تریپتورلین

تریپتورلین ( انگلیسی: Triptorelin ) یک داروی تجویزی و آگونیست هورمون آزادکننده گنادوتروپین ها است که موجب کاهش شدید یا توقف ترشح هورمون لوتئینی و هورمون محرکه فولیکولی می گردد. [ ۲] [ ۳]
این دارو یک دکاپپتید ( pGlu - His - Trp - Ser - Tyr - D - Trp - Leu - Arg - Pro - Gly - NH2 ) و آگونیست هورمون آزادکننده گنادوتروپین است که به صورت نمک های استات یا پاموئات عرضه می شود.
مهم ترین موارد مصرف، درمانِ آندومتریوز، کاهش اندازهٔ فیبروم رحم، درمانِ سرطان پروستات و درمان بیش فعالی جنسی به همراه با انحراف شدید جنسی است. یک استفادهٔ خارج ازدستور این دارو، به تأخیر انداختنِ بلوغ در بیمارانی است که دچار «ملال جنسیتی» ( Gender Dysphoria ) یا نارضایتی از جنبه های بدنی یا اجتماعی جنسیت خود هستند. [ ۴]
حق ساخت و تولید انحصاری این دارو در سال ۱۹۷۵ ثبت شد و در سال ۱۹۸۶ برای استفاده های پزشکی مورد تأیید قرار گرفت. [ ۵] این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت قرار دارد. [ ۶]
تریپتورلین برای درمان سرطان پروستات و به عنوان بخشی از استراتژی محرومیت از آندروژن به کار می رود.
یکی دیگر از موارد استفاده رایج در انگلستان، جایگزینی هورمونی برای کاهش شدید سطح تستوسترون یا استروژن در افراد تراجنسیتی است ( در رابطه با والرات استرادیول در زنان ترنس یا تستوسترون در مردان ترنس ) . اسپیرونولاکتون و سیپروترون استات از دیگر داروهایی هستند که در افراد تراجنسیتی برای سرکوب هورمون های جنسی به کار می رود، اما این داروها مکانیسم اثر کاملاً متفاوتی دارند. [ ۷] همچنین می توان از تریپتورلین به عنوان مسدودکننده بلوغ استفاده کرد. [ ۸]
از تریپتورلین برای اخته سازی شیمیایی جهت کاهش میل جنسی در مجرمان جنسی استفاده شده است. [ ۹]
تریپتورلین نوعی آنالوگ گنادورلین است که با نام هورمون آزادکننده گنادوتروپین ها هم شناخته می شود. [ ۲] این دارو به گیرنده های غده هیپوفیز متصل می شود و ترشح گنادوتروپین ها ( یعنی هورمون لوتئینی و هورمون محرکه فولیکولی ) را تحریک می کند. این موضوع در آغاز باعث تحریک ترشح این دو هورمون می شود اما در درازمدت با تنظیمِ کاهشیِ ( down - regulation ) گیرنده های هورمون آزادکننده گنادوتروپین ها، موجب کاهش آزادسازی گنادوتروپین ها می گردد، که به نوبه خود منجر به مهار تولید آندروژن و استروژن می شود. [ ۳]