تقارن در زیست شناسی

تقارن در زیست شناسی ( به انگلیسی: Symmetry in biology ) به تقارن دیده شده در جانداران از جمله گیاهان، جانوران، قارچ ها و باکتری ها اشاره دارد. تقارن بیرونی را می توان به آسانی با نگاه کردن به یک جاندار زنده دید. به عنوان مثال، چهره انسانی را در نظر بگیرید که صفحه ای از تقارن در مرکز خود دارد، یا یک مخروط کاج با الگوی مارپیچی متقارن واضح. ویژگی های داخلی نیز می توانند تقارن را نشان دهند، به عنوان مثال لوله های موجود در بدن انسان ( مسئول انتقال گازها، مواد مغذی و مواد زائد ) که استوانه ای هستند و دارای چندین صفحه تقارن هستند.
تقارن زیست شناختی را می توان به عنوان پراکندگی متعادلی از قطعه ها یا شکل های تکراری بدن در بدن یک جاندار زنده در نظر گرفت. نکته مهم این است که برخلاف ریاضیات، تقارن در زیست شناسی همیشه تقریبی است. به عنوان مثال، برگ های گیاه – در حالی که متقارن در نظر گرفته می شوند – به ندرت زمانی که از وسط تا شده باشند با هم مطابقت دارند. تقارن یک دسته از الگوها در طبیعت است که به موجب آن عنصر الگو، چه از طریق بازتاب یا چرخش، تقریباً تکرار می شود.
در حالی که اسفنج ها و تخت زیوه تباران دو گروه از جانوران را نشان می دهند که هیچ تقارنی را نشان نمی دهند ( یعنی نامتقارن هستند ) ، الگوهای بدن بیشتر جانداران چندسلولی نشان می دهند و با نوعی از تقارن تعریف می شوند. تنها چند نوع تقارن وجود دارد که در الگوهای بدن امکان پذیر است. این تقارن دورانی ( استوانه ای ) ، دوسویه، دوشعاعی و کروی است. [ ۱] در حالی که طبقه بندی ویروس ها به عنوان یک «ارگانیسم» بحث برانگیز است، ویروس ها همچنین دارای تقارن ایکوسادرال ( icosahedral ) هستند.
اهمیت تقارن با این واقعیت نشان می دهد که گروه هایی از جانوران به طور سنتی با این ویژگی در گروه بندی های آرایه شناسی تعریف می شوند. پرتوئیان، جانورانی با تقارن شعاعی، یکی از چهار شاخه طبقه بندی ژرژ کوویر از فرمانروی جانوری را تشکیل دادند. [ ۲] در همین حال، دوسوئیان یک گروه طبقه بندی است که هنوز هم امروزه برای نشان دادن موجودات با تقارن دوسویه جنینی استفاده می شود.