توده یخ شمالگان

توده یخ شمالگان ( انگلیسی: Arctic ice pack ) به پوشش یخ اقیانوس شمالگان و نواحی پیرامون آن گفته می شود. توده یخ شمالگان تحت تأثیر چرخه فصلی منظم تغییر کرده و بر اثر ذوب یخ ها در فصل های بهار و تابستان به کم ترین مقدار خود در میانه سپتامبر رسیده و سپس در پاییز و زمستان افزایش می یابد. پوشش یخ تابستانی در شمالگان در حدود ۵۰ درصد پوشش زمستانی است. مقداری از یخ ها از یک سال تا سال آینده باقی می مانند. امروزه حدود ۲۸ درصد از یخ دریا در حوضه شمالگان را یخ های چندساله تشکیل می دهد که نسبت به یخ های فصلی ضخیم تر است. ضخامت این یخ ها در بیشتر نقاط حدود ۳ تا ۴ متر است و در برخی نقاط به ۲۰ متر می رسد. همانند چرخه فصلی منظم یخ، روند کاهش یخ دریا در شمالگان در دهه های اخیر آغاز شده است.
مطالعه مدل سازی تغییرات ۵۲ ساله یخ های شمالگان از ۱۹۴۷ تا ۱۹۹۹ نشان داد که حجم یخ در هر دهه حدود ۳ درصد کاهش یافته است. کمینه حجم یخ در ماه سپتامبر در دوره زمانی ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۱ حدود ۱۲ درصد در هر دهه کمتر شده است. در سال ۲۰۰۷ حداقل گستره یخ با بیش از یک میلیون کیلومتر مربع کاهش به ۴٬۱۴۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع رسید که بزرگ ترین کاهش از زمان اندازه گیری های ماهواره ای است.
پژوهش های جدید نشان می دهد که روند ذوب شدن یخ های شمالگان از مقادیر پیش بینی شده در سال ۲۰۰۷ توسط مدل های اقلیمی مجمع بین المللی تغییرات آب وهوایی سریع تر است. در سال ۲۰۱۲ مساحت پهنه یخی به ۳٬۵۰۰٬۰۰۰ متر مربع رسید که رکوردی جدید در کاهش گستره یخ بود.
حجم یخ دریا در حالت تعادل توده ای کلی بستگی به ضخامت یخ و نیز مساحت آن دارد. با وجود تصاویر ماهواره ای اندازه گیری مساحت یخ با دقت زیاد امکان پذیر شده است ولی اندازه گیری ضخامت یخ همچنان به شکل یک چالش باقی مانده است.