تحرک اقتصادی

تحرک اقتصادی ( به انگلیسی:Economic mobility ) توانایی یک فرد، خانواده یا گروه دیگری برای بهبود ( یا کاهش ) وضعیت اقتصادی خود است. تحرک اقتصادی معمولاً بر اساس درآمد سنجیده می شود. تحرک اقتصادی اغلب با حرکت بین پنجک های درآمدی سنجیده می شود. تحرک اقتصادی را می توان نوعی تحرک اجتماعی در نظر گرفت که اغلب با تغییر درآمد سنجیده می شود.
ایده های مختلفی برای یک تعریف و اندازه گیری ریاضیاتی از تحرک اقتصادی وجود دارد و هر کدام دارای مزایا و معایبی هستند. [ ۱] [ ۲]
تحرک ممکن است بین نسل ها ( «بین نسلی» ) یا در طول زندگی یک فرد یا گروه ( «درون نسلی» ) باشد. تحرک ممکن است «مطلق» یا «نسبی» باشد. [ ۳]
تحرک بین نسلی درآمد یک فرد ( یا گروه ) را با درآمد والدینش مقایسه می کند. در مقابل، تحرک درون نسلی به حرکت به سمت بالا یا پایین در طول یک حرفه کاری اشاره دارد. [ نیازمند منبع] تحرک مطلق مستلزم رشد اقتصادی گسترده[ ۴] است و به این سؤال پاسخ می دهد که «خانواده ها تا چه اندازه درآمد خود را در طول یک نسل بهبود می بخشند؟»[ ۵] تحرک نسبی مختص افراد یا گروه ها است و بدون ارتباط با اقتصاد به عنوان یک کل اتفاق می افتد. [ ۳] تحرک نسبی به این سؤال پاسخ می دهد که «ثروت اقتصادی فرزندان چقدر با والدینشان مرتبط است؟»[ ۵] تحرک نسبی یک بازی با مجموع صفر است ولی تحرک مطلق این چنین نیست.
• تحرک مبادله ای ( به انگلیسی:Exchange mobility ) ، تحرکی است که از «دوباره بهم آمیختگی» درآمدها در میان فعالان اقتصادی، بدون تغییر در میزان درآمد حاصل می شود. برای مثال، در دو فعال اقتصادی نمونه تغییر در توزیع درآمد ممکن است به نحو {۱٬۲} - > {۲٬۱} تغییر کند. این یک مورد تحرک مبادله ای محض است: زیرا آنها به سادگی درآمدهای خود را فقط مبادله کرده اند. به طور کلی، برای مجموعه ای از درآمدهای x i، هر جایگشت x i، تحرک مبادله ای محض را به همراه خواهد داشت. اندازه گیری های نابرابری ( مثلاً ضریب جینی ) تحت تحرک مبادله محض تغییر نخواهند کرد.
• تحرک ساختاری ( به انگلیسی:Structural mobility ) ، تحرکی است که از تغییر در تابع توزیع درآمد بدون توجه به هویت فعالان و عوامل اقتصادی ناشی می شود. برای دو عامل اقتصادی، تغییر در توزیع درآمد ممکن است به نحو {۱٬۳} - > {۲٬۲} باشد. این مورد بسته به تعریف فرد ممکن است شامل تحرک مبادلاتی باشد، اما مطمئناً تحرک ساختاری وجود دارد زیرا شامل یک تغییر ساده درآمدها نمی شود.
• تحرک رشدی ( به انگلیسی:Growth mobility ) تحرکی است که از افزایش درآمد کل ناشی می شود. برای دو عامل و فعال اقتصادی، تغییر در توزیع درآمد ممکن است به نحو {۱٬۲} - > {۲٬۴} یا شاید {۱٬۲} - > {۳٬۵} باشد. تحرک رشدی قطعاً در این موارد مثبت است، زیرا مجموع درآمدها افزایش یافته است.