تب کا

تَ بَ کا. نام ورزشی محلی در گویش دماوندی. این ورزش باری محدود به دماوند نمیشود ولی در دماوند به این نام خوانده میشود. شرکت کنندگان که دست کم باید 5 نفر باشند به دوگروه تقسیم شده و یک نفر هم میناتوپده میشود. زمینی که در آن بازی میکنند به دو سیل و یک گَل ( گ َ ل ) تقسیم بندی میشود که گل میان دو سیل قرار میگیرد. یک گروه در یک سوی سیل و گروه دیگر در گل قرار میگیرند. میناتوپده محدودیتی از نظر قرارگیری در زمین ندارد. یاران گروهی که در سیل قرار گرفته توپی را که ( شبیه توپ تنیس و یا بیسبال ) در دست میناتوپده است را هنگامی که او توپ را به هوا انداخت میباید به گزک ( نوبت ) به سوی زمین گل بزنند. اینجا بازی آغاز میشود. هر کس از یاران سیل دو حق برای زدن توپ دارند که به اصطلاح نو خوانده میشود. هرگاه که دو نویش را زد دیگر نمیتواند بزند. کسی که نو را میزند برای اینکه نوی تازه زنده کند باید در زمانی که توپ به سوی زمین گل زده شده و یاران گل به دنبال توپ میدوند تلاش کند از گل گذشته و به سیل آنسوی گل برسد و اگر زمان باقی بود بازگردد. اگر در این فاصله گذر از گل یاران گل به توپ دسترسی یابند و بتوانند او را با توپ بزنند جای یاران سیل با گل عوض میشود و به اصطلاح گل عوض میشود. ازینرو یاران هم سیل و هم گل باید چابکی و مهارت بالایی داشته باشند. یاران سیل باید توپ را تا میتوانند دور از دسترس یاران گل بزنند که آنان زمان بیشتری را به دنبال توپ بروند و هم باید در این فرصت به تندی از زمین گل گذشته و بازگردند تا خود را زنده کنند. اگر توپ را جوری بزنند که نتوانند به آنسوی گل بروند اصطلاحا میسوزند و باید کنار بایستند تا یار بعدی نو بزند که بتوانند از نوی او بهره ببرند. گاه میشود تعداد زیادی از یاران سیل به ویژه اگر تازه کار باشند نوی خود را خراب میکنند و پشت سیل آماده میمانند و ناگهان یکی از یاران نوی خوبی میزند و آنان همگی از گل میگذرند و همه زنده میشوند. اگر هیچ کدام از یاران سیل نتوانند نوی مناسبی بزنند که فرصت برای گذشتن از گل آماده شود گل عوض میشود. اگر هریک از یاران سیل نویی را بزند که اصطلاحا آن را مرغی میخوانند و یاران گل آن توپ را پیش از رسیدن به زمین روی هوا بقاپند باز گل عوض میشود. به خاطر همین معمولا به تازه کاران میگویند که هنگام زدن توپ چوب را به سر توپ به صورت اریب بکوبند تا توپ تبدیل به مرغی نشود. پیشکسوتان معمولا نوهای خوب و محکم و بلندی میزنند که گاه از گل نیز بیرون رفته و به زمین سیل آن سوی گل میفتد و یاران گل را زمان زیادی به دنبال توپ میکشانند. خوب نو زدن افتخار بزرگی در این ورزش است و حس اعتماد به نفس خوبی به زننده میدهد. همچنین چابکی در گریختن از دست یاران گل و توپ نخوردن که گاه یک گروه را از رفتن به زمین گل نجات میدهد خود ارزش فراوانی دارد. یاران گل نیز باید از چابکی خاصی بهره مند باشند. به خوبی در سرتاسر زمین گل پخش شوند و آمادگی خوبی در قاپیدن توپ های مرغی داشته باشند. همچنین باید در رساندن توپ به همدیگر و در نهایت نشانه گرفتن یار سیل گذر کننده از زمین مهارت بالا داشته باشند. دقت در نشانه گیری و زدن یار سیل خود نشان افتخار است. یاران گل میتوانند توپ را به میناتوپده نیز برسانند تا او یار سیل را تا زمانی که پایش در گل است بزند. میناتوپده معمولا از پیشکسوتان و چابکترین افراد برگزیده میشود. او باید سرعت عمل و دقت بالایی داشته باشد. گاه ممکن است یکی از یاران سیل نادانسته پایش در گل باشد. در این زمان میناتوپده باید به سرعت او را بزند و در این صورت گل عوض میشود. این ورزش بسیار شاد و پر انرژی است و نیروی فراوانی را میطلبد. در این ورزش باید سرعت دوی بالا، نشانه روی بالا و مهارت استفاده از چوب را به خوبی داشت. معمولا هنگامی که جوانان که گاه میانسالان پیشکسوت نیز به آنان میپیوندند این ورزش را آغاز میکنند یک روز تمام بازی میکنند. این ورزش به اندازه ای شاد است که کسی متوجه زمان نمیشود.
... [مشاهده متن کامل]