تخته سه لایی

تخته لایه پیش تر با نام تخته سه لایی در ایران شناخته شده است. اما به دلیل حضور اشکال با تعداد لایه های متنوع تر در بازار عنوان تخته لایه مناسب تر می باشد.
تخته لایه سازه ای است از دستهٔ فرآورده های مرکب چوبی ( اوراق فشرده چوبی ) که از لایه های با ضخامت کم و با زاویه ۹۰ درجه نسبت به هم و با استفاده از چسب روی هم چسبانده می شوند.
برای تشکیل تخته لایه، تعداد لایه ها فرد است که به صورت تناوبی در جهت متقاطع نسبت به جهت الیافشان قرار می گیرند که چندین مزیت را به دنبال دارد: کاهش تمایل چوب به از هم باز شدن از لبه هنگام نفوذ پیچ و میخ، کاهش درصد واکشیدگی و همکشیدگی، بهبود ثبات ابعادی، کنترل اعوجاج و همگنی سازه از لحاظ مقاومتی در همه جهات. بعضی تخته لایه های با کیفیت تر از پنج لایه با زاویه ۴۵ درجه ( ۱۸۰، ۱۳۵، ۹۰، ۴۵، ۰ ) نسبت به هم تشکیل می شوند که در چندین محور مقاومتهای مطلوبی دارند.
سابقه تخته لایه
در سال ۱۷۹۷ ساموئل بنتام ( Samuel Bentham ) اختراعی را به ثبت رساند که شامل چندین ماشین برای ساخت روکش بود. در این اختراع، ایشان همچنین مفهوم اتصال چندین لایه روکش با بکار بردن چسب برای ساخت قطعاتی ضخیم تر را توصیف کرده است که امروزه ما آن را به عنوان تخته لایه می شناسیم. Bentham مهندس کشتی بریتانیایی با اختراعات زیادی در زمینه ساخت کشتی بود. روکش در زمان Bentham با استفاده از اره در جهات شعاعی، مماسی یا در عرض گرده بینه به صورت دستی و در زاویه های مختلف تولید شد. حدود پنجاه سال بعد امانوئل نوبل پدر آلفرد نوبل متوجه شد که چندین لایه نازک از چوب متصل شده به هم محکمتر از یک لایه چوبی با همان ضخامت است.
اطلاعات کمی از نخستین تولید صنعتی لایه های چوبی با فرایند لولهبری برای تولید تخته لایه های امروزی وجود دارد. قدیمیترین اطلاعات ثبت شده مربوط به مطالب ذکر شده در فرهنگ لغت فرانسه در سال ۱۸۷۰ می باشد. بنابر این می شود فرض کرد که در دهه ۱۸۶۰ در فرانسه فرایند لایه گیری به شیوه لوله بری توسعه پیدا کرده است. البته چند سال بعد از آن نیز تولید تخته لایه در آمریکا توسعه پیدا کرد.
نخستین استفاده از تخته لایه مربوط به استفاده از آن به عنوان بوم نقاشی بوده است. تخته های آماده بکار برای نقاشیهای رنگ روغن به عنوان نخستین کاربرد تخته لایه در نیویورک در دهه ۱۸۸۰ به فروش می رسید.
در تخته لایه ها از روکش با درجه بالا در لایه های سطحی آنها استفاده می شود. نقش اساسی لایه مرکزی افزایش فاصله بین لایه های سطحی است، جایی که تنشهای خمشی بالایی وجود دارد، از این رو ی مقاومت خمشی تخته ها را افزایش می دهد. در نتیجه، تخته ضخیمتر می تواند بار بیشتری را نسبت به تخته نازکتر تحمل کند. در هنگام خمش، عمدهٔ تنشها بر روی لایه های بیرونی اتفاق می افتد؛ لایه سطحی تحت کشش و لایه زیری تحت فشار. تنشهای خمشی از مقدار حداکثر در لایه های سطحی به حدود صفر در لایه مرکزی می رسند. اما تنشهای برشی در لایهی مرکزی بالاتر از لایه های سطحی می باشد.