تُهی خار یا سیلَکانت Coelacanth راسته ای کمیاب از ماهی ها است که باستانی ترین ماهی های گوشتی باله Sarcopterygii زنده را تشکیل می دهند.
تهی خارها از نظر شجره تکاملی بیشتر به شش ماهیها، خزندگان، و پستانداران نزدیک اند تا به ماهیان عادی پرتوباله. دو گونه زنده از تهی خارها موجود است که هر دو از سرده لاتیمریان Latimeria هستند: تهی خار غرب اقیانوس هند Latimeria chalumnae، و تهی خار اندونزی Latimeria menadoensis.
از آنجا که تهی خارها تنها دو گونه زنده دارند و هر دو گونه نیز با انقراض روبه رو هستند این راسته در معرض خطرترین راسته جانوری در جهان دانسته شده است.
پیش از این باور بر این بود که تهی خارها در کرتاسه پسین منقرض شده اند تا این که در سال ۱۹۳۸ گونه ای از آن ها در نزدیکی جزایر قُمُر روبه روی کرانه های جنوب شرق آفریقا یافت شد. [ ۴] تهی خارها طی حدود ۴۰۰ میلیون سال گذشته تغییر کمی کرده اند[ ۵] و به این خاطر پیش از این آن ها را یکی از فسیل های زنده به شمار می آوردند اما پژوهش های اخیر نشان داده که تفاوت های زیادی در بدن تهی خارهای مختلف وجود دارد. [ ۶]
در نخستین نمونه فسیلی تهی خار که در سال ۱۸۳۹ توسط لویی آگاسیز توصیف شد تیغ های باله دُمی توخالی بودند و نام تهی خار به همین موضوع اشاره دارد. [ ۷]
تهی خاران به زیررده ای به نام پَرتوتاران Actinistia تعلق دارند که گروهی از ماهیان مرتبط با شُش ماهی و هم چنین مرتبط با شماری از ماهیان منقرض شده دوره دوونین نظیر استخوان پولکیان Osteolepidida، روزن پولکیان porolepiforms، ریشه دندانان rhizodonts، و پاندرماهیان Panderichthys است. [ ۷]
تهی خاران در زمره گوشتی بالگان هستند اما در ظاهر آن ها چند ویژگی وجود دارد که آن ها را از دیگر گوشتی بالگان جدا می کند. باله دُمی آن ها سه تکه trilobate و دونیم برابر diphycercal است. فلس های کاسمین دار Cosmoid بدن تهی خاران به عنوان زرهی ضخیم از بدن آن ها حفاظت می کنند. در عقب جمجمه تهی خاران یک مفصل درون جمجمه ای به صورت لولا وجود دارد که باعث می شود جانور بتواند دهان خود را به اندازه بسیار زیادی باز کند. تهی خاران پشت مازه notochord دارند که لوله ای توخالی و تحت فشار است. در بیشتر مهره داران دیگر این پشت مازه در اوایل دوره جنینی با یک ستون مهره ای جایگزین می شود اما در تهی خاران به همان شکل اولیه باقی می ماند. قلب تهی خاران با قلب بیشتر ماهی های امروزی تفاوت دارد؛ حفره های قلب تهی خاران در یک لوله مستقیم قرار گرفته اند. ۹۸٫۵ درصد از محفظه مغزی تهی خاران با چربی پر شده و تنها یک ونیم درصد آن را بافت مغزی تشکیل می دهد. گونه های صورت تهی خاران منحصربه فردند زیرا استخوان آبشش پوش opercular در آن ها بسیار کوچک است و گوشته ای بزرگ و نرم بافت به عنوان پوشاننده آبشش از آن ها آویزان است. اندام پوزه ای rostral organ آن ها نیز که در داخل ناحیه پَرویزنی ethmoid محفظه مغزی قرار گرفته منحصربه فرد است. [ ۸] دیگر ویژگی منحصر به تهی خاران زنده وجود «شش چرب» است؛ ریه ای تک قسمته و پر از چربی که از بازمانده های ژنتیکی باستان است. [ ۹]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفتهی خارها از نظر شجره تکاملی بیشتر به شش ماهیها، خزندگان، و پستانداران نزدیک اند تا به ماهیان عادی پرتوباله. دو گونه زنده از تهی خارها موجود است که هر دو از سرده لاتیمریان Latimeria هستند: تهی خار غرب اقیانوس هند Latimeria chalumnae، و تهی خار اندونزی Latimeria menadoensis.
از آنجا که تهی خارها تنها دو گونه زنده دارند و هر دو گونه نیز با انقراض روبه رو هستند این راسته در معرض خطرترین راسته جانوری در جهان دانسته شده است.
پیش از این باور بر این بود که تهی خارها در کرتاسه پسین منقرض شده اند تا این که در سال ۱۹۳۸ گونه ای از آن ها در نزدیکی جزایر قُمُر روبه روی کرانه های جنوب شرق آفریقا یافت شد. [ ۴] تهی خارها طی حدود ۴۰۰ میلیون سال گذشته تغییر کمی کرده اند[ ۵] و به این خاطر پیش از این آن ها را یکی از فسیل های زنده به شمار می آوردند اما پژوهش های اخیر نشان داده که تفاوت های زیادی در بدن تهی خارهای مختلف وجود دارد. [ ۶]
در نخستین نمونه فسیلی تهی خار که در سال ۱۸۳۹ توسط لویی آگاسیز توصیف شد تیغ های باله دُمی توخالی بودند و نام تهی خار به همین موضوع اشاره دارد. [ ۷]
تهی خاران به زیررده ای به نام پَرتوتاران Actinistia تعلق دارند که گروهی از ماهیان مرتبط با شُش ماهی و هم چنین مرتبط با شماری از ماهیان منقرض شده دوره دوونین نظیر استخوان پولکیان Osteolepidida، روزن پولکیان porolepiforms، ریشه دندانان rhizodonts، و پاندرماهیان Panderichthys است. [ ۷]
تهی خاران در زمره گوشتی بالگان هستند اما در ظاهر آن ها چند ویژگی وجود دارد که آن ها را از دیگر گوشتی بالگان جدا می کند. باله دُمی آن ها سه تکه trilobate و دونیم برابر diphycercal است. فلس های کاسمین دار Cosmoid بدن تهی خاران به عنوان زرهی ضخیم از بدن آن ها حفاظت می کنند. در عقب جمجمه تهی خاران یک مفصل درون جمجمه ای به صورت لولا وجود دارد که باعث می شود جانور بتواند دهان خود را به اندازه بسیار زیادی باز کند. تهی خاران پشت مازه notochord دارند که لوله ای توخالی و تحت فشار است. در بیشتر مهره داران دیگر این پشت مازه در اوایل دوره جنینی با یک ستون مهره ای جایگزین می شود اما در تهی خاران به همان شکل اولیه باقی می ماند. قلب تهی خاران با قلب بیشتر ماهی های امروزی تفاوت دارد؛ حفره های قلب تهی خاران در یک لوله مستقیم قرار گرفته اند. ۹۸٫۵ درصد از محفظه مغزی تهی خاران با چربی پر شده و تنها یک ونیم درصد آن را بافت مغزی تشکیل می دهد. گونه های صورت تهی خاران منحصربه فردند زیرا استخوان آبشش پوش opercular در آن ها بسیار کوچک است و گوشته ای بزرگ و نرم بافت به عنوان پوشاننده آبشش از آن ها آویزان است. اندام پوزه ای rostral organ آن ها نیز که در داخل ناحیه پَرویزنی ethmoid محفظه مغزی قرار گرفته منحصربه فرد است. [ ۸] دیگر ویژگی منحصر به تهی خاران زنده وجود «شش چرب» است؛ ریه ای تک قسمته و پر از چربی که از بازمانده های ژنتیکی باستان است. [ ۹]
wiki: تهی خار