تخت خورشید
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
رجوع شود به:تخت طاووس
wikijoo: تخت_خورشید
پیشنهاد کاربران
روکشی از طلا مزین شده به جواهرات، تزیین شده به گل و بوته ها و خورشیدی بر بالای ان. این تخت خورشید است که ما ان را تخت طاووس میشناسیم ، اما این تخت طاووسی نیست که نادر شاه پس از شکست کورگانیان به ایران اورد ، تختی که نادر اورد تختی مسقف بود با طاووسهایی بر بالایش. که بر اساس داستانهایی پس از مرگ نادر شاه آن را تکه تکه کرده اند و فروخته اند ، حتی شایع بوده خود نادر شاه ان را قطعه قطعه فروخته تا هزینه جنگهایش تامین شود، جرج کرزن انگلیسی که در زمان قاجار ایران بوده میگوید وقتی اقامحمدخان قاجار به خراسان لشکر کشید و شاهرخ میرزا نواده نادر شاه را به بند کشید از شاهرخ جواهرات نادری را درخواست کردو شاهرخ باقیمانده تخت نادر را به اقاممدخان تحویل داد،
... [مشاهده متن کامل]
تخت طاووس اصلی داستان دیگری دارد و به فرمان فتحعلیشاه قاجار ( خاقان بزرگ ) ساخته شد واین تخت مسقف نبود
فتحعلیشاه دستور ساخت تخت را به محمد حسینخان اصفهانی فرمانفرمای اصفهان میدهد ، ساخت ان یک سال طول کشید تا سرانجام فتحعلیشاه در نوروز ١١٨١ شمسی بر روی آن نشست. تختی مستطیل شکل ساخته شده از چوب با روکش ورقه ضخیمی از طلاکه روی ان تزیینات گل و بوته مینا کاری کرده اندو با جواهرات مزین شده است.
٤٥٢٧ قطعه جواهر در این تخت بکار رفته است که شامل: ١٤٤٤ الماس ، ١٤٣١ زمرد، ٨٥٥ یاقوت و ٧٩٧ لعل.
این تخت از قطعات مجزا درست شده که با پیچ و مهره بهم وصل شده اند. برای بالارفتن از ان دو پله تعبیه شده که بر بخش عمودی ان دو اژدهای در هم پیچیده و بر بخش افقی ان نقشهای ترنج دیده میشود، دور تا دور تخت هم ابیاتی در مدح شاهان با خط نستعلیق حک شده و پشتی ان هم بشکل
نیم ترنجی که از داخل با نقوش اسلیمی و گل و برگهای مرصع تزیین شده، در طرفین ان نقش برجسته چهار پرنده نصب شده و بر بالایش قابی آیینه شکل است با خورشیدی الماس نشان در داخلش که پس از کوک کردن میچرخیده است ، همین هم باعث شد تا این تخت سلطنتی تخت خورشید نام بگیردو شعرا در وصفش شعرها بسرایند :
دو افتاب کزان تازه شد زمین و زمان یکی بکاخ حمل شد یکی بگاه کیان
تخت خورشید سالها همین نام را داشت اما یکشبه تغییر نام داد شب زفاف فتحعلیشاه و همسر چهل و دومش طاووس که روی همین تخت برگزار شد و چون شاه راضی از تخت بیرون امد نام ان را تخت طاووس نامید ، تختی که بعد از مرگ فتحعلیشاه بکار شاه بعدی نیامد ، جانشین فتحعلیشاه محمد شاه چون نقرس داشت چهار رانو نمیتوانست بنشیند و دستور داد برایش صندلی مجللی و مزینی بسازند اما ناصرالدین شاه شیفته تخت طاووس بود، او دستور به مرمت تخت و زیاد کردن جواهرات ان داد ، تخت باز سازی شد و پس راه اندازی موزه سلطنتی در تالار اینه کاخ گلستان بدست خود ناصرالدین شاه که نخستین موزه ایران است ، تخت را هم به موزه بردند . شاه هرسال در اغاز نوروز روی ان مینشست تا منجم باشی تحویل سال را اعلام کند ، روز ۲۵ آبان سال ۱۲۷۰ شمسی به شاه خبر میدهند بخشی از تخت اسیب دیده و جواهراتی از آن دزدیده شده است ، شاه خشمگین میشود و دستور پیگیری میدهد، کامران میرزا پسر شاه همه را بازجویی میکند و یک روز بعد دزد پیدا میشود، دزد سرایدار سردر باب همایون بنام محمدعلی است که نوجوانی بیش نیست ، و پس از شکنجه اعتراف بدزدی میکند ، بدستور شاه دزد را در میدان ارگ گردن میزنند،
پس از ناصر الدین شاه تخت هنوز در نوروز مورد استفاده شاه قاجار بود ، تا اینکه رضا شاه برای تاج گذاری از تخت نادری استفاده کردو تخت طاووس سالهای سال در تالار اینه کاخ گلستان ماندتا ۱۷ شهریور سال ۱۳۶۰ که ان را از کاخ بردند و تختی شبیه ان را بجایش گذاشتند ، همان که مردم هنگام بازدید کاخ گلستان به تماشایش میروند تا زیباترین تخت بجا مانده از شاهان گذشته را ببینند، غافل از اینکه تخت طاووس اصلی جای دیگری است. در خزانه جواهرات ملی کنار مهمترین گنجینه های تاریخ ایران که نیاز به امنیت بیشتری دارند…
... [مشاهده متن کامل]
تخت طاووس اصلی داستان دیگری دارد و به فرمان فتحعلیشاه قاجار ( خاقان بزرگ ) ساخته شد واین تخت مسقف نبود
فتحعلیشاه دستور ساخت تخت را به محمد حسینخان اصفهانی فرمانفرمای اصفهان میدهد ، ساخت ان یک سال طول کشید تا سرانجام فتحعلیشاه در نوروز ١١٨١ شمسی بر روی آن نشست. تختی مستطیل شکل ساخته شده از چوب با روکش ورقه ضخیمی از طلاکه روی ان تزیینات گل و بوته مینا کاری کرده اندو با جواهرات مزین شده است.
٤٥٢٧ قطعه جواهر در این تخت بکار رفته است که شامل: ١٤٤٤ الماس ، ١٤٣١ زمرد، ٨٥٥ یاقوت و ٧٩٧ لعل.
این تخت از قطعات مجزا درست شده که با پیچ و مهره بهم وصل شده اند. برای بالارفتن از ان دو پله تعبیه شده که بر بخش عمودی ان دو اژدهای در هم پیچیده و بر بخش افقی ان نقشهای ترنج دیده میشود، دور تا دور تخت هم ابیاتی در مدح شاهان با خط نستعلیق حک شده و پشتی ان هم بشکل
نیم ترنجی که از داخل با نقوش اسلیمی و گل و برگهای مرصع تزیین شده، در طرفین ان نقش برجسته چهار پرنده نصب شده و بر بالایش قابی آیینه شکل است با خورشیدی الماس نشان در داخلش که پس از کوک کردن میچرخیده است ، همین هم باعث شد تا این تخت سلطنتی تخت خورشید نام بگیردو شعرا در وصفش شعرها بسرایند :
دو افتاب کزان تازه شد زمین و زمان یکی بکاخ حمل شد یکی بگاه کیان
تخت خورشید سالها همین نام را داشت اما یکشبه تغییر نام داد شب زفاف فتحعلیشاه و همسر چهل و دومش طاووس که روی همین تخت برگزار شد و چون شاه راضی از تخت بیرون امد نام ان را تخت طاووس نامید ، تختی که بعد از مرگ فتحعلیشاه بکار شاه بعدی نیامد ، جانشین فتحعلیشاه محمد شاه چون نقرس داشت چهار رانو نمیتوانست بنشیند و دستور داد برایش صندلی مجللی و مزینی بسازند اما ناصرالدین شاه شیفته تخت طاووس بود، او دستور به مرمت تخت و زیاد کردن جواهرات ان داد ، تخت باز سازی شد و پس راه اندازی موزه سلطنتی در تالار اینه کاخ گلستان بدست خود ناصرالدین شاه که نخستین موزه ایران است ، تخت را هم به موزه بردند . شاه هرسال در اغاز نوروز روی ان مینشست تا منجم باشی تحویل سال را اعلام کند ، روز ۲۵ آبان سال ۱۲۷۰ شمسی به شاه خبر میدهند بخشی از تخت اسیب دیده و جواهراتی از آن دزدیده شده است ، شاه خشمگین میشود و دستور پیگیری میدهد، کامران میرزا پسر شاه همه را بازجویی میکند و یک روز بعد دزد پیدا میشود، دزد سرایدار سردر باب همایون بنام محمدعلی است که نوجوانی بیش نیست ، و پس از شکنجه اعتراف بدزدی میکند ، بدستور شاه دزد را در میدان ارگ گردن میزنند،
پس از ناصر الدین شاه تخت هنوز در نوروز مورد استفاده شاه قاجار بود ، تا اینکه رضا شاه برای تاج گذاری از تخت نادری استفاده کردو تخت طاووس سالهای سال در تالار اینه کاخ گلستان ماندتا ۱۷ شهریور سال ۱۳۶۰ که ان را از کاخ بردند و تختی شبیه ان را بجایش گذاشتند ، همان که مردم هنگام بازدید کاخ گلستان به تماشایش میروند تا زیباترین تخت بجا مانده از شاهان گذشته را ببینند، غافل از اینکه تخت طاووس اصلی جای دیگری است. در خزانه جواهرات ملی کنار مهمترین گنجینه های تاریخ ایران که نیاز به امنیت بیشتری دارند…