تعویض مفصل زانو

تعویض مَفصَل زانو یا آرتروپلاستی کامل مَفصَل زانو یا توتال نی ( به انگلیسی: Total Knee Arthroplasty ( TKA ) ) عمل جراحی ارتوپدی که با استفاده از آن سطوح مفصلی استخوان ران و درشت نی در مفصل زانو با سطوح مصنوعی جایگزین می گردد. [ ۱] هر سال بیش از ۷۰۰ هزار عمل جراحی تعویض مفصل زانو در ایالات متحده با موفقیت انجام می پذیرد. [ ۲] آرتروپلاستی مفصل زانو در مواردی که سطوح مفصلی بیمار به دلایلی مانند استئوآرتریت، روماتیسم مفصلی، دفورمیتی واروس یا والگوس شدید، تروما یا خونریزی داخل مفصلی مزمن از بین رفته با جایگزینی دقیق پروتزهای آماده انجام می گیرد. [ ۳]
آرتروز زانو[ پ ۱] از عوامل شایع ایجاد درد در افراد بالاتر از چهل سال بوده و شایعترین بیماری تخریبی مفاصل بدن می باشد. میزان ابتلا در خانم ها نسبت به آقایان بیشتر است. مهم ترین مشخصه آرتروز، تخریب تدریجی غضروف مفصلی است. دو انتهای هر استخوان، از غضروف که بافتی انعطاف پذیر می باشد ساخته شده است. با شروع بیماری آرتروز زانو، غضروف انتهای تحتانی استخوان فمور ( ران ) و غضروف قسمت فوقانی استخوان درشت نی به تدریج دچار تغییرات تخریبی ( دژنراتیو ) می گردد. به همین ترتیب درگیری و آسیب غضروف کشکک به آرتروز این ناحیه منجر می شود، بنابراین آرتروز مفصل زانو در دو ناحیه تیبیوفمورال ( مفصلی که بین استخوان ران و ساق ایجاد قرار دارد ) و مفصل کشککی - رانی می تواند ایجاد شود. [ ۴]
آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی[ پ ۲] یک بیماری سیستمیک و مزمن است. شیوع این بیماری در جهان حدود یک درصد بوده و معمولاً در سنین میانسالی بروز می نماید و در زنان شایع تر از مردان است. نشانه های آرتریت روماتوئید:
• ضعف و خستگی
• تورم و درد مفاصل
• سفتی صبحگاهی مفاصل
• ندول های روماتوئید
در عملکرد بالینی پزشک با استفاده از قضاوت بالینی، بیمار را جهت تشخیص پزشکی، [ پ ۳] درمان و پیشگیری[ پ ۴] از بیماری ارزیابی می کنند. در طی این عملکرد ترتیب خاصی از فعالیت ها وجود دارد که معمولاً رعایت می شود و شامل: شرح حال، معاینه فیزیکی، تهیه فهرست مشکلات، مشخص کردن تشخیص های افتراقی، [ پ ۵] بررسی ها ( شامل آزمایش ها و تصویربرداری ام آرآی[ پ ۶] ) ، رسیدن به تشخیص و در آخر تصمیم گیری جهت درمان می باشد.
با قرارگیری بیمار تحت بیهوشی عمومی یا تزریق داروی بی حسی در فضای اپیدورال نخاعی، جراح برشی ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر در جلوی زانو ایجاد می کند. بخش آسیب دیده مفصل از سطح استخوان ها برداشته می شود و سپس سطوح به گونه ای شکل داده می شود تا توانایی نگه داشتن مفصل مصنوعی فلزی یا پلاستیکی را داشته باشد. مفصل مصنوعی با سیمان استخوانی یا مواد مخصوص دیگر به استخوان ران، درشت نی و کاسه زانو متصل می شود. پس از قرارگیری و تنظیم مناسب، بخش های مصنوعی متصل شده، مفصلی را شکل می دهد که برای عملکرد و پایدار ماندن به رباط ها و عضله های پیرامون وابسته است. در پایان فرایند فضای ایجاد شده توسط بخیه دوخته شده و بر روی ناحیه پانسمان قرار می گیرد.