تفلیسی حبیش بن ابراهیم

[ویکی نور] ابوالفضل حبیش بن ابراهیم بن محمد تفلیسی، از دانشمندان قرن ششم هجری است که در علم صرف و نحو و لغت و نجوم و طب تبحر و استادی داشته و آثار گران بهایی در این علوم از او به جای مانده است.
نام حبیش در نسخه های آثارش در معرض تحریف قرار گرفته و به صورت های حَبَش، حسن و حسین درآمده است و لقب او را شرف الدین، جمال الدین و کمال الدین ذکر کرده اند، ولی در همه جا کنیه اش ابوالفضل و نسبت او تفلیسی ذکر شده است.
شرح احوال و زندگی او کاملا مضبوط و مشخص نیست و جسته و گریخته از مقدمه های کتاب هایش برخی از نکات که مربوط به زندگی و آثار اوست استفاده می شود.
آنچه مسلم است این است که او با قلج ارسلان بن مسعود از سلاجقه روم که در سال 551 به سلطنت رسید و در سال 558 وفات یافت، هم زمان بوده و بعضی از تألیفات خود، از جمله «کامل التعبیر» و «قانون الأدب» را برای او تألیف کرده است و از پایان کتاب «وجوه قرآن» برمی آید که مؤلف هنگام تألیف کتاب؛ یعنی سال 588، در شهر قونیه زندگی می کرده و پیش از این تاریخ، در سال 545، «قانون الأدب» و در سال 550 «کفایة الطب» را تألیف کرده است؛ ازاین رو بروکلمان سال وفات او را در حدود 600 هجری ذکر می کند.
پاره ای از آثار چاپ شده وی عبارتند از: بیان الصناعات، وجوه قرآن و قانون الأدب.
نامه فرهنگستان، تابستان 1379، شماره 15، به قلم مهدی محقق .