تاملات در فلسفه اولی

تَأمُّلات در فلسفۀ اولی (Meditations de Prima Philosophia)
کتابی در فلسفه، نوشتۀ رنه دکارت، به زبان لاتینی، منتشرشده در ۱۶۴۱. مؤلف ترجمۀ فرانسوی آن را به قلم دوک دو لوین از نظر گذراند و اصلاح کرد و نام دقیق تر تأملات در فلسفۀ اولی که در آن ها وجود خداوند و تمایز حقیقی میان نفس و بدن انسان به وضوح ثابت می شود را بدان داد. این ترجمه در ۱۶۴۷ به چاپ رسید. کتاب به «رؤسا و دانشمندان دانشکدۀ مقدس الهیات پاریس» تقدیم شده است. درپی مقدمه ای در چرایی تقدیم نامه، «سخن مؤلف با خواننده» و سپس «خلاصۀ تأملات شش گانۀ ذیل» درج شده است. تأملات در شش «تأمل» تدوین شده است؛ تأمل اول، در اموری که ممکن است مورد شک واقع شود؛ تأمل دوم، در ماهیّت نفس انسان و در این­ که شناخت نفس از شناخت بدن آسان تر است؛ تأمل سوم، دربارۀ خداوند، و این که وجود دارد؛ تأمل چهارم، در حقیقت و خطا؛ تأمل پنجم، پیرامون اشیای مادی و باز هم در اثبات وجود خداوند؛ تأمل ششم، در وجود اشیای مادی و مغایرت حقیقی میان نفس و بدن انسان. تأملات، به خلاف گفتار در روش که به شیوه ای حسب حال گونه نوشته شده بود، با لحن و نظم خاص فلسفی نوشته شده است. دکارت مباحث نفس و اثبات وجود خدا را که در رساله های دیگر خود به اجمال بدان ها پرداخته بود، در این رساله بسط داده است.