تفسیر الدر النظیم

[ویکی فقه] تفسیر الدر النظیم فی تفسیر القرآن العظیم اثر مولی شیخ محمدرضا فرزند محمدامین همدانی معروف به کوثر علیشاه و کوثر همدانی متخلص به کوثر (م ۱۲۴۷ ق) مدفون در مشتاقیه کرمان، از مشاهیر عرفای عصر قاجار که در طریقت مقام شامخی یافت. بـر اثر تشابه اسم اکثر شرح حال نویسان بین مفسر و حفید وی شیخ میرزا محمدرضا فرزند شیخ میرزا علی نقی بن شیخ محمدرضا خلط نموده اند.
تفسیر مورد بحث به فارسی و در دو مجلد است. مـفـسـر به تفسیر آیات مربوط به اصول و فروع دین و مواعظ و قصص قرآن کریم پرداخته بی آنکه ترتیب سوره های قرآن را رعایت کند.
محتوای کتاب
کتاب حاوی مقدمه ای است که خود شامل دوازده تمهید و پنج اصل در عقائد و پنج خاتمه است.مجلد اول در تفسیر آیات توحید می باشد. مفسر آیات توحید را از قرآن استخراج نموده سپس به تفسیر و تاویل آنها با مذاق حکمی و عرفانی خود پرداخته است.مـجـلد دوم آغاز آن با آیه میثاق از سوره انفال می باشد و پس از مجلد دوم اجل به او مهلت نداد و وفات یافت. این دو مجلد توسط شاگرد مفسر میرزا ابوالقاسم معین الملک، در ۱۲۷۹ ق، در تهران چاپ سنگی گردیده است.همچنین گفتنی است که فرزندش شیخ میرزا علی نقی، صاحب تفسیر آیات الائمه است که آن را با زبر و بینات اسماء ائمه (علیهم السّلام) استخراج و تفسیر نموده است.
تفسیر دیگر مفسر
کوثر علیشاه تفسیر دیگری به نام آیات الائمة دارد که در یک مجلد به زبان عربی در بیان و تفسیر آیـات نازله در شان حضرت علی بن ابی طالب (علیه السّلام) و سایر ائمه معصومین (علیهم السّلام) با مذاق عرفانی خود آمیخته با روح تصوف تالیف نموده است. خانبابا مشار آن را جزء کتب چاپی ذکر کرده ولی مشخصه دیگری از آن نقل نکرده است.