توضیح المقال

[ویکی فقه] توضیح المقال (ابهام زدایی). توضیح المقال ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • توضیح المقال (ملاعلی کنی)، اثر کنی، ملا علی (۱۲۲۰ - ۱۳۰۶ ق)• توضیح المقال (استرآبادی)، تالیف میرزا محمد بن علی بن ابراهیم استرآبادی (متوفی ۱۰۲۸ ق)• تعلیقة علی توضیح المقال، تألیف نوری طبرسی، میرزا حسین (۱۲۵۴ - ۱۳۲۰ ق)
...

[ویکی فقه] توضیح المقال (استرآبادی). کتاب «توضیح المقال»، تالیف عالم و رجالی شیعه، میرزا محمد بن علی بن ابراهیم استرآبادی (متوفی ۱۰۲۸ ق) استاد امین استرآبادی است.
مؤلف در این کتاب، شرح حال راویانی را که نص بر توثیق آنها وارد شده، بیان نموده است و از بیان شرح حال راویان مهمل، اجتناب نموده است.محقق تهرانی در الذریعة ، این کتاب را با عنوان الوجیز و نیز با عنوان های الرجال الوجیز و الرجال الصغیر فهرست نموده است.ایشان در موارد مختلف متذکر می شود که به این کتاب دسترسی پیدا نکرده است؛ لیکن در الذریعة و در کتاب مصفی المقال بیان می نماید که در فهرس الخزانة الرضویة و فهرس کتب الحاج سید علی الایروانی فی تبریز، نام این کتاب آورده شده و با عنوان توضیح المقال معرفی شده است.این کتاب، کوچک ترین تالیف از سه کتاب رجالی میرزا محمد استر آبادی است و به همین دلیل، به رجال الصغیر مشهور شده است. دو کتاب دیگر این مؤلف، عبارت اند از: منهج المقال، مشهور به رجال الکبیر و تلخیص الاقوال، مشهور به رجال الوسیط.نسخه های خطی این کتاب، در کتاب خانه های ایران موجود است.

[ویکی فقه] توضیح المقال (ملاعلی کنی). توضیح المقال فی علم الرجال اثر کنی، ملا علی (۱۲۲۰ - ۱۳۰۶ ق)، وی در فقه، اصول، رجال، حدیث و تفسیر، تبحر بسیار داشت.
کنی، ملا علی (۱۲۲۰ - ۱۳۰۶ ق)، وی در فقه، اصول، رجال، حدیث و تفسیر، تبحر بسیار داشت. وی یکی از چهار عالم بزرگ آن روزگار ایران بود. یکی از آثار وی کتاب رجالی با عنوان، توضیح المقال فی علم الرجال، می باشد.
ساختار کتاب
این کتاب، مشتمل بر مقدمه، سه باب و یک خاتمه است. مقدمه کتاب، در بردارنده بیان موضوع و فایده علم رجال، به همراه بیان شبهات و ادله اخباری ها بر عدم نیاز به علم رجال، و جواب بر هر یک از این شبهات است. متن کتاب، شامل سه باب است و در هر یک از این ابواب، در فصل های مختلف، مباحثی مطرح شده است.
ابواب کتاب
ابواب سه گانه این کتاب عبارت اند از:باب اول، در چگونگی علم به ذات رجال اسناد حدیث که در این باب، این فصل ها مطرح شده اند:کیفیت رجوع به علم رجال؛ اسباب تمییز مشترکات؛ دیدگاه علمای رجال در بیان اسباب تمییز در اشتراک لفظی، خطی و کتبی؛ بیان مفهوم «عدة» نزد مرحوم کلینی؛بررسی اصطلاحات الوافی و رموز بحار الانوار.باب دوم، در بیان تمییز راویانی است که بین علمای رجال مورد اختلاف اند که عبارت اند از: محمد بن اسماعیل، ابو بصیر و عمر بن یزید.باب سوم، روش هایی که مشخص کننده صفات و احوال راویان حدیث اند، بررسی شده که عبارت اند از:بررسی و بیان الفاظ و کلمات استعمال شده در مدح مطلق؛ بررسی و بیان الفاظ استعمال شده در ذم؛ بیان الفاظی که نه افاده مدح و نه افاده ذم می نمایند؛ تعارض جرح و تعدیل.خاتمه کتاب، مشتمل بر بیان اقسام حدیث و بررسی شرح حال بعضی مشایخ است.
وضعیت کتاب
...