تجارت صحراگذر یا بازرگانی ماوراء صحرا به بازرگانی میان دو سوی صحرای بزرگ آفریقا یعنی میان کشورهای ساحل مدیترانه با کشورهای جنوب صحرا گفته می شود.
تجارت صحراگذر در طی تاریخ به صورت شبکه ای از کاروان های تجاری بود که سواحل شمالی آفریقا، مصر و حاشیه شمالی صحرای بزرگ آفریقا، معروف به ساحل صحرا، را به هم متصل می کرد. این مسیرها حلقه ارتباطی نواحی پیرامون رودخانه نیجر در جنوب غرب آفریقا با سواحل مدیترانه و سپس اروپا بودند. این شبکه مواصلاتی در شرق به جاده ابریشم می پیوست. زمان اوج این تجارت، میان سده های ۸ تا ۱۶ میلادی بود. مردم صنهاجه به ویژه شاخه طوارق نقشی بنیادین در این بازرگانی داشته اند.
این مسیرهای کاروان رو همچنین امکان تبادل فرهنگی را فراهم می کرد و اسلام از طریق این شبکه تجاری در سراسر غرب آفریقا گسترش یافته است. با برنامه ریزی خوب، کاروان هایی که اغلب از بیش از هزار شتر تشکیل می شدند، می توانستند از واحه ای به واحه دیگر سفر کنند و مسافت های زیادی را در سراسر صحرا طی کنند. این سفرها هم به دلیل خشکسالی و هم به دلیل وجود راهزنان پرمخاطره بود اما معمولاً بازدهی مالی آن آنقدر زیاد بود که انگیره لازم را برای ادامه فعالیت ایجاد کند. تجارت فراصحرا نقش مهمی در تجارت برده توسط اعراب نیز داشت.
دقیقاً مشخص نیست که بازرگانی در این ناحیه از چه زمانی آغاز شده است. آغاز آن احتمالاً توسط گرامه ای ها صورت گرفته است که مردمی مرتبط با طوارق امروزی بودند در جنوب غربی لیبی زندگی می کردند. آنها از اسب و ارابه استفاده می کردند و بنابراین می توانستند کالاهای محدودی را حمل کنند. در آن زمان صحرا آب و هوای مطلوب تری داشت. گرامه ای ها یک مسیر تجاری ایجاد کردند که شهرهای بندری کارتاژ و طرابلس را از طریق غدامس، مرزق و بیلما به منطقه دریاچه چاد متصل می کرد. «اقلام» اصلی، برده های آفریقایی و حیوانات عجیب و غریب برای مبارزات سیرک های رومیان، عاج و طلا بودند.
در قرن چهارم، شتر به این مسیرهای تجاری وارد شد. ثابت شد که این جانوران باری برای این کار بهترین بارکش ها هستند زیرا می توانند برای مدت طولانی بدون غذا و آب زنده بمانند. دادوستد در مقیاس واقعی در حدود سده هشتم میلادی شروع شد. در ساحل صحرا، پادشاهی غنا به یک بازیگر اصلی تبدیل شده بود که در آن کالاهای لوکس اروپا مانند اسب، پارچه و جنگ افزار تقاضای زیادی داشتند. در عوض، از سوی غنا، برده، طلا، عاج و نمک عرضه می شد. علاوه بر این، سواحل مدیترانه خرما و مس آفریقای مرکزی را تأمین می کرد. پادشاهی غنا بعداً توسط پادشاهی بزرگ مالی و سپس توسط امپراتوری سنغای که بخش زیادی از حوضه رودخانه نیجر را در بر می گرفت، جایگزین شد. ایالت های هاوسا و بورنو نیز بازیگران مهمی شدند. امپراتوری سُنغای نیز به نوبه خود با اشانتی ها تجارت کرد. این منجر به شبکه گسترده ای از مسیرهای کاروانی شد که بیشتر غرب آفریقا را به هم می پیوست. شهرهای مهم تجاری مانند جنه، گائو، سجلماسه، غدامس، غات، اودغست، ولاته و از قرن دوازدهم تیمبوکتو در نتیجه این روند شکوفا شدند. ملک مانسا موسی با سفر با کاروانی به طنجه، حج خود را به مکه آغاز کرد. چند سال بعد، ابن بطوطه از مراکش به مالی سفر کرد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفتجارت صحراگذر در طی تاریخ به صورت شبکه ای از کاروان های تجاری بود که سواحل شمالی آفریقا، مصر و حاشیه شمالی صحرای بزرگ آفریقا، معروف به ساحل صحرا، را به هم متصل می کرد. این مسیرها حلقه ارتباطی نواحی پیرامون رودخانه نیجر در جنوب غرب آفریقا با سواحل مدیترانه و سپس اروپا بودند. این شبکه مواصلاتی در شرق به جاده ابریشم می پیوست. زمان اوج این تجارت، میان سده های ۸ تا ۱۶ میلادی بود. مردم صنهاجه به ویژه شاخه طوارق نقشی بنیادین در این بازرگانی داشته اند.
این مسیرهای کاروان رو همچنین امکان تبادل فرهنگی را فراهم می کرد و اسلام از طریق این شبکه تجاری در سراسر غرب آفریقا گسترش یافته است. با برنامه ریزی خوب، کاروان هایی که اغلب از بیش از هزار شتر تشکیل می شدند، می توانستند از واحه ای به واحه دیگر سفر کنند و مسافت های زیادی را در سراسر صحرا طی کنند. این سفرها هم به دلیل خشکسالی و هم به دلیل وجود راهزنان پرمخاطره بود اما معمولاً بازدهی مالی آن آنقدر زیاد بود که انگیره لازم را برای ادامه فعالیت ایجاد کند. تجارت فراصحرا نقش مهمی در تجارت برده توسط اعراب نیز داشت.
دقیقاً مشخص نیست که بازرگانی در این ناحیه از چه زمانی آغاز شده است. آغاز آن احتمالاً توسط گرامه ای ها صورت گرفته است که مردمی مرتبط با طوارق امروزی بودند در جنوب غربی لیبی زندگی می کردند. آنها از اسب و ارابه استفاده می کردند و بنابراین می توانستند کالاهای محدودی را حمل کنند. در آن زمان صحرا آب و هوای مطلوب تری داشت. گرامه ای ها یک مسیر تجاری ایجاد کردند که شهرهای بندری کارتاژ و طرابلس را از طریق غدامس، مرزق و بیلما به منطقه دریاچه چاد متصل می کرد. «اقلام» اصلی، برده های آفریقایی و حیوانات عجیب و غریب برای مبارزات سیرک های رومیان، عاج و طلا بودند.
در قرن چهارم، شتر به این مسیرهای تجاری وارد شد. ثابت شد که این جانوران باری برای این کار بهترین بارکش ها هستند زیرا می توانند برای مدت طولانی بدون غذا و آب زنده بمانند. دادوستد در مقیاس واقعی در حدود سده هشتم میلادی شروع شد. در ساحل صحرا، پادشاهی غنا به یک بازیگر اصلی تبدیل شده بود که در آن کالاهای لوکس اروپا مانند اسب، پارچه و جنگ افزار تقاضای زیادی داشتند. در عوض، از سوی غنا، برده، طلا، عاج و نمک عرضه می شد. علاوه بر این، سواحل مدیترانه خرما و مس آفریقای مرکزی را تأمین می کرد. پادشاهی غنا بعداً توسط پادشاهی بزرگ مالی و سپس توسط امپراتوری سنغای که بخش زیادی از حوضه رودخانه نیجر را در بر می گرفت، جایگزین شد. ایالت های هاوسا و بورنو نیز بازیگران مهمی شدند. امپراتوری سُنغای نیز به نوبه خود با اشانتی ها تجارت کرد. این منجر به شبکه گسترده ای از مسیرهای کاروانی شد که بیشتر غرب آفریقا را به هم می پیوست. شهرهای مهم تجاری مانند جنه، گائو، سجلماسه، غدامس، غات، اودغست، ولاته و از قرن دوازدهم تیمبوکتو در نتیجه این روند شکوفا شدند. ملک مانسا موسی با سفر با کاروانی به طنجه، حج خود را به مکه آغاز کرد. چند سال بعد، ابن بطوطه از مراکش به مالی سفر کرد.
wiki: تجارت صحراگذر