تَقسیمِ اَراضی، قوانین (agrarian laws)
در روم باستان، قوانین مربوط به ادارۀ زمین های خالصه. مصادرۀ بخشی از زمینِ شهرها و کشورهای فتح شده و تبدیل آن ها به زمین های خالصه در روم باستان رایج بود. تا زمانی که زمین به صورت خالصه باقی می ماند در اختیار مستأجرانی بود که معمولاً از محل تولیدات آن اجاره بها را به دولت می پرداختند. از زمان های دور، طبقۀ اعیان بیشترین زمین های خالصه را به خود اختصاص داده بودند و در ایتالیا این امر تقریباً جنبۀ انحصاری داشت. تصویب قوانین کشاورزی ناشی از تلاش های مداوم طبقات فقیر برای دریافت سهم بیشتری از زمین های خالصه بود. در ۴۸۶پ م، اسپوریوس کاسیوس ویسلنیوس کوشید با تصویب قانون، زمین های بیشتری را در گُل به فقیران رُم و لاتیوم واگذار کند، اما حسادت رومی ها مانع از تصویب آن شد. مشهورترین قوانین کشاورزی (۳۶۷پ م) به کایوس لیکینیوس کالووس استولو تعلق داشت که مقدار زمین هر شهروند و تعداد گوسفندان و گاوهای او را، که می توانند از چراگاه های عمومی استفاده کنند، محدود کرده بود. اقدام جدّی بعدی در این زمینه، قوانین سِمپرونی (۱۳۳پ م) بود که تیبریوس سمپرونیوس گراکوس تهیه کرده بود. کمیسیونی برای اجرای این قانون تشکیل شد، اما سنا با توسل به شیوه های مانع تراشانه آن را تضعیف کرد. در ۱۲۳پ م، کایوس گراکوس قانون سمپرونی را دوباره زنده کرد، اما این بار سنا با اجازه دادن به مستأجران برای فروش زمین خود آن را بی اثر گذاشت. در قرن ۱پ م بخشی از زمین های خالصه در ایتالیا و مرزهای امپراتوری به جنگجویان قدیمی واگذار شد. مصادرۀ عمومی و تخصیص دوبارۀ زمین های خالصه از سوی سولا (۸۲پ م) و اوکتاویانوس و آنتونیوس (۴۳پ م) را قوانین کشاورزی نامیده اند. نخستین گام در شکست نهایی تلاش دموکراتیکی که به قوانین کشاورزی انجامیده بود، فرمان دومیتیانوس (ح ۸۲م) بود که مالکیت زمین های خالصه را در ایتالیا به دارندگان آن ها تفویض کرد.
نیز ← اصلاحات_ارضی
در روم باستان، قوانین مربوط به ادارۀ زمین های خالصه. مصادرۀ بخشی از زمینِ شهرها و کشورهای فتح شده و تبدیل آن ها به زمین های خالصه در روم باستان رایج بود. تا زمانی که زمین به صورت خالصه باقی می ماند در اختیار مستأجرانی بود که معمولاً از محل تولیدات آن اجاره بها را به دولت می پرداختند. از زمان های دور، طبقۀ اعیان بیشترین زمین های خالصه را به خود اختصاص داده بودند و در ایتالیا این امر تقریباً جنبۀ انحصاری داشت. تصویب قوانین کشاورزی ناشی از تلاش های مداوم طبقات فقیر برای دریافت سهم بیشتری از زمین های خالصه بود. در ۴۸۶پ م، اسپوریوس کاسیوس ویسلنیوس کوشید با تصویب قانون، زمین های بیشتری را در گُل به فقیران رُم و لاتیوم واگذار کند، اما حسادت رومی ها مانع از تصویب آن شد. مشهورترین قوانین کشاورزی (۳۶۷پ م) به کایوس لیکینیوس کالووس استولو تعلق داشت که مقدار زمین هر شهروند و تعداد گوسفندان و گاوهای او را، که می توانند از چراگاه های عمومی استفاده کنند، محدود کرده بود. اقدام جدّی بعدی در این زمینه، قوانین سِمپرونی (۱۳۳پ م) بود که تیبریوس سمپرونیوس گراکوس تهیه کرده بود. کمیسیونی برای اجرای این قانون تشکیل شد، اما سنا با توسل به شیوه های مانع تراشانه آن را تضعیف کرد. در ۱۲۳پ م، کایوس گراکوس قانون سمپرونی را دوباره زنده کرد، اما این بار سنا با اجازه دادن به مستأجران برای فروش زمین خود آن را بی اثر گذاشت. در قرن ۱پ م بخشی از زمین های خالصه در ایتالیا و مرزهای امپراتوری به جنگجویان قدیمی واگذار شد. مصادرۀ عمومی و تخصیص دوبارۀ زمین های خالصه از سوی سولا (۸۲پ م) و اوکتاویانوس و آنتونیوس (۴۳پ م) را قوانین کشاورزی نامیده اند. نخستین گام در شکست نهایی تلاش دموکراتیکی که به قوانین کشاورزی انجامیده بود، فرمان دومیتیانوس (ح ۸۲م) بود که مالکیت زمین های خالصه را در ایتالیا به دارندگان آن ها تفویض کرد.
نیز ← اصلاحات_ارضی
wikijoo: تقسیم_اراضی،_قوانین