ترکان جوان

در سال ۱۸۸۹ میلادی، این جنبش در میان دانش آموختگان نظامی آغاز شد و به قشرهای دیگر جامعه گسترش پیدا کرد و به جنبشی علیه سلطان عبدالحمید دوم تبدیل شد. ترکان جوان در سال ۱۹۰۶، جمعیت اتحاد و ترقی را به طور رسمی پایه گذاشتند و یکی از جریان های اصلی سیاسی و فرهنگی اواخر دورهٔ عثمانی به شمار می رفتند. از میان آن ها، سه پاشا ( محمد طلعت پاشا، انور پاشا، احمد جمال پاشا ) ، از زمان کودتای ۱۹۱۳ تا پایان جنگ جهانی اول بر قلمروی عثمانی حکم راندند.
دورهٔ فعالیت این جریان که گروه ها و جمعیت ها و سازمان های سیاسی چندی را در درون و بیرون ترکیه در بر می گرفت، به طور کلی به سه دوره تقسیم می شود:
• از اوایل دههٔ ۱۸۶۰ تا ۱۸۷۸
• از ۱۸۷۸ تا ۱۹۰۸
• از ۱۹۰۸ تا ۱۹۱۸.
در این دوره که با سال های پایانی عصر تنظیمات مقارن است، فضای باز حاصل از اصلاحات سبب شد تا گروهی از روشنفکران امپراتوری عثمانی تحت تأثیر روشنگری غربی به ترویج افکار آزادی خواهانه و اصلاح طلبانه در مطبوعات بپردازند. این گروه، که «اتحادیهٔ وطن پرستان» یا «جمعیت اتفاق حمیّت» نامیده می شد، در ژوئن ۱۸۶۵ با شرکت شش جوان، از جمله نامق کمال ( ۱۸۴۰–۱۸۸۸ ) در استانبول تشکیل گردید. رشد و توسعهٔ سریع گروه و تمایل بعضی از دولتمردان، آن را در معرض فشار قرار داد و بعضی از رهبران آن چون نامق کمال و ضیاءبیک ( ابوضیا توفیق ) و علی سُعاوی به نواحی دوردست عثمانی تبعید شدند. آنان در ۱۸۶۷ به پاریس مهاجرت کردند. حضور و فعالیت های سیاسی آنان و همفکرانشان در اروپا اصطلاح ژؤن ترک ( به زبان فرانسه یعنی ترک های جوان ) را پدیدآورد.
مصطفی فاضل پاشا از وزرای دربار عثمانی، که خود از جانشینی برادرش اسماعیل پاشا، خدیو مصر، محروم شده و به دشمنی با سلطان و صدراعظم عثمانی برخاسته و به فرانسه گریخته بود، با انتشار نامهٔ سرگشاده ای به زبان فرانسوی خطاب به سلطان عبدالعزیز در روزنامهٔ لیبرته، ضمن انتقاد از نظام استبدادی و طرفداری از اصلاحات و دموکراسی، احتمالاً به تقلید از اصطلاحاتی چون ایتالیای جوان، فرانسهٔ جوان، آلمان جوان، هواداران و پشتیبانان خود در ترکیهٔ عثمانی را ژؤن ترک و خویشتن را نمایندهٔ ترکیه جوان معرفی کرد. این اصطلاح در مطبوعات و تاریخ نگاری اروپا متداول، و با همان تلفظ ( ژؤن ترکلر ) یا ترجمهٔ آن ( گنج ترک لر ) وارد زبان ترکی شد. جمعیتی هم که در ۱۲۸۴/۱۸۶۷ با شرکت نامق کمال و چند تن از مهاجران مشروطه خواه به ریاست مصطفی فاضل پاشا تشکیل شد، تحت تأثیر همین عنوان خود را ینی عثمانلی لار ( به ترکی یعنی نوعثمانیان، عثمانیان نو ) نامیدند. آنان اصطلاح ژؤن ترک را نیز عیناً در سر لوحهٔ نشریات خود می آوردند.