تاشکورگان

تاشکورگان ( به انگلیسی: Tashkurgan، به چینی ساده شده: 塔什库尔干县، اویغور: تاشقورغان بازیری ) به معنی دژ سنگی نام یک شهر و منطقهٔ باستانی در جمهوری خلق چین است که در شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک، در غرب چین و نزدیک به مرز کشورهای تاجیکستان، افغانستان و پاکستان واقع شده است. [ ۱] این شهر مرکز شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک است و در ناحیهٔ خودمختار سین کیانگ واقع شده است. تاشکورگان تاون ۳٬۰۹۴ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است.
تاشکورگان یا داش قورغان به معنای «دژ سنگی» یا «برج سنگی» است. نام چینی تاریخی این شهر نیز ترجمهٔ تحت اللفظی بوده است ( چینی: 石头城، Shítouchéng ) . نام این شهر با الفبای فارسی - عربی اویغور به صورت تاشقۇرغان و در الفبای لاتین اویغور Tashqurghan baziri نوشته می شود. از لحاظ تاریخی، این شهر به نام Sarikol ( ساریکال ) یا Sariqol ( سریقول ) یا هجی سنتی ( سریق قول ) نیز خوانده شده است.
تاشکورگان سابقهٔ طولانی در مسیر جادهٔ ابریشم دارد. مسیرهای اصلی کاروانی که در اینجا به هم می رسند منتهی می شوند به کاشغر در شمال، یچنگ در شرق، بدخشان و واخان در غرب، و چیترال و هانزا در جنوب غربی ( خیبر پختونخوا و گلگت - بلتستان، پاکستان ) . حدود ۲٬۰۰۰ سال پیش، در زمان سلسلهٔ هان، تاشکورگان مرکز اصلی پادشاهی پولی ( چینی: 蒲 犁 ) بود که در کتاب هان به آن اشاره شده است. [ ۲] این شهر بعدها به ورشاده معروف شد. [ ۳]
تاشکورگان مرکز شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک است و در ارتفاع ۳٬۰۹۰ متر ( ۱۰٬۱۲۰ فوت ) ، نزدیک مرزهای افغانستان، تاجیکستان، قرقیزستان و پاکستان واقع شده است. تاشکورگان یک شهر تجاری برای تجارت گوسفند، پشم و کالاهای پشمی به ویژه فرش است و توسط و باغ های انبوه احاطه شده است. اکثریت جمعیت در این شهر اقوام تاجیک هستند. اکثر مردم منطقه با ساریکولی که یک زبان ایرانی شرقی است صحبت می کنند. همچنین روستایی از مزدم وخی زبان نیز وجود دارد. چینی ماندارین و اویغور نیز صحبت می شود.
رودخانهٔ تاشکورگان درست از شمال گذرگاه خنجرآب آغاز می شود و در امتداد بزرگراه قره قروم به تاشکورگان در شمال جریان می یابد. درست در شمال تاشکورگان به سمت شرق می چرخد و از میان یک دره به حوضهٔ طارم می رود و در آنجا به رودخانهٔ زرفشان رود می پیوندد.
تاشکورگان آب و هوای بیابانی سرد دارد و تحت تأثیر ارتفاعات بلند، زمستان های طولانی بسیار سرد و تابستان های گرم دارد. متوسط دمای ماهانه و روزانهٔ آن از ۱۱٫۹ درجهٔ سانتی گراد ( ۱۰٫۶ درجهٔ فارنهایت ) در ژانویه تا ۱۶٫۴ درجهٔ سانتی گراد ( ۶۱٫۵ درجهٔ فارنهایت ) در ماه جولای است، در حالی که دمای میانگین سالانهٔ آن ۳٫۵۸ درجهٔ سانتی گراد ( ۳۸٫۴ درجهٔ فارنهایت ) است. میزان بارش در سال به طور میانگین تنها ۶۸ میلی متر ( ۲٫۶۸ اینچ ) می باشد. [ ۴]