تربت حیدریه شهرستان

تُربَت حیدریه، شهرستانشهرستانی در استان خراسان رضوی مشتمل بر بخش مرکزی و بخش های جلگۀ زاوه، جلگۀ رخ، کدکن، بایک، و فیض آباد، با مرکزیت اداری شهر تربت حیدریه. از شمال به شهرستان های نیشابور و مشهد و فریمان، از شرق به شهرستان های تربت جام و تایباد، از جنوب به شهرستان های رشتخوار و گناباد، و از غرب به شهرستان کاشمر محدود است. اراضی آن متشکل از سه رشته کوه شمالی، مرکزی، و جنوبی است که دشت ها و جلگه های پهناوری را دربرگرفته است. کوه شصت درّه، با ارتفاع ۲,۸۶۱ متر، بلندترین کوه این شهرستان است. کوه های قلّه بلور، سلیمانی، قطار اولنگ، قدل، شاهرود، و بزما که ارتفاع همگی بالاتر از ۲هزار متر است، از دیگر کوه های مرتفع آن محسوب می شوند. رودخانه های فصلی کال سالار، کال شصت درّه و کال بایک مهم ترین شبکه های آبی این شهرستان را تشکیل می دهند. اقلیم این شهرستان در کوهستان ها معتدل مایل به سرد و در دشت ها و جلگه ها معتدل است و از نظر بارندگی جزو نواحی خشک به شمار می آید. جمعیت آن ۲۶۷,۶۰۴ نفر است (۱۳۸۵). مهم ترین آبادی های آن عبارت اند از کدکن، رباط سنگ، دولت آباد، بایک، و فیض آباد. راه مشهد به بیرجند، کاشمر به تایباد، و تربت حیدریه به خواف، شبکۀ راه های ارتباطی آن را تشکیل می دهد. فرآورده های کشاورزی آن عبارت اند از غلات، زیره، چغندرقند، خشکبار، صیفی جات، حبوبات، و اَنار. از منابع زیرزمینی آن است: گل سفید، کرومیت، سنگ آهک، و مس. نساجی، تولید قند، شکر، و مصالح ساختمانی ازجمله فعالیت های صنعتی آن به شمار می رود.