تخت طاوسی

لغت نامه دهخدا

تخت طاوسی. [ ت َ ت ِ وو ] ( اِخ ) نام تختی که به امر صاحبقران ثانی شهاب الدین محمد شاه جهان پادشاه غازی انار اﷲبرهانه مرتب شد و صورت طاوس مرصع به جواهر بر آن تعبیه بوده و بتاریخ هفتم ماه سال 1151 هَ. ق. شاه شاهان نادرشاه که از ایران به غصب هند آمده بود و از قلعه دارالخلافه شاه جهان آباد بر سایر تخت ها و جواهر وخزاین و نفایس و تحایف این دیار متصرف شد، چنانچه عبارت «غصب هند» ماده تاریخ این قضیه است :
دگر چه حاجت کیخسروی و کاوسی است
که عشق را دل پرداغ تخت طاوسی است.
خان آرزو ( از آنندراج ).
تخت طاوسی را غالباً بغلط تخت طاوس نویسند و نیز با تخت فعلی که درقصر گلستانست اشتباه شده. برای شرح بیشتر رجوع به مجله نقش و نگار شماره هفتم دوره سوم و مقاله آقای حکمت در فرهنگ ایران زمین ج 2 شود.

فرهنگ فارسی

یا تخت طاوس تختی که نادرشاه جزو غنایم و هدایای محمدشاه هندی بایران آورد (سال ۱۱۵۲ ه. ق ) این تخت بزرگ گرانبها که ۷ سال استادان ماهر هندی در ساختن و پرداختن آن صرف وقت کرده انواع جواهر و تزیینات در آن بکار برده بودند بسال ۱٠۴۳ در زمان شاه جهان بپایان رسید و بسبب نصب هیکل طاوس جواهر نشانی بر روی قبه آن به تخت طاوس معروف شده. این تخت بعد از زمان نادرموجود بود ولی از زمان زندیه ببعد خبری از آن در دست نیست بجز آنکه (( فلاندن ) ) در سفرنامه خود گوید که جهانگشاه ( آغا محمد خان ) جواهر آنرا جدا کرد و تماما بفروش رسانید . روایات دیگری هم درین باب آورده اند . توضیح مورخان غالبا این تخت رابنام (( تخت طاوسی ) ) (بایای نسبت ) یاد کرده اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس