیلی باشند. او فضاهایی کمکی را صورت بندی کرد که اکنون به فضاهای توم۱۵ معروف اند. در ۱۹۵۶، نظریۀ تراوردی۱۶ را پیش نهاد و طی بررسی تکینه های نگاشت های هموار۱۷، به نتایجی دست یافت. با این کار، زمینه برای بیان نظریۀ فاجعه مهیا شد. این نظریه در واقع نوعی مدل است و تبیینی از پدیده ها نیست. او هفت فاجعۀ ابتدایی۱۸ را مطرح کرد که امیدوار بود برای توصیف فرآیندهایی کفایت کند که در تجربۀ انسانی از ابعاد فضا ـ زمان روی می دهند. هفت فاجعۀ ابتدایی عبارت اند از تا۱۹، تیزه۲۰، دم گنجشکی۲۱، پروانه۲۲، هذلولوی۲۳، بیضوی۲۴ و سهموی۲۵. در این میان، تیزه از همه ساده تر و مفیدتر است. او در کتابش، با عنوان پایداری ساختاری و ریخت زایی۲۶ (۱۹۷۲)، بحث کرد که مفهوم پایداری ساختاری را چگونه می توان در علوم زیستی به کاربرد و مفهوم شکوفایی عام۲۷ یک تکینه را نیز مطرح کرد. در ۱۹۵۸، به پاس دستاوردهایش به مدال فیلدز۲۸، از مهم ترین نشانه های افتخار در ریاضیات، دست یافت.catastrophe theorydifferentiable manifoldstopologyVosgesÉcole Normale SupérieureInstitute of Advanced Scientific StudiesBures-sur-Yvetteseriesspace spherical bundlestopological invariancedifferential geometrytheory of formshomological classesThom spacestheory of transversalitysingularities of smooth mapselementary catastrophefoldcuspswallow tailbutterflyhyperbolicellipticparabolicStabilité structurelle et morphogenèse/Structural stability and Morphogenesisuniversal unfoldingFields medal
ریاضی دان فرانسوی. در ۱۹۶۶، نظریۀ فاجعه۱ را عرضه کرد. در زمینۀ خمینه های دیفرانسیل پذیر۲ و توپولوژی۳ نیز تحقیقاتی صورت داد. در مونبلیار۴، واقع در وُژ۵، زاده شد و در دانشسرای عالی۶ پاریس درس خواند. از ۱۹۵۴ تا ۱۹۶۳، استاد دانشگاه استراسبورگ بود. سپس، در انستیتو مطالعات علمی پیشرفته۷، در بور ـ سور ـ ایوت۸، به کار پرداخت. او سری۹ دقیقی، وابسته به کلاف های کروی فضایی۱۰، عرضه کرد و نشان داد که ردۀ بنیادی کلاف های کروی باز، ناورداییِ توپولوژیک۱۱ نشان می دهند و نوعی هندسۀ دیفرانسیل۱۲ می سازند. همچنین، طی پژوهش هایی دربارۀ نظریۀ فرم ها۱۳ نشان داد که رده های هومولوژیک۱۴ کاملی وجود دارند که نمی توانند نمایش هیچ فرم دیفرانسیلی باشند. او فضاهایی کمکی را صورت بندی کرد که اکنون به فضاهای توم۱۵ معروف اند. در ۱۹۵۶، نظریۀ تراوردی۱۶ را پیش نهاد و طی بررسی تکینه های نگاشت های هموار۱۷، به نتایجی دست یافت. با این کار، زمینه برای بیان نظریۀ فاجعه مهیا شد. این نظریه در واقع نوعی مدل است و تبیینی از پدیده ها نیست. او هفت فاجعۀ ابتدایی۱۸ را مطرح کرد که امیدوار بود برای توصیف فرآیندهایی کفایت کند که در تجربۀ انسانی از ابعاد فضا ـ زمان روی می دهند. هفت فاجعۀ ابتدایی عبارت اند از تا۱۹، تیزه۲۰، دم گنجشکی۲۱، پروانه۲۲، هذلولوی۲۳، بیضوی۲۴ و سهموی۲۵. در این میان، تیزه از همه ساده تر و مفیدتر است. او در کتابش، با عنوان پایداری ساختاری و ریخت زایی۲۶ (۱۹۷۲)، بحث کرد که مفهوم پایداری ساختاری را چگونه می توان در علوم زیستی به کاربرد و مفهوم شکوفایی عام۲۷ یک تکینه را نیز مطرح کرد. در ۱۹۵۸، به پاس دستاوردهایش به مدال فیلدز۲۸، از مهم ترین نشانه های افتخار در ریاضیات، دست یافت.catastrophe theorydifferentiable manifoldstopologyVosgesÉcole Normale SupérieureInstitute of Advanced Scientific StudiesBures-sur-Yvetteseriesspace spherical bundlestopological invariancedifferential geometrytheory of formshomological classesThom spacestheory of transversalitysingularities of smooth mapselementary catastrophefoldcuspswallow tailbutterflyhyperbolicellipticparabolicStabilité structurelle et morphogenèse/Structural stability and Morphogenesisuniversal unfoldingFields medal
wikijoo: توم،_رنه_فردریک_(۱۹۲۳ـ۲۰۰۲)