تنقیح مناط

[ویکی فقه] تنقیح مناط (ابهام زدایی). تنقیح مناط ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تنقیح مناط (فقه)، استخراج ملاک حکم از خطاب شارع برای تعمیم دادن آن به موارد مشابه• تنقیح مناط قطعی، کشف یقینی ملاک حکم شرعی برای تعمیم دادن آن به موارد مشابه• تنقیح مناط ظنی، کشف ظنی ملاک حکم شرعی برای تعمیم دادن آن به موارد مشابه
...

[ویکی فقه] تنقیح مناط (فقه). ــ تنقیح مناط، اصطلاحی در اصول فقه می باشد.ــ تنقیح مناط به استخراج ملاک حکم از خطاب شارع برای تعمیم دادن آن به موارد مشابه اطلاق می شود.
این موضوع، به رغم اهمیت و تأثیر فراوانی که در فرایند استنباط دارد، چندان مورد توجه قرار نگرفته و تا جایی که این قلم می داند، تاکنون تحقیقی مستقل و فراگیر در این باره انجام نگرفته است. از سوی دیگر، گاه در فقه به اصطلاحات دیگری بر می خوریم که با اصطلاح مزبور، نزدیکی و همانندی دارند، مانند: (الغاء خصوصیت) و (اعتبار) و ( قیاس).مقاله پیش رو به بررسی اصطلاحات یاد شده پرداخته و با توجه به کلمات و عبارت های فقیهان، یکی بودن یا مختلف بودن آن ها را مورد درنگ و ارزیابی قرار داده است.
معنای لغوی
تنقیح در لغت به معنای تهذیب و تمییز است و کلام مُنَقَّح، کلامی است که حشو و زائد در آن نباشد.همچنین مناط به معنای جایِ آویختن از ریشه نوط به معنای آویختن است و مجازاً به معنای علت به کار می رود.
معنای اصطلاحی
«تنقیح مناط» در اصطلاح فقها یکی از شیوه های استنباط حکم است که در آن با اجتهاد و نظر، علت حکم از اوصاف غیردخیل که در نص آمده، تمییز داده می شود تا بتوان حکم را به تمام مواردی که علت در آن ها وجود دارد، تعمیم داد.
تعریف
...