[ویکی فقه] تحفة الدستور (کتاب). «تحفة الدستور» تالیف لطف الله بن عبدالکریم کاشانی در سال ۱۰۷۰ ق، فرهنگ اعداد کلمات و از جمله فرهنگ های ادب فارسی است.
کتاب مشتمل بر مقدمه ای به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و یک خاتمه است. در مقدمه مصحح، شرح حال نویسنده، ویژگی های کتاب، پیشینه تالیف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفید دیگری آمده است. در سه مقصد نیز تا عدد ۹۹۹ و در خاتمه تا عدد ۱۰۷۲ ذکر شده است.
کتاب مشتمل بر مقدمه ای به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و یک خاتمه است. در مقدمه مصحح، شرح حال نویسنده، ویژگی های کتاب، پیشینه تالیف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفید دیگری آمده است. در سه مقصد نیز تا عدد ۹۹۹ و در خاتمه تا عدد ۱۰۷۲ ذکر شده است.
[ویکی نور] تحفه الدستور (فرهنگ اعداد کلمات). «تحفة الدستور» تالیف لطف الله بن عبدالکریم کاشانی در سال 1070ق، فرهنگ اَعداد کلمات و از جمله فرهنگ های ادب فارسی است.
کتاب مشتمل بر مقدمه ای به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و یک خاتمه است.
در مقدمه مصحح،شرح حال نویسنده، ویژگی های کتاب، پیشینه تالیف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفید دیگری آمده است. در سه مقصد نیز تا عدد 999 و در خاتمه تا عدد 1072 ذکر شده است.
ساختن ماده تاریخ، یعنی بیان تاریخ واقعه ای به عدد حروف ابجد و حساب جمل، از دیرباز در میان سخنوران و ادیبان پارسی زبان رایج و معمول بوده و چون ضبط تاریخ وقایع و حوادث غالباً دشوار می نموده است. ادیبان و نکته سنجان خوش ذوق با بیان عبارات و اشعاری، حفظ و ضبط آنها را آسان کرده اند و گاه علاوه بر ذکر تاریخ واقعه، افکار و احساسات روحی خود و مردم زمان خویش را نیز در آن بیان نموده اند.
به گفته مصحح، مبتکر تالیف فرهنگ اعداد الفاظ، میر رفیع الدین حیدر معمایی طباطبایی کاشانی است که در سال 1000ق کتاب خویش را تالیف نمود. وی از ماده تاریخ سازان معروف و مشهور و بلامنازع بود و گفته اند که بیشتر ماده تاریخهایش را فی البداهه می سروده است.
کتاب مشتمل بر مقدمه ای به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و یک خاتمه است.
در مقدمه مصحح،شرح حال نویسنده، ویژگی های کتاب، پیشینه تالیف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفید دیگری آمده است. در سه مقصد نیز تا عدد 999 و در خاتمه تا عدد 1072 ذکر شده است.
ساختن ماده تاریخ، یعنی بیان تاریخ واقعه ای به عدد حروف ابجد و حساب جمل، از دیرباز در میان سخنوران و ادیبان پارسی زبان رایج و معمول بوده و چون ضبط تاریخ وقایع و حوادث غالباً دشوار می نموده است. ادیبان و نکته سنجان خوش ذوق با بیان عبارات و اشعاری، حفظ و ضبط آنها را آسان کرده اند و گاه علاوه بر ذکر تاریخ واقعه، افکار و احساسات روحی خود و مردم زمان خویش را نیز در آن بیان نموده اند.
به گفته مصحح، مبتکر تالیف فرهنگ اعداد الفاظ، میر رفیع الدین حیدر معمایی طباطبایی کاشانی است که در سال 1000ق کتاب خویش را تالیف نمود. وی از ماده تاریخ سازان معروف و مشهور و بلامنازع بود و گفته اند که بیشتر ماده تاریخهایش را فی البداهه می سروده است.
wikinoor: تحفة_الدستور_(فرهنگ_اعداد_کلمات)
[ویکی فقه] تحفه الدستور (کتاب). «تحفة الدستور» تالیف لطف الله بن عبدالکریم کاشانی در سال ۱۰۷۰ ق، فرهنگ اعداد کلمات و از جمله فرهنگ های ادب فارسی است.
کتاب مشتمل بر مقدمه ای به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و یک خاتمه است. در مقدمه مصحح، شرح حال نویسنده، ویژگی های کتاب، پیشینه تالیف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفید دیگری آمده است. در سه مقصد نیز تا عدد ۹۹۹ و در خاتمه تا عدد ۱۰۷۲ ذکر شده است.
گزارش محتوا
ساختن ماده تاریخ، یعنی بیان تاریخ واقعه ای به عدد حروف ابجد و حساب جمل ، از دیرباز در میان سخنوران و ادیبان پارسی زبان رایج و معمول بوده و چون ضبط تاریخ وقایع و حوادث غالبا دشوار می نموده است. ادیبان و نکته سنجان خوش ذوق با بیان عبارات و اشعاری، حفظ و ضبط آنها را آسان کرده اند و گاه علاوه بر ذکر تاریخ واقعه، افکار و احساسات روحی خود و مردم زمان خویش را نیز در آن بیان نموده اند. به گفته مصحح، مبتکر تالیف فرهنگ اعداد الفاظ، می ر رفیع الدین حیدر معمایی طباطبایی کاشانی است که در سال ۱۰۰۰ ق کتاب خویش را تالیف نمود.وی از ماده تاریخ سازان معروف و مشهور و بلامنازع بود و گفته اند که بیشتر ماده تاریخ هایش را فی البداهه می سروده است. تحفة الدستور، هر چند در ردیف فرهنگ های فارسی به شمار می آید اما کاملا متفاوت با آنها است و هیچ شباهت و وجه تشابهی با دیگر فرهنگ ها ندارد از آن رو که هیچ یک از واژه های آمده در آن معنا نشده و کسی کاری با معنای لغوی آن ندارد، بلکه مدخلهای این فرهنگ بر مبنای عدد است که مولف آن را از عدد (۳) آغاز و به عدد (۱۰۷۰) که سال تالیف کتاب است- به انجام می رساند. ظاهرا دو مدخل عددی (۱۰۷۱) و (۱۰۷۲) را نیز مولف دنبال کرده، سه واژه را برای عدد (۱۰۷۱) آورده و برای مدخل عددی (۱۰۷۲) واژه ای را ضبط نکرده و جای واژه های مقابل آن خالی است. مولف در برابر هر مدخل عددی، واژه های یافته خویش را بر حسب چند حرفی بودن با عناوین: دو حرف، سه حرف، چهار حرف و... آورده و ضبط کرده است. کاربرد این فرهنگ در درجه اول برای سرایندگان ماده تاریخ ساز است که از آن در هنگام ساختن ماده تاریخی استفاده می کنند. معمولا سراینده، ماده تاریخ خود را در قالب مصراع و یا عبارت با توجه به موضوع مربوط می سازد که گاه مطابق با سال واقعه نیست؛ از این رو سراینده با مراجعه به این فرهنگ، اگر کمبود عددی نسبت به سال واقعه داشته باشد، با افزودن یا تغییر دادن واژه ای مناسب و در خور موضوع، عدد کسری آن را جبران می نماید و یا چنانچه از نظر عددی تاریخ مورد نظر، افزون از سال واقعه باشد واژه های مناسب با عدد کمتر را برمی گزیند تا به تاریخ مورد نظر خویش دست یابد. نکته قابل ذکر دیگر اینکه حدود سی چهل درصد از واژه های آمده در این فرهنگ، افعالی با زمانهای صرف شده آنهاست که در فرهنگ های دیگر نیست. نکته دیگر اینکه به گفته مصحح در مقدمه، مولف در این کتاب دچار برخی اشتباهات املایی و نیز اشتباه در محاسبه شده که در مقدمه مذکور بدانها اشاره شده است.
وضعیت کتاب
پاورقی های این کتاب دو گونه اند: یکی مانند همه تصحیح ها و ذکر نسخه بدلهای مندرج در متون است که تفاوت نسخه بدلها و خطاها و تصحیح های قیاسی با اعداد ۱، ۲ و... ذکر می شود که بخش اول پاورقی هاست. دیگر مربوط است به واژه های یافته مصحح و به دست آمده از محاسبه ماده تاریخ ها در متون و کتیبه ها که در فرهنگ حاضر موجود نبوده است. این واژه ها در انتهای هر مدخل در میان قلاب آمده است. فرهنگ تهجی واژه ها و ترکیب ها با معادل عددی آنها که توسط مصحح فراهم شده و در انتهای اثر آمده است.
کتاب مشتمل بر مقدمه ای به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و یک خاتمه است. در مقدمه مصحح، شرح حال نویسنده، ویژگی های کتاب، پیشینه تالیف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفید دیگری آمده است. در سه مقصد نیز تا عدد ۹۹۹ و در خاتمه تا عدد ۱۰۷۲ ذکر شده است.
گزارش محتوا
ساختن ماده تاریخ، یعنی بیان تاریخ واقعه ای به عدد حروف ابجد و حساب جمل ، از دیرباز در میان سخنوران و ادیبان پارسی زبان رایج و معمول بوده و چون ضبط تاریخ وقایع و حوادث غالبا دشوار می نموده است. ادیبان و نکته سنجان خوش ذوق با بیان عبارات و اشعاری، حفظ و ضبط آنها را آسان کرده اند و گاه علاوه بر ذکر تاریخ واقعه، افکار و احساسات روحی خود و مردم زمان خویش را نیز در آن بیان نموده اند. به گفته مصحح، مبتکر تالیف فرهنگ اعداد الفاظ، می ر رفیع الدین حیدر معمایی طباطبایی کاشانی است که در سال ۱۰۰۰ ق کتاب خویش را تالیف نمود.وی از ماده تاریخ سازان معروف و مشهور و بلامنازع بود و گفته اند که بیشتر ماده تاریخ هایش را فی البداهه می سروده است. تحفة الدستور، هر چند در ردیف فرهنگ های فارسی به شمار می آید اما کاملا متفاوت با آنها است و هیچ شباهت و وجه تشابهی با دیگر فرهنگ ها ندارد از آن رو که هیچ یک از واژه های آمده در آن معنا نشده و کسی کاری با معنای لغوی آن ندارد، بلکه مدخلهای این فرهنگ بر مبنای عدد است که مولف آن را از عدد (۳) آغاز و به عدد (۱۰۷۰) که سال تالیف کتاب است- به انجام می رساند. ظاهرا دو مدخل عددی (۱۰۷۱) و (۱۰۷۲) را نیز مولف دنبال کرده، سه واژه را برای عدد (۱۰۷۱) آورده و برای مدخل عددی (۱۰۷۲) واژه ای را ضبط نکرده و جای واژه های مقابل آن خالی است. مولف در برابر هر مدخل عددی، واژه های یافته خویش را بر حسب چند حرفی بودن با عناوین: دو حرف، سه حرف، چهار حرف و... آورده و ضبط کرده است. کاربرد این فرهنگ در درجه اول برای سرایندگان ماده تاریخ ساز است که از آن در هنگام ساختن ماده تاریخی استفاده می کنند. معمولا سراینده، ماده تاریخ خود را در قالب مصراع و یا عبارت با توجه به موضوع مربوط می سازد که گاه مطابق با سال واقعه نیست؛ از این رو سراینده با مراجعه به این فرهنگ، اگر کمبود عددی نسبت به سال واقعه داشته باشد، با افزودن یا تغییر دادن واژه ای مناسب و در خور موضوع، عدد کسری آن را جبران می نماید و یا چنانچه از نظر عددی تاریخ مورد نظر، افزون از سال واقعه باشد واژه های مناسب با عدد کمتر را برمی گزیند تا به تاریخ مورد نظر خویش دست یابد. نکته قابل ذکر دیگر اینکه حدود سی چهل درصد از واژه های آمده در این فرهنگ، افعالی با زمانهای صرف شده آنهاست که در فرهنگ های دیگر نیست. نکته دیگر اینکه به گفته مصحح در مقدمه، مولف در این کتاب دچار برخی اشتباهات املایی و نیز اشتباه در محاسبه شده که در مقدمه مذکور بدانها اشاره شده است.
وضعیت کتاب
پاورقی های این کتاب دو گونه اند: یکی مانند همه تصحیح ها و ذکر نسخه بدلهای مندرج در متون است که تفاوت نسخه بدلها و خطاها و تصحیح های قیاسی با اعداد ۱، ۲ و... ذکر می شود که بخش اول پاورقی هاست. دیگر مربوط است به واژه های یافته مصحح و به دست آمده از محاسبه ماده تاریخ ها در متون و کتیبه ها که در فرهنگ حاضر موجود نبوده است. این واژه ها در انتهای هر مدخل در میان قلاب آمده است. فرهنگ تهجی واژه ها و ترکیب ها با معادل عددی آنها که توسط مصحح فراهم شده و در انتهای اثر آمده است.
wikifeqh: تحفة_الدستور_(کتاب)