تلقف

لغت نامه دهخدا

تلقف. [ ت َ ل َق ْ ق ُ ] ( ع مص ) از زیر فروریخته شدن حوض. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || زود فروخوردن. ( ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی ). فروخوردن طعام. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). بلعیدن طعام. ( از اقرب الموارد ). || زود فراگرفتن چیزی را. ( آنندراج ).بسرعت گرفتن چیزی را بدست گرفتن آن را از دست کسی که آن را اندازد. گویند: تلقف الکرة برأس الصولجان. ( از اقرب الموارد ). || از عیبهای خلقیه اسب است. ( از صبح الاعشی ج 2 ص 26 ). رجوع به تلقیف شود.

فرهنگ فارسی

از زیر فرو ریخته شدن حوض . یا زود فرو خوردن .

فرهنگ عمید

۱. چیزی را به سرعت ربودن.
۲. لقمه را به سرعت فروبردن.
۳. چیزی را به سرعت فراگرفتن و ازبر کردن.

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی تَلْقَفُ: بلعید (چون بعد از إذا آمده گذشته معنی شد)
ریشه کلمه:
لقف (۳ بار)

«تَلْقَفُ» از مادّه «لقف» (بر وزن وقف) به معنای بلعیدن و برگرفتن چیزی با قدرت و سرعت است، خواه به وسیله دهان و دندان باشد، یا به وسیله دست، ولی در پاره ای از موارد به معنای بلعیدن نیز آمده است، در آیه مورد بحث، نیز ظاهراً به همین معناست. و در فارسی از آن به «ربودن» تعبیر می شود و در سوره «شعراء» منظور گرفتن با دهان است.
. «تَلْقَفُ» در سوره و . نیز آمده است آن را حفص به نقل از عاصم به تخفیف قاف و دیگران به تشدید قاف خوانده‏اند. راغب گوید: لَقْف، اِلْقاف، تَلَقُّف: به معنی گرفتن شی است به زیرکی خواه با دست گرفته شود یا با دهان. قاموس، طبرسی ذیل آیه طه و اقرب الموارد، لقف را اخذ به سرعت گفته‏اند. در مجمع ذیل آیه اعراف گفته تَلَقُّف و تَلَقُّم هر دو یکی است شاعر گوید: اَنْتَ عَصا مُوسَی الَّتی لَمْ نَزَلْ تَلْقَفُ مایَأْفِکُهُ السَّاحِرُ در نهج البلاغه خطبه 208 آمده: «... رَآهُ وَسَمِعَ مِنْهُ وَلَقِفَ عَنْهُ» یعنی رسول خدا «صلی الله علیه و آله» را دیده و از او شنیده و از وی اخذ کرده است. معنی جامع آن اخذ است خواه با دهان باشد یا با دست چنانکه از راغب نقل شد و یا با گوش چنانکه از نهج البلاغه آوردیم. لقف در آیه فوق به معنی بلعیدن است. یعنی به موسی وحی کردیم که عصایت را بیانداز آنگاه عصا فرو می‏برد آنچه را که به دروغ می‏گفتند مارهاست. این لفظ سه بار بیشتر در قرآن نیامده و همه در باره بلعیدن جادوی ساحران به وسیله عصای موسی می‏باشد.

پیشنهاد کاربران

بپرس