ترمِه و ترمِه بافی
ترمِه و ترمِه بافی
پارچه ای نفیس و فاخر از جنس کُرک لطیف. این کُرک، پشمِ نرم زیر شکم و گردنِ بُز است. البته، امروز ترمه را با پشم و ابریشم طبیعی و مصنوعی (ویسکوز) نیز می بافند، ولی گران مایگی ترمۀ کُرک را ندارد. ترمه دست بافتی است که از زمان صفویان در ایران رواج یافت. براساس کتاب ترمه های سلطنتی ایران و کشمیر، بافتن ترمه های پشمی در کشمیر قبل از ایران متداول بوده و در اندازه های مختلف برای لباس، چارقد، رویۀ لحاف، پرده، سفره و جانماز به کار می رفته است؛ نقشه های ترمه، اعم از کرمانی، یزدی، و کشمیری ـ مانند بُته جقّه، شاخ گوزنی، درختی، گلدانی و مُحَرَّمات ـ در فرهنگ و هنر ایران زمین سابقه دیرین دارد. معروف ترین طرح ترمه، نگاره ای است با نام «بته جقه» که نقشی «تجریدی»، و برگرفته از طرح سنگ تراشی های تخت جمشید است. بافندگان شال کشمیری در هند، این طرح را در بافته های خود به کار گرفتند و محصولات خود را به ایران فرستادند؛ از آن پس، بته جقۀ ایرانی به «بتۀ کشمیری» و «بته ترمه» معروف شده است. مراحل ترمه بافی عبارت اند از تدارک کُرک (پشم) و ابریشم، رنگرزی، نقشه کشی، تهیۀ دستگاه بافندگی، و تعیین روش بافت. بافت ترمه با استفاده از پشم و کُرک مرغوب، رنگرزی با رنگ های طبیعی، استفاده از طرح های سنتی و اصیل ایرانی و نیز به کارگیری دستگاه چَهاروَردی با روش گوشواره کشی، صورت می گیرد. انواع ترمه هایی که امروز در ایران تولید می شود، عبارت اند از شال کرمانی، یزدی، محرمات (راه راه)، بندی (لانه زنبوری) سبز زمردی، کشمیری (بته جقه ای)، رضایی (با نقشه غیرتکراری)، امیری (نوع اعلای کشمیری)، و اتابکی (بافت ریز). از ترمه محصولات گوناگونی مانند رومیزی، بقچه، پشتی و انواع لباس تهیه و بیشتر در کرمان، یزد و مشهد بافته می شود.
ترمِه و ترمِه بافی
پارچه ای نفیس و فاخر از جنس کُرک لطیف. این کُرک، پشمِ نرم زیر شکم و گردنِ بُز است. البته، امروز ترمه را با پشم و ابریشم طبیعی و مصنوعی (ویسکوز) نیز می بافند، ولی گران مایگی ترمۀ کُرک را ندارد. ترمه دست بافتی است که از زمان صفویان در ایران رواج یافت. براساس کتاب ترمه های سلطنتی ایران و کشمیر، بافتن ترمه های پشمی در کشمیر قبل از ایران متداول بوده و در اندازه های مختلف برای لباس، چارقد، رویۀ لحاف، پرده، سفره و جانماز به کار می رفته است؛ نقشه های ترمه، اعم از کرمانی، یزدی، و کشمیری ـ مانند بُته جقّه، شاخ گوزنی، درختی، گلدانی و مُحَرَّمات ـ در فرهنگ و هنر ایران زمین سابقه دیرین دارد. معروف ترین طرح ترمه، نگاره ای است با نام «بته جقه» که نقشی «تجریدی»، و برگرفته از طرح سنگ تراشی های تخت جمشید است. بافندگان شال کشمیری در هند، این طرح را در بافته های خود به کار گرفتند و محصولات خود را به ایران فرستادند؛ از آن پس، بته جقۀ ایرانی به «بتۀ کشمیری» و «بته ترمه» معروف شده است. مراحل ترمه بافی عبارت اند از تدارک کُرک (پشم) و ابریشم، رنگرزی، نقشه کشی، تهیۀ دستگاه بافندگی، و تعیین روش بافت. بافت ترمه با استفاده از پشم و کُرک مرغوب، رنگرزی با رنگ های طبیعی، استفاده از طرح های سنتی و اصیل ایرانی و نیز به کارگیری دستگاه چَهاروَردی با روش گوشواره کشی، صورت می گیرد. انواع ترمه هایی که امروز در ایران تولید می شود، عبارت اند از شال کرمانی، یزدی، محرمات (راه راه)، بندی (لانه زنبوری) سبز زمردی، کشمیری (بته جقه ای)، رضایی (با نقشه غیرتکراری)، امیری (نوع اعلای کشمیری)، و اتابکی (بافت ریز). از ترمه محصولات گوناگونی مانند رومیزی، بقچه، پشتی و انواع لباس تهیه و بیشتر در کرمان، یزد و مشهد بافته می شود.
wikijoo: ترمه_و_ترمه_بافی