ام آرآی ( به انگلیسی: MRI ) که مخفف عبارت Magnetic Resonance Imaging است و تصویربرداری پرتو مغناطیسی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی نامیده می شود، روشی پرتونگارانه در تصویربرداری تشخیصی پزشکی و دامپزشکی است که در دهه های اخیر بسیار فراگیر شده است و بر اساس پدیده تشدید مغناطیسی هسته ای عمل می کند. [ ۱]
اساس ام آرآی مبتنی بر حرکت اسپینی هسته های اتمی موجود در بدن است. این اسپین ها از اسپین های فردی پروتون ها و نوترون های درون هسته، ناشی می شود. با توجه با اینکه در اتم هیدروژن فقط یک پروتون وجود دارد، خود هسته یک اسپین خالص یا گشتاور زاویه ای دارد. اسپین ها هنگام قرار گرفتن در میدان مغناطیسی خارجی مرتب می شوند. برخی با میدان هم راستا می شوند، و تعداد کمتری از اسپین ها پاد موازی با میدان مغناطیسی هم راستا می شوند. سپس، اعمال یک پالس الکترومغناطیسی کوتاه مدت با بسامد در محدوده رادیویی ( RF pulse ) سبب ایجاد پدیده تشدید مغناطیسی هسته ای در اسپین ها شده، آنها را نسبت به میدان مغناطیسی اصلی خارجی منحرف کرده، و به حرکت تقدیمی وامی دارد. به زاویه ای که بین اسپین ها و میدان مغناطیسی خارجی ایجاد می شود، زاویه تکان ( Flip angle ) گفته می شود. در نهایت، حرکت تقدیمی اسپین ها باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی متناوب می شود و طبق قانون القاء فارادی اگر یک سیم پیچ گیرنده در نزدیکی این میدان مغناطیسی قرار گیرد، ولتاژ در سیم پیچ القاء شده و سیگنال ام آرآی تولید می شود.
با ام آرآی می توان در جهات فوقانی - تحتانی ( اگزیال ) ، چپ راستی ( ساژیتال ) و پس وپیش ( کورونال ) و حتّی در جهات اُریب و مایل تصویربرداری کرد. یک سیستم ام آرآی از سه گروه میدان مغناطیسی استفاده می کند:
• میدان خارجی ثابت و قوی ( B0 )
• میدان ضعیف گرادیانی متغیر
• میدان حاصل از پالس رادیویی ( B۱ )
قدرت سیگنالی که در MRI به وجود می آید به دو عامل دانسیته پروتونها و زمان های استراحت T۱ و T۲ بستگی دارد. T۱ مدت زمانی است که ۶۳٪ ممان مغناطیسی طولی یک پروتون پس از برانگیختگی، از راستای عمود بر میدان به راستای موازات میدان مغناطیسی بازمی گردد. همچنین T۲ مدت زمانیست که ممان مغناطیسی عرضی یک پروتون پس از برانگیختگی، به ۳۷٪ مقدار اولیه خود تنزل می یابد. اکثر فرایندهای پاتولوژیک، موجب افزایش زمان استراحتِ T۱ و T۲ یا همان Relaxation time آن ها می شوند و لذا در مقایسه با بافت های طبیعی اطراف، در تصاویر T1 - weighted سیگنال پایین تر ( تیره رنگ تر ) و در تصاویر T2 - wighted سیگنال بالاتر ( روشن تر یا سفیدتر ) خواهند داشت. [ ۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاساس ام آرآی مبتنی بر حرکت اسپینی هسته های اتمی موجود در بدن است. این اسپین ها از اسپین های فردی پروتون ها و نوترون های درون هسته، ناشی می شود. با توجه با اینکه در اتم هیدروژن فقط یک پروتون وجود دارد، خود هسته یک اسپین خالص یا گشتاور زاویه ای دارد. اسپین ها هنگام قرار گرفتن در میدان مغناطیسی خارجی مرتب می شوند. برخی با میدان هم راستا می شوند، و تعداد کمتری از اسپین ها پاد موازی با میدان مغناطیسی هم راستا می شوند. سپس، اعمال یک پالس الکترومغناطیسی کوتاه مدت با بسامد در محدوده رادیویی ( RF pulse ) سبب ایجاد پدیده تشدید مغناطیسی هسته ای در اسپین ها شده، آنها را نسبت به میدان مغناطیسی اصلی خارجی منحرف کرده، و به حرکت تقدیمی وامی دارد. به زاویه ای که بین اسپین ها و میدان مغناطیسی خارجی ایجاد می شود، زاویه تکان ( Flip angle ) گفته می شود. در نهایت، حرکت تقدیمی اسپین ها باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی متناوب می شود و طبق قانون القاء فارادی اگر یک سیم پیچ گیرنده در نزدیکی این میدان مغناطیسی قرار گیرد، ولتاژ در سیم پیچ القاء شده و سیگنال ام آرآی تولید می شود.
با ام آرآی می توان در جهات فوقانی - تحتانی ( اگزیال ) ، چپ راستی ( ساژیتال ) و پس وپیش ( کورونال ) و حتّی در جهات اُریب و مایل تصویربرداری کرد. یک سیستم ام آرآی از سه گروه میدان مغناطیسی استفاده می کند:
• میدان خارجی ثابت و قوی ( B0 )
• میدان ضعیف گرادیانی متغیر
• میدان حاصل از پالس رادیویی ( B۱ )
قدرت سیگنالی که در MRI به وجود می آید به دو عامل دانسیته پروتونها و زمان های استراحت T۱ و T۲ بستگی دارد. T۱ مدت زمانی است که ۶۳٪ ممان مغناطیسی طولی یک پروتون پس از برانگیختگی، از راستای عمود بر میدان به راستای موازات میدان مغناطیسی بازمی گردد. همچنین T۲ مدت زمانیست که ممان مغناطیسی عرضی یک پروتون پس از برانگیختگی، به ۳۷٪ مقدار اولیه خود تنزل می یابد. اکثر فرایندهای پاتولوژیک، موجب افزایش زمان استراحتِ T۱ و T۲ یا همان Relaxation time آن ها می شوند و لذا در مقایسه با بافت های طبیعی اطراف، در تصاویر T1 - weighted سیگنال پایین تر ( تیره رنگ تر ) و در تصاویر T2 - wighted سیگنال بالاتر ( روشن تر یا سفیدتر ) خواهند داشت. [ ۲]
