[ویکی فقه] تنافی دو احتمال نقل و تخصیص در یک لفظ را تعارض نقل و تخصیص گویند.
تعارض نقل و تخصیص در کلامی اتفاق می افتد که در آن هم تخصیص و هم نقل احتمال داده می شود، همانند آیه: ﴿اَحَلَّ اللهُ الْبَیْعَ وَحَرَّمَ الرِّبا﴾ که احتمال دارد از بیع، معنای لغوی آن مبادلة شی ء بشی ء مراد باشد که نتیجه آن خروج بیع فاسد به علت حلال نبودنش از شمول «احل الله البیع» می باشد.و احتمال دارد منظور از بیع، بیع صحیح شرعی باشد؛ یعنی از معنای لغوی خودش به معنای بیع صحیح شرعی نقل شده باشد؛ به بیان دیگر، منظور از بیع در «احل الله البیع» بیعی است که همه شرایط صحت در آن وجود داشته باشد؛ یعنی دارای ملکیت، قابلیت تسلیم و... باشد. در این صورت، بیعی را که در صحت شرعی آن شک باشد (مانند بیع شیر انسان) شامل نمی شود.
اقوال اصولیین
در تعارض نقل و تخصیص، بیشتر اصولیون به تقدم تخصیص بر نقل معتقد شده اند.
تعارض نقل و تخصیص در کلامی اتفاق می افتد که در آن هم تخصیص و هم نقل احتمال داده می شود، همانند آیه: ﴿اَحَلَّ اللهُ الْبَیْعَ وَحَرَّمَ الرِّبا﴾ که احتمال دارد از بیع، معنای لغوی آن مبادلة شی ء بشی ء مراد باشد که نتیجه آن خروج بیع فاسد به علت حلال نبودنش از شمول «احل الله البیع» می باشد.و احتمال دارد منظور از بیع، بیع صحیح شرعی باشد؛ یعنی از معنای لغوی خودش به معنای بیع صحیح شرعی نقل شده باشد؛ به بیان دیگر، منظور از بیع در «احل الله البیع» بیعی است که همه شرایط صحت در آن وجود داشته باشد؛ یعنی دارای ملکیت، قابلیت تسلیم و... باشد. در این صورت، بیعی را که در صحت شرعی آن شک باشد (مانند بیع شیر انسان) شامل نمی شود.
اقوال اصولیین
در تعارض نقل و تخصیص، بیشتر اصولیون به تقدم تخصیص بر نقل معتقد شده اند.
wikifeqh: تعارض_نقل_و_تخصیص