تحصیل مواضع جدل

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تحصیل مواضع جدل یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای آماده سازی قواعد کلی مفید در استنباط مشهوراتِ نافع در جدل است.
کلمه مواضع در لغت، جمع موضع و اسم مکان است، به معنای جایگاه و محل استقرار هر چیزی. مواضع در اصطلاح صناعت جدل، عبارت است از: یک حکم کلی که احکام کلی بسیاری از آن منشعب می شود و این احکام کلی، نسبت به این حکم به مثابه احکام جزئی است؛ در عین حال هر یک از این احکام، خود یک قضیه مشهور شمرده می شود که می تواند مقدمه یک قیاس جدلی قرار گیرد. فایده مواضع جدل این است که جدلی می تواند آنها را در قالب اصول و قواعد عمومی نزد خود نگه دارد تا مشهورات مفید را از آن استخراج کند و هنگام حاجت، آن را در اثبات و ابطال به کار ببرد، زیرا گردآوری مواضع -نظر به اینکه اینها قواعد عمومی است- آسان تر از گردآوری جزئیات -یعنی مشهورات منشعب از آن- است. تحصیل مواضع جدل به معنای این است که جدل کننده باید قبل از مخاصمه و مجادله، مواضعی را آماده سازدکه به او در استنباط مشهوراتِ نافع در جدل کمک می کند؛ یعنی آنها را به دست آورد و در ذهن آماده داشته باشد. برای سهولت تحصیل مواضع جدل، آنها را به هفت قسم تقسیم کرده اند.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• مظفر، محمدرضا، المنطق.
۱. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۲۴۴.
...

پیشنهاد کاربران

بپرس