تجویدی، علی (تهران ۱۲۹۸ـ۱۳۸۴ش)
تجویدی، علی
نوازندۀ ویولن و سه تار، مؤلف، مدرس، و آهنگ ساز ایرانی. فرزند هادی خان تجویدی، نقاش معروف رضاشاه، بود. موسیقی را با نواختن نی لبک به صورت خودآموز شروع کرد و مدتی کوتاه نزد ظهیرالدینی، ابراهیم سپهری و حسین یاحقی، به آموختن فلوت و ویولن پرداخت. استاد اصلی او ابوالحسن صبا بود که تجویدی نزد او دورۀ ردیف مجلسی را گذراند و به توصیۀ صبا از محضر حاج آقا محمد ایرانی مجرد، و هنرمندان دیگری که در منزل او گردهم می آمدند، استفاده کرد. در ۱۳۲۸ از صبا اجازۀ تک نوازی در رادیو تهران را گرفت و از ۱۳۳۴ همراه او و مرتضی محجوبی، نوازندۀ پیانو، از اعضای ثابت ارکستر و برنامۀ گل ها شد. در همین حال، یک دورۀ کامل ضربی ها و تصنیف های قدیم را نزد حاج آقا محمد ایرانی آموخت و در کنار نوازندگی ویولن، نزد صبا و احمد عبادی با نواختن سه تار نیز آشنا شد. از ۱۳۳۰ تا حدود ۱۳۸۰، که بیمار شد، در منزل خود و مناطق مختلف تهران تدریس می کرد و شاگردان بسیاری را تربیت کرد. تجویدی طی سال های ۱۳۳۳ـ۱۳۵۸ در رادیو تهران، تک نواز ویولن، آهنگ ساز، رهبر ارکستر خود، و عضو شوراهای تخصصی موسیقی بود؛ گاه نیز به دعوت مراکز مختلف ازجمله هنرستان موسیقی ملی (دورۀ شبانه)، هنرکدۀ موسیقی ملی، و دانشگاه تهران، برای دانشجویان تدریس می کرد. شهرت تجویدی بیشتر به سبب ساختن قطعاتی در قالب آهنگ ترانه و شیوۀ آهنگ سازی او ملهم از رکن الدین مختاری، نوازندۀ ویولن و آهنگ ساز نوگرای بعد از مشروطیت، و به ویژه مرتضی محجوبی و حسین یاحقی است؛ و با ملودی های ساخته و پرداخته شده، متکی به ردیف استادانش، صبا و یاحقی، شناخته می شود. تجویدی، مدتی نیز نزد هوشنگ استوار، آهنگ ساز و استاد عالی هنرستان موسیقی، به فراگیری هارمونی و کنترپوان پرداخت؛ و از معدود آهنگ سازانی بود که قطعاتش را خود برای ارکستر بزرگ تنظیم می کرد و می نوشت. تکنیک ویولن نوازی او گلچین شخصی از تکنیک صبا و حالات کمانچه نوازی است و در سه تارنوازی نیز تحت تأثیر شیوۀ مضراب زدن احمد عبادی، و متمایل به استفاده از ویبراسیون های ویولن (ارتعاش دادن به صدا) روی سه تار است. از آثار بی کلام اوست: رقص پروانه، یاد استاد؛ شامل تک نوازی ویولن و سه تار، چندین پیش درآمد و رِنگ. برخی از آثار باکلام او نیز عبارت اند از مرا عاشقی شیدا، به یاد صبا؛ آتش کارون، آشفته حالی، کودکی؛ دیدی که رسوا شد دلم، سنگ خارا؛ آزاده و صبرم عطاکن؛ و چرخ گردون. از آثار قلمی اوست: اثری در چهارگاه، آموزش موسیقی ایرانی (۳ جلد) و چند مقاله.
تجویدی، علی
نوازندۀ ویولن و سه تار، مؤلف، مدرس، و آهنگ ساز ایرانی. فرزند هادی خان تجویدی، نقاش معروف رضاشاه، بود. موسیقی را با نواختن نی لبک به صورت خودآموز شروع کرد و مدتی کوتاه نزد ظهیرالدینی، ابراهیم سپهری و حسین یاحقی، به آموختن فلوت و ویولن پرداخت. استاد اصلی او ابوالحسن صبا بود که تجویدی نزد او دورۀ ردیف مجلسی را گذراند و به توصیۀ صبا از محضر حاج آقا محمد ایرانی مجرد، و هنرمندان دیگری که در منزل او گردهم می آمدند، استفاده کرد. در ۱۳۲۸ از صبا اجازۀ تک نوازی در رادیو تهران را گرفت و از ۱۳۳۴ همراه او و مرتضی محجوبی، نوازندۀ پیانو، از اعضای ثابت ارکستر و برنامۀ گل ها شد. در همین حال، یک دورۀ کامل ضربی ها و تصنیف های قدیم را نزد حاج آقا محمد ایرانی آموخت و در کنار نوازندگی ویولن، نزد صبا و احمد عبادی با نواختن سه تار نیز آشنا شد. از ۱۳۳۰ تا حدود ۱۳۸۰، که بیمار شد، در منزل خود و مناطق مختلف تهران تدریس می کرد و شاگردان بسیاری را تربیت کرد. تجویدی طی سال های ۱۳۳۳ـ۱۳۵۸ در رادیو تهران، تک نواز ویولن، آهنگ ساز، رهبر ارکستر خود، و عضو شوراهای تخصصی موسیقی بود؛ گاه نیز به دعوت مراکز مختلف ازجمله هنرستان موسیقی ملی (دورۀ شبانه)، هنرکدۀ موسیقی ملی، و دانشگاه تهران، برای دانشجویان تدریس می کرد. شهرت تجویدی بیشتر به سبب ساختن قطعاتی در قالب آهنگ ترانه و شیوۀ آهنگ سازی او ملهم از رکن الدین مختاری، نوازندۀ ویولن و آهنگ ساز نوگرای بعد از مشروطیت، و به ویژه مرتضی محجوبی و حسین یاحقی است؛ و با ملودی های ساخته و پرداخته شده، متکی به ردیف استادانش، صبا و یاحقی، شناخته می شود. تجویدی، مدتی نیز نزد هوشنگ استوار، آهنگ ساز و استاد عالی هنرستان موسیقی، به فراگیری هارمونی و کنترپوان پرداخت؛ و از معدود آهنگ سازانی بود که قطعاتش را خود برای ارکستر بزرگ تنظیم می کرد و می نوشت. تکنیک ویولن نوازی او گلچین شخصی از تکنیک صبا و حالات کمانچه نوازی است و در سه تارنوازی نیز تحت تأثیر شیوۀ مضراب زدن احمد عبادی، و متمایل به استفاده از ویبراسیون های ویولن (ارتعاش دادن به صدا) روی سه تار است. از آثار بی کلام اوست: رقص پروانه، یاد استاد؛ شامل تک نوازی ویولن و سه تار، چندین پیش درآمد و رِنگ. برخی از آثار باکلام او نیز عبارت اند از مرا عاشقی شیدا، به یاد صبا؛ آتش کارون، آشفته حالی، کودکی؛ دیدی که رسوا شد دلم، سنگ خارا؛ آزاده و صبرم عطاکن؛ و چرخ گردون. از آثار قلمی اوست: اثری در چهارگاه، آموزش موسیقی ایرانی (۳ جلد) و چند مقاله.
wikijoo: تجویدی،_علی_(تهران_۱۲۹۸ـ۱۳۸۴ش)