تو ای پری کجایی یا سرگشته ترانه مشهور و ماندگاری است با شعر هوشنگ ابتهاج ( سایه ) ، ملودی و آهنگسازی استادهمایون خرم در دستگاه همایون، نخستین بار با صدای حسین قوامی اجرا شد. این ترانه برای اولین بار در رادیو، در برنامه گلهای تازه شماره ۵۲ ب با تنظیم جواد معروفی پخش شد. در سال ۱۳۷۹ خورشیدی همایون خرم، کامبیز روشن روان را برای تنظیم ارکستر و محمد اصفهانی را به عنوان خواننده انتخاب کرد. ضبط استودیویی با نظارت خود او صورت پذیرفت و آن را در آلبوم تنها ماندم به همراه ۶ اثر دیگر منتشر کرد.
... [مشاهده متن کامل]
همایون خرم در گفت وگویی که ابوالحسن مختاباد، روزنامه نگار و پژوهشگر تاریخ موسیقی معاصر، با او در نشریه نگاه انجام داد، از چگونگی پدید آمدن این تصنیف می گوید:
«در منوچهری خانه باصفایی بود با باغچه که شبش رفتم آنجا. شب قشنگی بود و برخی از کارهایی را که با دستگاه حرفه ای شان ضبط کرده بودند گوش کردم. من خودم کارهایی را که می نوشتم و اجرا می کردم تنها یک بار گوش می کردم و دیگر هم فرصتی برای گوش دادن دوباره نداشتم و تاییدشان می کردم. هنگام گوش دادن به کارها، آقای ابتهاج گفتند «خیلی دلم می خواهد که روی یک آهنگی از شما شعر بسازم. » من چیزی نگفتم اما وقتی به روی بالکن و هوای خوب و نسیم و باغچه و شب اواخر تابستان را دیدم گویی باران نت بود که می بارید. بلافاصله رفتم توی بالکن نشستم و این آهنگ را از بالا تا پایین نوشتم. حتی جواب های ارکستر پشت هم آمد. واقعاً کمتر زمانی بود که یک آهنگ تمام و کمال به ذهن بیاید؛ از صفر تا صدش؛ و به همین دلیل است که برخی از دوستان و شنوندگانی که این کار را می شنوند می گویند این آهنگ زمینی نیست. و من هم معتقدم که به بنده این آهنگ را دادند و «تو ای پری کجایی» الهامی بود که به من شد؛ الهامی که تمام و کمال آمد. آهنگ را برای ایشان اجرا کردم خیلی خوشحال شد و مشغول ساختن شعرش شد»
شعر این ترانه بر اساس سروده هوشنگ ابتهاج به شرح زیر است:
... [مشاهده متن کامل]
همایون خرم در گفت وگویی که ابوالحسن مختاباد، روزنامه نگار و پژوهشگر تاریخ موسیقی معاصر، با او در نشریه نگاه انجام داد، از چگونگی پدید آمدن این تصنیف می گوید:
«در منوچهری خانه باصفایی بود با باغچه که شبش رفتم آنجا. شب قشنگی بود و برخی از کارهایی را که با دستگاه حرفه ای شان ضبط کرده بودند گوش کردم. من خودم کارهایی را که می نوشتم و اجرا می کردم تنها یک بار گوش می کردم و دیگر هم فرصتی برای گوش دادن دوباره نداشتم و تاییدشان می کردم. هنگام گوش دادن به کارها، آقای ابتهاج گفتند «خیلی دلم می خواهد که روی یک آهنگی از شما شعر بسازم. » من چیزی نگفتم اما وقتی به روی بالکن و هوای خوب و نسیم و باغچه و شب اواخر تابستان را دیدم گویی باران نت بود که می بارید. بلافاصله رفتم توی بالکن نشستم و این آهنگ را از بالا تا پایین نوشتم. حتی جواب های ارکستر پشت هم آمد. واقعاً کمتر زمانی بود که یک آهنگ تمام و کمال به ذهن بیاید؛ از صفر تا صدش؛ و به همین دلیل است که برخی از دوستان و شنوندگانی که این کار را می شنوند می گویند این آهنگ زمینی نیست. و من هم معتقدم که به بنده این آهنگ را دادند و «تو ای پری کجایی» الهامی بود که به من شد؛ الهامی که تمام و کمال آمد. آهنگ را برای ایشان اجرا کردم خیلی خوشحال شد و مشغول ساختن شعرش شد»
شعر این ترانه بر اساس سروده هوشنگ ابتهاج به شرح زیر است:
تو ای پری کجایی اهنگ مشهوریست در دستگاه همایون با صدای حسین قوامی که ترانه سرایی آن بر عهده هوشنگ ابتهاج ( سایه ) و اهنگسازی ان را همایون خرم انجام داده است و برای اولین بار در برنامه گلهای تازه شماره ٥٢ ب با تنظیم جوادمعروفی اجرا شد . . مرحوم خرم در مورد این اهنگ میگوید : شبی به باغ منوچهری رفتم که سایه انجا بود و گفت خیلی دلم میخواهد روی اهنگی از شما شعری بسرایم.
... [مشاهده متن کامل]
خرم میگوید روی بالکن رفتم و هوای خوب و نسیم اخر تابستان حالی خوش نصیبم کرد و گویی بارانی از نت باریدن گرفت و این ملودی را کاملا نوشتم و بعد به هوشنگ ابتهاج دادم و ایشان شعر تو ای پری کجایی را برای این اهنگ سرایید که با صدای حسین قوامی اجرا شد ، به گفته بعضی از اشنایان خرم این اهنگ زمینی نیست و همایون خرم نیز اذعان کرد که انگار این اهنگ بمن الهام شد .
متن شعر :
شبی که اواز نی تو شنیدم
چو اهوی تشنه پی تو دویدم
دوان دوان تا لب چشمه رسیدم
نشانه ای از نی و نغمه ندیدم
…… تو ای پری کجایی که رخ نمی نمایی
……از آن بهشت پنهان دری نمیگشایی
من همه جا پی تو گشته ام
از مه و مه نشان گرفته ام
بوی تو را ز گل شنیده ام
دامن گل از آن گرفته ام
…… تو ای پری کجایی که رخ نمی نمایی
……از آن بهشت پنهان دری نمیگشایی
دل من سرگشته توست
نفسم آغشته توست
به باغ رویاها چو گلت بویم
در آب و آیینه چو مَهَت جویم
…. . تو ای پری کجایی…
در این شب یلدا ز پِیَت پویم
به خواب و بیداری سخنت گویم
…. . تو ای پری کجایی…
مه و ستاره درد من میدانند
که همچو من پی تو سرگردانند
شبی کنارچشمه پیدا شو
میان اشک من چو گل واشو
…. تو ای پری کجایی که رخ نمی نمایی
…. از ان بهشت پنهان دری نمیگشایی
…………….
... [مشاهده متن کامل]
خرم میگوید روی بالکن رفتم و هوای خوب و نسیم اخر تابستان حالی خوش نصیبم کرد و گویی بارانی از نت باریدن گرفت و این ملودی را کاملا نوشتم و بعد به هوشنگ ابتهاج دادم و ایشان شعر تو ای پری کجایی را برای این اهنگ سرایید که با صدای حسین قوامی اجرا شد ، به گفته بعضی از اشنایان خرم این اهنگ زمینی نیست و همایون خرم نیز اذعان کرد که انگار این اهنگ بمن الهام شد .
متن شعر :
شبی که اواز نی تو شنیدم
چو اهوی تشنه پی تو دویدم
دوان دوان تا لب چشمه رسیدم
نشانه ای از نی و نغمه ندیدم
…… تو ای پری کجایی که رخ نمی نمایی
……از آن بهشت پنهان دری نمیگشایی
من همه جا پی تو گشته ام
از مه و مه نشان گرفته ام
بوی تو را ز گل شنیده ام
دامن گل از آن گرفته ام
…… تو ای پری کجایی که رخ نمی نمایی
……از آن بهشت پنهان دری نمیگشایی
دل من سرگشته توست
نفسم آغشته توست
به باغ رویاها چو گلت بویم
در آب و آیینه چو مَهَت جویم
…. . تو ای پری کجایی…
در این شب یلدا ز پِیَت پویم
به خواب و بیداری سخنت گویم
…. . تو ای پری کجایی…
مه و ستاره درد من میدانند
که همچو من پی تو سرگردانند
شبی کنارچشمه پیدا شو
میان اشک من چو گل واشو
…. تو ای پری کجایی که رخ نمی نمایی
…. از ان بهشت پنهان دری نمیگشایی
…………….