تلی ساوالاس

آریستوتل "تلی" ساوالاس ( یونانی: Αριστοτέλης "Τέλλυ" Σαβάλας؛ ۲۱ ژانویهٔ ۱۹۲۲ – ۲۲ ژانویهٔ ۱۹۹۴ ) یک خواننده، و هنرپیشه اهل ایالات متحده آمریکا بود.
با نام آریستوتل ساوالاس، ۲۱ ژانویه ۱۹۲۲ در گاردن سیتی، نیویورک در خانواده ای یونانی زاده شد. تحصیلاتش را در دانشگاه کلمبیا به پایان برد. طی جنگ جهانی دوم در جریان عملیات مجروح شد و نشان افتخار دریافت کرد. پس از جنگ مدتی به خدمت سرویس های اطلاعاتی وزارت امور خارجه درآمد و سپس در بخش ABC ( بنگاه سخن پراکنی آمریکا ) مشغول به کار شد.
در این بخش سمت کارگردان اخبار و رویدادهای ویژه را به دست آورد و برای مجموعهٔ صدای آمریکا برای شما برندهٔ جایزهٔ پیبادی شد. کارش را به عنوان بازیگر از اواخر دههٔ ۱۹۵۰ ( ابتدا در تلویزیون و سپس در سینما ) آغاز کرد. سری بی مو و هیکلی تنومند داشت.
در تعداد بسیاری از محصولات هالیوودی نقش های دوم منفی را به عهده گرفت، اما با نقش مثبت مجموعهٔ تلویزیونی پلیسی «کوجَک» ( ۱۹۷۳–۱۹۷۸ ) به شهرت رسید. به یاد ماندنی ترین نقش هایش در فیلم های پرنده باز آلکاتراز، دوازده ناپاک و پانچو ویلا بودند. یک بار نیز کارگردانی را تجربه کرد و فیلمی به نام فراتر از منطق ( ۱۹۷۷ ) ساخت که با استقبال روبه رو نشد. برادرش، جرج، نیز بازیگر تلویزیون و سینما بود.
برای پرنده باز آلکاتراز کاندیدای دریافت اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.
از فیلم ها یا برنامه های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته است می توان به آثار زیر اشاره کرد.
• ۱۹۶۱ - کال سگ هار ( بالابان )
• ۱۹۶۱ - وحشی های جوان ( فرانکن هایمر )
• ۱۹۶۲ - انترن ها ( سویفت )
• ۱۹۶۲ - دماغه وحشت ( لی تامپسن )
• ۱۹۶۲ - پرنده باز آلکاتراز ( فرانکن هایمر )
• ۱۹۶۳ - جانی کول ( و. آشر )
• ۱۹۶۳ - مردی از دایترز کلاب ( تاشلین )
• ۱۹۶۵ - بزرگترین داستان عالم ( استیونز )
• ۱۹۶۵ - چنگیزخان ( هـ. لوین )
• ۱۹۶۶ - بو ژست ( د. هیز )
• ۱۹۶۷ - دوازده مرد خبیث ( آلدریچ )
• ۱۹۶۸ - شکارچیان پوست سر ( س. پولاک )
• ۱۹۶۸ - بنگاه آدم کشی ( ب. دیردن )
• ۱۹۶۹ - در خدمت سرویس مخفی ملکه ( هانت )
• ۱۹۶۹ - طلای مکنا ( لی تامپسن )
• ۱۹۶۹ - عصر بخیر خانم کامیل ( فرانک )
• ۱۹۷۰ - قهرمانان کلی ( هاتن )
• ۱۹۷۰ - مهاجمان ( جوران )
• ۱۹۷۱ - شهری به نام حرام زاده ( پریش )
• ۱۹۷۱ - همهٔ دختران خوشگل در یک صف ( وادیم )
• ۱۹۷۱ - هدف متحرک ( استرن و اسلیت )
• ۱۹۷۳ - پانچو ویلا ( مارتین )
• ۱۹۷۳ - دلیلی برای زیستن و دلیلی برای مردن ( والری )
• ۱۹۷۵ - نیروی مرگبار ( گست )
• ۱۹۷۷ - فراتر از منطق ( بعلاوه کارگردانی )
• ۱۹۷۸ - کاپریکورن یک ( هایمز )
• ۱۹۷۹ - فرار به آتن ( کاسماتوس )
• ۱۹۷۹ - ماورای ماجرای پسایدون ( ا. آلن )
• ۱۹۸۴ - مسیر کانن بال ۲ ( نیدهم )
• ۱۹۸۸ - شکارچیان شب ( فرانکو )