ترکیب حلقوی

ترکیب حَلقَوی (cyclic compound)
گروهی از ترکیبات آلی. مولکول های این گروه حلقه هایی متشکل از اتم ها دارند و ساختارشان به شکل زنجیر بسته است. اشکال گوناگون این ترکیبات عبارت اند از حلقۀ سیرشده، مثلاً سیکلوپنتان؛ حلقۀ معطر (آروماتیک)، مثلاً بنزن؛ یا ناجور حلقه (هتروسیکلیک)، مثلاً پیریدین. ترکیبات حلقۀ سیرشده یا حلقۀ آلیفاتیک پیوندهای مستقر دارند، به این معنی که همۀ الکترون ها به پیوندهای خاص خود محدود شده اند. برخلاف آن ها، در ترکیبات معطر (آروماتیک)، الکترون های خاصی بین پیوندهای گوناگون حلقه حرکت آزاد (نامستقر) دارند. خواص شیمیایی ترکیباتی با حلقۀ سیرشده مشابه همتای راست زنجیر آن هاست، اما ترکیبات معطر به سبب ساختار خاص خود در واکنش های شیمیایی کاملاً متفاوتی شرکت می کنند. ترکیبات ناجور حلقه دارای حلقه ای از اتم های کربن اند که به جای یک یا چند اتم کربن آن ها، عناصر دیگری، معمولاً نیتروژن، اکسیژن، و گوگرد، قرار گرفته است. این ترکیبات یا الیفاتیک یا آروماتیک اند. پیریدین ترکیبی ناجور حلقه است. حلقۀ این ماده دارای شش عضو است که پنج اتم کربن و یک اتم نیتروژن در آن شرکت می کنند. (C۵NH۶). فوران حلقه ای پنج اتمی، شامل چهار اتم کربن و یک اتم اکسیژن دارد (C۴H۴O). اوراسیلدر حلقه شش عضوی خود، دو اتم نیتروژن و دو اتم اکسیژن دارد (C۴H۴N۲O۲).