تنضید العقود السنیه بتمهید الدوله الحسنیه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] تنضید العقود السنیة بتمهید الدولة الحسنیة، تألیف سید رضی الدین بن محمد موسوی عاملی (1103-1163ق) است که توسط مهدی رجایی تحقیق شده است. کتاب در تاریخ شهر مکه از اواخر قرن ششم تا روزگار مؤلف؛ اندکی پس از میانه قرن دوازدهم هجری است، که افزون بر شرح زندگی و رویدادهای سیاسی هریک از شرفای مکه، آگاهی های مهمی درباره تاریخ دیگر سرزمین های اسلامی در بر دارد
کتاب تنضید العقود، تنها زندگی نامه شرفای مکه (خاندان بنی الحسن که از نسل پیامبر اسلام(ص) و به شرفای مکه معروف بودند) نیست، بلکه شرحی مفصل از رخدادهای سیاسی و اجتماعی و معرفی دانشمندان مکه است. رضی الدین این اثر را به شریف محسن بن حسین بن عبدالله بن حسن بن ابی نمی تقدیم کرده است
تنضید العقود، منبعی مهم در تاریخ مکه است که هم پایه با کتاب هایی مانند «إتحاف فضلاء الزمن بتاریخ ولایة بنی الحسن» نوشته محمد بن علی طبری، از منابع اصلی تاریخ مکه در سده دوازدهم قمری بشمار می رود. باآنکه نام این کتاب کمتر در منابع پسین آمده است، مطالب آن به واسطه کتاب «خلاصة الکلام فی بیان أمراء البلد الحرام»، نوشته احمد زینی دحلان (1231-1304ق)، به آثار تاریخ نگاران سده چهاردهم قمری انتقال یافته است. زینی دحلان بخش عمده ای از مطالب این کتاب را به شکل کامل و با حذف آرایه های ادبی در کتاب خود آورده و دیگر تاریخ نگاران نیز از آن بهره فراوان برده اند
این کتاب دوجلدی با مقدمه محقق که حاوی زندگی نامه مؤلف است آغاز می شود.
تنضید العقود، تاریخ مکه را از دوره حکمرانی شریف قتادة بن ادریس (حک: 597-617ق) تا سال 1162ق، که روزگار حکومت شریف مسعود بن سعید بن سعد بوده، در بر می گیرد. اصل کتاب دو بخش یا به تعبیر نویسنده «سفر» داشته است. بخش اول آن، رویدادهای مکه تا زمانه شریف محمد بن عبدالله بن سعید را در بر گرفته و بخش دوم به دوران حکمرانی شریف مسعود بن سعید پرداخته است. مطالب تاریخی به ترتیب دوره حکمرانی هریک از شرفای مکه ترتیب یافته و نویسنده در هر بخش، شیوه قدرت یافتن و درگیری های سیاسی شرفای مکه و دیگر تحولات سیاسی این شهر را بیان کرده و فصلی را به بیان مختصری از تحولات سیاسی دیگر مناطق جهان اسلام اختصاص داده است
رضی الدین در نگارش کتابش از منابع فراوان بهره گرفته است. منبع اصلی او در نگارش نیمی از کتاب که تا سال های پایانی سده یازدهم قمری را در بر می گیرد، کتاب «سمط النجوم العوالی» نوشته عبدالملک عصامی (م.1111ق) است. از دیگر منابع وی «المآل فی عد مناقب الآل» نوشته شهاب الدین احمد باکثیر حضرمی (م.1047ق)، «لسان الزمان» نوشته محمد بن احمد عقیله (م.1150ق)، «النفحة العنبریة فی أنساب خیر البریة» نوشته محمدکاظم بن ابی الفتوح یمانی موسوی (م. قرن9ق) و «غربال الزمان» نوشته ابن اهدل یمنی (779-855ق) است

پیشنهاد کاربران

بپرس