ترکیب از اجزای مقداری

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ترکیب در فلسفه به معنی «یکی شدن چند چیز» یا «اتحاد امور کثیر» است.
۱) تقسیم به حقیقی و اعتباری؛ ۲) تقسیم به عقلی و خارجی؛۳) تقسیم به انضمامی و اتحادی.
← ترکیب حقیقی
وقتی یک خط را می بینیم می توانیم در آن، پاره خط هایی در نظر بگیریم و اساسا میتوانیم بگوییم که آن خط از پاره خطهای درونش تشکیل شده است. بدین ترتیب، باید هر خط را مرکب از چند پاره خط دانست. همچنین یک سطح ، از سطح های کوچکتری در درون خود تشکیل شده و یک حجم از حجم های کوچکتری در داخل خود ترکیب یافته است. ترکیب یک خط از پاره خطهای مختلف، ترکیب یک سطح از سطح های کوچکتر و تشکیل یک حجم از حجم های کوچکتر، همگی گونه هایی از "ترکیب از اجزای مقداری" هستند. میدانیم که خط و سطح و حجم در فلسفه ، از انواع مقوله عرضی " کم " (کمیت) هستند؛ اما نه از گونه کمیت منفصل ـ که مختص اعداد است و "تعداد" نامیده میشود ـ بلکه این سه از جنس کمیت متصل ـ که مقدار نامیده می شود ـ شمرده می شوند؛ زیرا میان اجزای آنها اتصال برقرار است؛ بر خلاف عدد طبیعی که میان اجزاء آن، انفصال حکم فرماست نه اتصال. بنابراین به طور کلی اید گفت اجزای مقداری در کمیت های متصل (خط و سطح و حجم) یافت میشوند ولذا ترکیب از اجزای مقداری نیز مختص کمیت های متصل است نه منفصل. البته خط در فلسفه، تقریبا سازنده دو نوع دیگر کمیت متصل (سطح و حجم) نیز هست ولذا با روشن شدن وضعیت آن، وضعیت مقادیر دیگر (کمیات متصل) نیز معلوم میشود.
تحلیل هویت اجزای مقداری
هر مرکبی یا از اجزای خارجی تشکیل می شود یا از اجزای عقلی و یا از اجزای وهمی: اجزای خارجی اجزایی هستند که در خارج، دارای وجود و هویت جدا و منحازی هستند. اجزای عقلی یا ذهنی، اجزایی هستند که تنها در ذهن از یکدیگر منحاز و متمایزند نه در خارج؛ اجزای وهمی، بوسیله قوه وهم در ذهن پدید میآیند ولی در خارج از یکدیگر منحاز نبوده، عقل نیز به تنهایی (بدون وهم) قادر به تشخیص آنها از یکدیگر نیست.
← کمیات
...

پیشنهاد کاربران

بپرس