[ویکی فقه] تقلید در قرآن. پیروی از دیگری بدون درخواست حجت و دلیل را تقلید می گویند. این نوع تقلید به دو دسته معقول و ناپسند تقسیم می شود. قرآن کریم به هر دو قسم اشاره دارد.
در قرآن از تقلید ناپسند با تعبیرهای مختلفی یاد شده است؛ مانند اقتدا و پیروی از نیاکان: «نَتَّبِعُ ما اَلفَینا عَلَیهِ ءاباءَنا» (بقره /۲، ۱۷۰؛ لقمان /۳۱، ۲۱ و نیز مائده /۵، ۱۰۴؛ صافّات /۳۷، ۶۹ - ۷۰ ) ؛ «اِنّا وجَدنا ءاباءَنا عَلی اُمَّة واِنّا عَلی ءاثرِهِم مُقتَدون» (زخرف /۴۳، ۲۳ ) ، پیروی ضعیفان از مستکبران : «فَقالَ الضُّعَفؤُا لِلَّذینَ استَکبَروا اِنّا کُنّا لَکُم تَبَعًا» (ابراهیم /۱۴، ۲۱ ) ، پیروی از رؤسا و بزرگان گمراه: «اِنّا اَطَعنا سادَتَنا و کُبَراءَنا فَاَضَلّونَا». (احزاب /۳۳، ۶۷ ) این آیات ضمن اشاره به تقلید اقوام پیشین و اعراب عصر جاهلی از نیاکانشان در عقاید، سنن و آداب خود و نکوهش این تقلید، آنان را به ترک روش باطل خود و پذیرش آیین حق فراخوانده اند.
قلائد
تقلید مصطلح در باب حج نیز در دو آیه مطرح شده است: «لاتُحِلّوا شَعئِرَ اللّه... و لاَ القَلئِد». (مائده/۵، ۲ و نیز مائده/۵، ۹۷ ) در این آیات به رعایت حرمت حیوانات تقلید شده توصیه شده است.
تقلید معقول
تقلید به معنای مشهور یعنی پیروی افراد غیر متخصص از متخصصان نیز با تعابیری گوناگون در قرآن کریم آمده است؛ از جمله پیرویِ ناآگاه از عالم: «اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یَأتِکَ فَاتَّبِعنی»، (مریم /۱۹، ۴۳ ) پرسش از اهل ذکر و اهل علم: «فَسَلوا اَهلَ الذِّکر اِن کُنتُم لا تَعلَمون» (نحل /۱۶، ۴۳؛ انبیاء /۲۱، ۷ ) و تعابیر دیگر. (از جمله توبه /۹، ۱۲۲ ).این آیات همراه با آیاتی دیگر از جمله آیاتی که به تقلید مشرکان از نیاکان خود در عقاید اشاره کرده اند (بقره/۲، ۱۷۰؛ مائده/۵، ۱۰۴ و...) و آیاتی که انسان ها را از پیروی ظن و گمان برحذر داشته: «اِن یَتَّبِعونَ اِلاَّ الظَّنَّ واِنَّ الظَّنَّ لا یُغنی مِنَ الحَقِّ شیا» (نجم /۵۳، ۲۸) یا آن ها را به تدبر و تفکر فرا خوانده اند: «اَو لَم یَتَفَکَّروا...» (اعراف /۷، ۱۸۴ و نیز ۱۸۵ ) از مهم ترین مستندات فقهی اثبات یا نفی تقلید از عالمان دین در قرآن کریم اند که فقهای اسلامی با استناد به این آیات و برخی آیات دیگر به مباحث مختلفی درباره این موضوع از جمله مشروعیت تقلید از عالمان دین، گستره تقلید و شرایط تقلید کنندگان و تقلید شوندگان پرداخته اند.
تقلید اقوام
...
در قرآن از تقلید ناپسند با تعبیرهای مختلفی یاد شده است؛ مانند اقتدا و پیروی از نیاکان: «نَتَّبِعُ ما اَلفَینا عَلَیهِ ءاباءَنا» (بقره /۲، ۱۷۰؛ لقمان /۳۱، ۲۱ و نیز مائده /۵، ۱۰۴؛ صافّات /۳۷، ۶۹ - ۷۰ ) ؛ «اِنّا وجَدنا ءاباءَنا عَلی اُمَّة واِنّا عَلی ءاثرِهِم مُقتَدون» (زخرف /۴۳، ۲۳ ) ، پیروی ضعیفان از مستکبران : «فَقالَ الضُّعَفؤُا لِلَّذینَ استَکبَروا اِنّا کُنّا لَکُم تَبَعًا» (ابراهیم /۱۴، ۲۱ ) ، پیروی از رؤسا و بزرگان گمراه: «اِنّا اَطَعنا سادَتَنا و کُبَراءَنا فَاَضَلّونَا». (احزاب /۳۳، ۶۷ ) این آیات ضمن اشاره به تقلید اقوام پیشین و اعراب عصر جاهلی از نیاکانشان در عقاید، سنن و آداب خود و نکوهش این تقلید، آنان را به ترک روش باطل خود و پذیرش آیین حق فراخوانده اند.
قلائد
تقلید مصطلح در باب حج نیز در دو آیه مطرح شده است: «لاتُحِلّوا شَعئِرَ اللّه... و لاَ القَلئِد». (مائده/۵، ۲ و نیز مائده/۵، ۹۷ ) در این آیات به رعایت حرمت حیوانات تقلید شده توصیه شده است.
تقلید معقول
تقلید به معنای مشهور یعنی پیروی افراد غیر متخصص از متخصصان نیز با تعابیری گوناگون در قرآن کریم آمده است؛ از جمله پیرویِ ناآگاه از عالم: «اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یَأتِکَ فَاتَّبِعنی»، (مریم /۱۹، ۴۳ ) پرسش از اهل ذکر و اهل علم: «فَسَلوا اَهلَ الذِّکر اِن کُنتُم لا تَعلَمون» (نحل /۱۶، ۴۳؛ انبیاء /۲۱، ۷ ) و تعابیر دیگر. (از جمله توبه /۹، ۱۲۲ ).این آیات همراه با آیاتی دیگر از جمله آیاتی که به تقلید مشرکان از نیاکان خود در عقاید اشاره کرده اند (بقره/۲، ۱۷۰؛ مائده/۵، ۱۰۴ و...) و آیاتی که انسان ها را از پیروی ظن و گمان برحذر داشته: «اِن یَتَّبِعونَ اِلاَّ الظَّنَّ واِنَّ الظَّنَّ لا یُغنی مِنَ الحَقِّ شیا» (نجم /۵۳، ۲۸) یا آن ها را به تدبر و تفکر فرا خوانده اند: «اَو لَم یَتَفَکَّروا...» (اعراف /۷، ۱۸۴ و نیز ۱۸۵ ) از مهم ترین مستندات فقهی اثبات یا نفی تقلید از عالمان دین در قرآن کریم اند که فقهای اسلامی با استناد به این آیات و برخی آیات دیگر به مباحث مختلفی درباره این موضوع از جمله مشروعیت تقلید از عالمان دین، گستره تقلید و شرایط تقلید کنندگان و تقلید شوندگان پرداخته اند.
تقلید اقوام
...
wikifeqh: تقلید_در_قرآن