تسخیر اسمان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تسخیر آسمان (قرآن). قرآن کریم آیاتی از خود را به فرمان برداری و تسخیر آسمانها اختصاص داده که به آن ها اشاره خواهیم داشت.
آسمانها، فرمانبر و مسخر اراده الهی هستند.وقیل یـارض ابلعی ماءک ویـسماء اقلعی وغیض الماء وقضی الامر واستوت علی الجودی وقیل بعدا للقوم الظــلمین. و گفته شد: «ای زمین، آبت را فرو بر! و ای آسمان، خودداری کن! و آب فرو نشست و کار پایان یافت و (کشتی) بر (دامنه کوه) جودی، پهلو گرفت و (در این هنگام،) گفته شد: » دور باد قوم ستمگر (از سعادت و نجات و رحمت خدا! ) »و جمله" و قیل یا ارض ابلعی ماءک و یا سماء اقلعی" ندایی است که از ساحت عظمت و کبریایی حق تعالی صادر شده، و اگر نام حضرتش را نبرد و نفرمود: " و قال الله یا ارض ابلعی... " به منظور تعظیم بوده، و دو صیغه امری که در این جمله است یعنی امر" ابلعی" و امر" اقلعی" امر تکوینی است، همان امری که کلمه" کن" حامل آن است، و از مصدر صاحب عرش، خدای تعالی صادر می شود، و همه می دانیم که وقتی این کلمه در مورد چیزی صادر شود بدون فاصله ای زمانی آن امر محقق می شود، و در مورد بلعیده شدن آب طوفان بوسیله زمین نیز چنین شد، زمین دیگر نجوشید، آسمان هم نبارید. الم تر ان الله سخر لکم ما فی الارض والفلک تجری فی البحر بامره ویمسک السماء ان تقع علی الارض الا باذنه ان الله بالناس لرءوف رحیم. آیا ندیدی که خداوند آنچه را در زمین است مسخر شما کرد و (نیز) کشتیهایی را که به فرمان او بر صفحه اقیانوسها حرکت می کنند و آسمان و سنگهای آسمانی
تعبیر به" ثم" (سپس) معمولا برای تاخیر در زمان می آید، ولی گاه به معنی تاخیر در بیان می باشد.اگر به معنی اول باشد مفهومش این است که آفرینش آسمانها بعد از خلقت زمین و آفرینش کوه ها و معادن و مواد غذایی صورت گرفته است، ولی اگر به معنی دوم باشد هیچ مانعی ندارد که آفرینش آسمانها قبلا صورت گرفته، و زمین بعد از آن، ولی به هنگام بیان کردن نخست از زمین و ارزاق و منابع آن که مورد توجه و نیاز انسانهاست شروع کرده، سپس به شرح آفرینش آسمان پرداخته است.معنی دوم گذشته از اینکه با اکتشافات علمی هماهنگ تر است با آیات دیگر قرآن نیز موافقت دارد چرا که در سوره نازعات چنین می فرماید ا انتم اشد خلقا ام السماء بناها رفع سمکها فسواها و اغطش لیلها و اخرج ضحاها و الارض بعد ذلک دحاها اخرج منها ماءها و مرعاها و الجبال ارساها متاعا لکم و لانعامکم:" آیا زنده شدن شما بعد از مرگ مهمتر است، یا آفرینش آسمان؟ خداوند آن را بیان کرد و برافراشت و منظم ساخت، شب آن را تاریک، و روز آن را آشکار ساخت، و زمین را بعد از آن گسترد، آبهای درونی آن و گیاهان و چراگاههای آن را خارج نمود، و کوه ها را بعد از آن پا بر جا ساخت، تا وسیله زندگی برای شما و چهارپایانتان فراهم گردد". این آیات به خوبی روشن می سازد که گسترش زمین و جوشیدن چشمه ها و پیدایش درختان و مواد غذایی، همه بعد از آفرینش آسمانها صورت گرفته است، در حالی که اگر" ثم" را به تاخیر زمانی تفسیر کنیم باید بگوئیم همه اینها قبل از آفرینش آسمان صورت گرفته، و از آنجا که کلمه بعد ذلک به روشنی همه اینها را بعد از آن می شمرد، تفسیر ثم به تاخیر بیانی روشن به نظر می رسد.
مراد از استوا
" استوی" از ماده"استواء" در اصل به معنی اعتدال یا مساوات دو چیز با یکدیگر است، ولی به طوری که بعضی از ارباب لغت و مفسران گفته اند این ماده هنگامی که با" علی" متعدی شود به معنی" استیلاء و سلطه بر چیزی" است، مانند الرحمن علی العرش استوی " خداوند بر عرش استیلا دارد". و هنگامی که با" الی" متعدی شود به معنی" قصد" می آید، مانند آیه مورد بحث که می فرماید: ثم استوی الی السماء: " سپس اراده آفرینش آسمان کرد".
دود بودن آسمان
...

پیشنهاد کاربران

بپرس