تعلیق خط

دانشنامه آزاد فارسی

تَعْلیق، خَط
تَعْلیق، خَط
از خطوطی که ایرانیان اختراع کرده اند و براساس خط های توقیع، رقاع، و نسخ به وجود آمده است. این خط تودرتو و پیچیده است که به جهت سرعت بخشیدن به نوشتن پیوسته نوشته می شد. خط مذکور از قرن ۸ق به وجود آمد و تا سه قرن بعد در دربار تیموریان و فرمانروایان آق قویونلو و شاهان صفوی رواج داشت. این خط را خواجه ابوالعال وضع کرد که خود در نوشتن و خواندن خط پهلوی بصیرتی کامل داشت، گرچه این گفته قطعیت ندارد. خط شناسان تعلیق را بر دو گونه شمرده اند: تعلیق قدیم یا تعلیق اصل و دیگر شکستۀ تعلیق که در اثر کاربرد بسیار پدید آمد و خواجه تاج الدین اصفهانی و سپس خواجه عبدالحی منشی استرآبادی به آن سروسامان دادند. خط تعلیق که در آغاز برای تحریر کتاب ها و نوشتن نامه ها (خط تحریری) به کار می رفت، کم کم به شکل شکسته درآمد و پس از مدتی که تکامل یافت موجب از رونق افتادن خطوط توقیع و رقاع، خط های رسمی دیوان ها، شد. این خط خاص منشیان و عمال دیوان بود و به آن ترسُل نیز می گفتند. پس از رواج خط نستعلیق و شکسته نستعلیق، از قرن ۱۰ق به بعد کاربرد این خط کاهش یافت، اما اساس و پایۀ خط نستعلیق و شکسته نستعلیق شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس