تقوا و اطاعت

[ویکی فقه] تقوا و اطاعت (قرآن). از جلوه های مهم تقواپیشگی اطاعت انسان متقی از خداوند و پیامبران خداوند می باشد.
اطاعت خدا، از آثار تقوا و پرهیزکاری می باشد:... فاتقوا الله... واطیعوا الله...... از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید! ... و خدا و پیامبرش را اطاعت کنید... .
← دیدگاه مفسرین
پرهیز از پیشی گرفتن بر خدا و رسول، تندروی، از آثار تقوا و پارسایی است:یـایها الذین ءامنوا لا تقدموا بین یدی الله ورسوله واتقوا الله...ای کسانی که ایمان آورده اید! چیزی را بر خدا و رسولش مقدم نشمرید (و پیشی مگیرید)، و تقوای الهی پیشه کنید... . این سوره درباره یک رشته از مباحث مهم اخلاقی و دستورات انضباطی نازل شده که آن را شایسته نام سوره اخلاق می کند، و در آیات مورد بحث که در آغاز سوره قرار گرفته، به دو قسمت از این دستورات اشاره شده است: نخست تقدم نیافتن بر خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم ، و دیگری در محضر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم سر و صدا و قال و غوغا راه نینداختن. بعد می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده اید چیزی را در برابر خدا و رسولش مقدم نشمرید، و تقوای الهی پیشه کنید، که خداوند شنوا و داناست (یا ایها الذین آمنوا لا تقدموا بین یدی الله و رسوله و اتقوا الله ان الله سمیع علیم).منظور از مقدم نداشتن چیزی در برابر خدا و پیامبر پیشی نگرفتن بر آنها در کارها، و ترک عجله و شتاب در مقابل دستور خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم است. گرچه بعضی از مفسران خواسته اند مفهوم آیه را محدود کنند، و آن را منحصر به انجام عبادات قبل از وقت، یا سخن گفتن قبل از سخن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و امثال آن بدانند، ولی روشن است که آیه مفهوم وسیع و گسترده ای دارد و هرگونه پیشی گرفتن را در هر برنامه ای شامل می شود.مسئولیت انضباط رهروان در برابر رهبران آنهم یک رهبر بزرگ الهی ایجاب می کند که در هیچ کار، و هیچ سخن و برنامه، بر آنها پیشی نگیرند، و شتاب و عجله نکنند. البته این بدان معنا نیست که اگر پیشنهاد یا مشورتی دارند در اختیار رهبر الهی نگذارند، بلکه منظور جلو افتادن و تصمیم گرفتن و انجام دادن پیش از تصویب آنها است حتی نباید درباره مسائل بیش از اندازه لازم سؤال و گفتگو کرد، باید گذاشت که رهبر خودش به موقع مسائل را مطرح کند آنهم رهبر معصوم که از چیزی غفلت نمی کند، و نیز اگر کسی سؤالی از او می کند نباید دیگران پیشقدم شده، پاسخ سؤال را عجولانه بگویند، در حقیقت همه این معانی در مفهوم آیه جمع است.
اطاعت از شعیب
تقواپیشگی اصحاب ایکه، مایه اطاعت آنان از شعیب علیه السّلام است:کذب اصحـب لـیکة المرسلین• اذ قال لهم شعیب الا تتقون• انی لکم رسول امین• فاتقوا الله واطیعون.اصحاب ایکه (شهری نزدیک مدین) رسولان (خدا) را تکذیب کردند،•هنگامی که شعیب به آنها گفت: «آیا تقوا پیشه نمی کنید؟!•مسلما من برای شما پیامبری امین هستم! •پس تقوای الهی پیشه کنید و مرا اطاعت نمایید! تقوا را پیشه کنید و از خدا بپرهیزید و مرا اطاعت نمائید (که اطاعتم اطاعت او است) (فاتقوا الله و اطیعون). همان جمله های متحد المال و کاملا حساب شده که در آغاز دعوت سایر پیامبران آمده است: دعوت به تقوی، تاکید بر سابقه امانت در میان مردم، و تاکید بر این مساله که این دعوت الهی تنها انگیزه معنوی دارد و هیچ چشم داشت مادی از هیچکس در آن نیست، تا بهانه جویان و بدبینان آن را وسیله فرار خود قرار ندهند. شعیب نیز مانند سایر پیامبرانی که گوشه ای از تاریخشان در این سوره قبلا آمده است بعد از دعوت کلی خود به تقوی و اطاعت فرمان خدا، در بخش دوم از تعلیماتش روی انحرافات اخلاقی و اجتماعی آن محیط انگشت گذارد، و آن را به زیر نقد کشید، و از آنجا که مهمترین انحراف این قوم مرفه نابسامانیهای اقتصادی، و ظلم فاحش و حق کشی و استثمار بود، بیش از همه روی این مسائل تکیه کرد.
اطاعت قوم صالح
...