[ویکی نور] ترجمه روان نهج البلاغه (ارفع). ترجمه روان نهج البلاغه، ترجمه ای به قلم نویسنده معاصر کشور سید کاظم ارفع می باشد. مترجم سعی کرده است که ترجمه گویا و روانی ارائه دهد که در آن تصرف صورت نگرفته و چیزی بر آن افزوده نگردد. او خود درباره نیاز نسل امروزی چنین می گوید: «ما اینک به ترجمه روانی نیاز داریم که نسل جوان ما خسته نشود و برای خواندن تمایل نشان دهد».
وی به گونه ای ترجمه کرده است که اگر کسی نخواست متن عربی را بخواند، ترجمه به تنهایی قابل فهم باشد و نیازش را برطرف کند. معمولاً ترجمه از مشکل شرح و تأویل و پرانتزگذاری رنج می برند که مترجم تلاش کرده است که ترجمه ای ارائه کند که این مشکل را نداشته باشد یا در کمترین حجم باشد. از دیگر نقاط قوت این ترجمه ادبیات نوشتاری آن است که با ادبیات روز نگارش شده است.
بنابراین، باید گفت که مزیت این ترجمه در روانی عبارات و خوش خوانی آن هاست. عبارات آن بسیار ساده و بی پیرایه و قابل فهم عموم است و هر کس می تواند به راحتی از این ترجمه استفاده کند و مترجم محترم در این راه توفیق خوبی حاصل کرده است؛ اما معایب و ایراداتی هم بر آن وارد است. مترجم اگر چه بر آغاز کتابش مقدمه مختصری نوشته است؛ اما در هیچ اشاره ای به روش خود در ترجمه نکرده و تنها در تبیین هدفش از ترجمه مجدد این کتاب شریف می نویسند: «هدف حقیر از ترجمه مجدد نهج البلاغه نقل به معنا نمودن گفتار شیوا و دلنشین امیرالمؤمنین(ع) در عباراتی روان و ساده بوده تا عموم مردم بخصوص طبقه جوان از آن استفاده کنند».
دیگر این که هیچ گونه شرح و توضیحی - ولو در موارد ضروری - داده نشده، لذا ممکن است، خوانندگان گرامی درباره برخی عبارات دچار شبهه شوند. بدیهی است که ترجمه صِرف بدون توضیحات لازم، چه در مسائل فقهی و چه در مسائل کلامی، ایجاد شبهه می کند و در موارد تاریخی نیز موجب ابهام می گردد که باید ابهام ها زد وده شود.
به عنوان مثال در بخشی از خطبه اول می خوانیم: «همچنین چیزهایی که واجب بودن آن ها در قرآن ثابت شده و آن هایی که در سنت رسول خدا(ص) عمل کردن به آن واجب گردیده و لیکن در قرآن به ترک آن اجازه داده شده است و آن چه زمانی واجب است و وقتی دیگر وجوب آن از بین می رود»، برای این که خواننده را به مقصود رهنمون شود، نیازمند توضیح هر چند اندک و ذکر مثال است و نمی توان به این استدلال که ترجمه ما تحت اللفظی و روان است، خواننده را در وادی حیرت رها کرده و او را به مقصود کلام حضرت رهنمون نشویم. ممکن است، چنین ادعا شود که این ترجمه در مقام شرح مطالب کلامی و فقهی نیست، اگر چه این ادعا تا حدی صحیح است؛ اما باید سؤالاتی که برای خواننده کتاب در حین مطالعه مطرح می شود، به صورت حداقلی پاسخ داده شود و شرح مبسوط آن به منابع مفصل تر ارجاع داده شود.
وی به گونه ای ترجمه کرده است که اگر کسی نخواست متن عربی را بخواند، ترجمه به تنهایی قابل فهم باشد و نیازش را برطرف کند. معمولاً ترجمه از مشکل شرح و تأویل و پرانتزگذاری رنج می برند که مترجم تلاش کرده است که ترجمه ای ارائه کند که این مشکل را نداشته باشد یا در کمترین حجم باشد. از دیگر نقاط قوت این ترجمه ادبیات نوشتاری آن است که با ادبیات روز نگارش شده است.
بنابراین، باید گفت که مزیت این ترجمه در روانی عبارات و خوش خوانی آن هاست. عبارات آن بسیار ساده و بی پیرایه و قابل فهم عموم است و هر کس می تواند به راحتی از این ترجمه استفاده کند و مترجم محترم در این راه توفیق خوبی حاصل کرده است؛ اما معایب و ایراداتی هم بر آن وارد است. مترجم اگر چه بر آغاز کتابش مقدمه مختصری نوشته است؛ اما در هیچ اشاره ای به روش خود در ترجمه نکرده و تنها در تبیین هدفش از ترجمه مجدد این کتاب شریف می نویسند: «هدف حقیر از ترجمه مجدد نهج البلاغه نقل به معنا نمودن گفتار شیوا و دلنشین امیرالمؤمنین(ع) در عباراتی روان و ساده بوده تا عموم مردم بخصوص طبقه جوان از آن استفاده کنند».
دیگر این که هیچ گونه شرح و توضیحی - ولو در موارد ضروری - داده نشده، لذا ممکن است، خوانندگان گرامی درباره برخی عبارات دچار شبهه شوند. بدیهی است که ترجمه صِرف بدون توضیحات لازم، چه در مسائل فقهی و چه در مسائل کلامی، ایجاد شبهه می کند و در موارد تاریخی نیز موجب ابهام می گردد که باید ابهام ها زد وده شود.
به عنوان مثال در بخشی از خطبه اول می خوانیم: «همچنین چیزهایی که واجب بودن آن ها در قرآن ثابت شده و آن هایی که در سنت رسول خدا(ص) عمل کردن به آن واجب گردیده و لیکن در قرآن به ترک آن اجازه داده شده است و آن چه زمانی واجب است و وقتی دیگر وجوب آن از بین می رود»، برای این که خواننده را به مقصود رهنمون شود، نیازمند توضیح هر چند اندک و ذکر مثال است و نمی توان به این استدلال که ترجمه ما تحت اللفظی و روان است، خواننده را در وادی حیرت رها کرده و او را به مقصود کلام حضرت رهنمون نشویم. ممکن است، چنین ادعا شود که این ترجمه در مقام شرح مطالب کلامی و فقهی نیست، اگر چه این ادعا تا حدی صحیح است؛ اما باید سؤالاتی که برای خواننده کتاب در حین مطالعه مطرح می شود، به صورت حداقلی پاسخ داده شود و شرح مبسوط آن به منابع مفصل تر ارجاع داده شود.
wikinoor: ترجمه_روان_نهج البلاغه_(ارفع)